Кодексига шарх. Лар 'адоаат збекистон республикаси ички ишлар вазирлиги а к а д е м и я


Маъмурий  ХУКУКбузарликни эхтиётсизлик



Download 19,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet23/456
Sana20.03.2022
Hajmi19,77 Mb.
#504299
TuriКодекс
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   456
Bog'liq
MJTKga sharhlar

Маъмурий 
ХУКУКбузарликни эхтиётсизлик 
орка­
сида содир этиш
Башарти маъмурий хукукбузарлик содир этган шахе уз \apa-
кати ёки харакатсизлиги зарарли окибатларга олиб келиши мум-
кинлигини олдиндан к^ра билган булса хам, лекин калтабинлик
билан уларнинг олдини олиш мумкин деб уйлаган булса, ёхуд
бундай окибатларнинг келиб чициши мумкинлигини олдиндан к^ри-
ши лозим ва мумкин булгани холда олдиццан кура билмаган булса,
бундай маъмурий хукукбузарлик эхтиётсизлик оркасида содир этил­
ган деб хисобланади.
1. 
Эхтиётсизлик оркасида килинган айб касддан содир этил­
ган айб сингари маъмурий хукукбузарликнинг энг мухим белги- 
ларидан бири хисобланади.
Эхтиётсизлик 
орк аси да со д и р этилган гайрихУКУКИЙ 
харакат
29


касддан содир этилган худди шундай харакатга нисбатан камрок 
жиддий хукукбузарлик хисобланади.
Эхтиётсизлик оркасида содир этилган айб маъмурий хукукбу­
зарликларнинг модций таркибларига татбикан белгиланади ва 
хукукбузарнинг факат уз харакати окибатларига муносабати би­
лан богланади. Расмий ножуя хатти-харакатни содир этишда, 
яъни келиб чиккан зарарли окибатлардан катъи назар, тугаллан- 
ган деб хисобланадиган хатти-харакатни содир этишда эхтиёт­
сизлик билан кдлинган айб нимада ифодаланиши тугрисида бу 
модда бевосита курсатмалар бермайди. Бирок модданинг мазму- 
нидан ва унинг олдинги, яъни касддан килинган айбларни караб 
чикувчи модда билан киёслашдан шундай хулоса чикариш мум­
кин: расмий ножуя хатти-харакатларда эхтиётсизлик билан килин­
ган айб шундан иборатки, шахе у ёки бу харакатни содир этар 
экан, одатда, унинг гайрихукукий эканлигини англаб етмайди, 
лекин, у буни англаб етиши лозим ва мумкин эди. Шахе уз 
харакатининг гайрихукукий эканлигини, у маъмурий тартибда 
жазоланишини англаб етиши лозим ва мумкин эди, деган хуло- 
сани ишнинг аник холатларини ва хукукбузарнинг субъектив 
имкониятларини хисобга олган холда чикариш мумкин.
2. Эхтиётсизлик оркасида содир этилган айбнинг икки шакли: 
ортик даражада узига ишониш — бу шахенинг уз харакати ёки 
харакатсизлиги зарарли окибатларга олиб келиши мумкинлигини 
олдиндан кура билган булса хам, лекин енгилтаклик билан улар­
нинг олдини олиш мумкин деб уйлаши ва бепарволик — шахенинг 
конунда курсатилган окибатларнинг келиб чикиши мумкинлиги­
ни олдиндан кура билиши лозим ва мумкин булгани холда уларни 
олдиндан кура билмагани билан фаркланади.
3. Узига ортик даражада ишонганда шахе уз харакати ёки 
харакатсизлиги зарарли окибатларга олиб келиши мумкинлиги­
ни кура билган булса хам уларнинг олдини олиш мумкин деб 
уйлайди. Бунда у муайян реал имкониятлардан келиб чикади. 
Шундай холатга умид килади, яъни шахе узининг ва боыщалар- 
нинг кучи, билими ва тажрибасига, табиат кучларига ва шу 
кабиларга ишонади. Масалан, у шундай вазиятда, чунончи, транс­
порт воситасини бошкаришни уни бошкариш хУКУКига эга булма- 
ган шахсга берар экан, узининг катта тажрибаси ва харакатнинг 
унчалик тез эмаслиги билан у авария холатининг олдини олиш 
мумкин, деб хисоблайди. Башарти, бундай авария холати келиб 
чикадиган булса, хайдовчи узига ортик даражада ишонишидан 
келиб чиккан зарарли натижа учун жавобгар булади.
4. Бепарволикда 
хукукбузар зарарли окибатларнинг келиб 
чикиши мумкинлигини олдиндан 
крра
билмайди. Купинча бу 
хол шу нарса билан боглик буладики, хУКУКбузар узи амалга
30


оширган харакат нималарга олиб келиши мумкинлигини уйлаб 
к^рмайди.
Шахе узининг харакати ёки харакатсизлиги зарарли окибат­
ларга олиб келиши мумкинлигини олдиндан кура билиши ло- 
зимлигини аниклаб олиш учун у мавжуд объектив шарт-шароит- 
ларни билиши зарур булади.
Зарарли окибатларни олдиндан кура билишга шахенинг ба- 
жарадиган хизмат вазифалари хусусиятлари ва яшаш коидалари, 
масалан, олов билан эхтиётсизларча муносабатда булиши нати- 
жасида урмоннинг йук булиши ёки шикастланиши вактидаги 
хизмат вазифалари ва хусусиятлари хамда яшаш коидалари та- 
лаблари бош ик булиши мумкин.
Шахе келиб чикиши мумкин булган окибатларни олдиндан 
кура билиши лозим эмаслигй маълум булган холларда, унинг 
маъмурий жавобгарлиги хакидаги масалага урин колмайди ва 
шахе бу окибатларни олдиндан кура билиши лозимми ёки ло­
зим эмаслигини аникдашга эхтиёж булмайди.
Агар шахе зарарли окибатлар келиб чикишини олдиндан кура 
билиши лозим булса, унинг бу ишни кила олишини аниклаш 
талаб этилади. Бу хакда тугри хулоса чикариш учун хукукбузар 
шахенинг муайян узига хос хусусиятларини: унинг хаётий таж- 
рибасини, маълумотини, каебини, иш стажини, куникмаларини, 
саломатлиги холларини, рухиятини, шахе харакат килган вази- 
ятни ва хоказоларни хисобга олиш керак булади.
5. 
Эхтиётсизлик билан килинган айбдан шахе жавобгар бул- 
майдиган чигал иш ёки ходисани фарклаш керак. Бу кейинги 
холат учун шахе амалга оширган харакат натижасида келиб чик­
кан зарарли окибатларни олдиндан кура билиши лозим ва мум­
кин эмаслиги хосдир. Бу холатларга транспортдаги маъмурий 
Хукукбузарлик тугрисидаги ишларни куриб чикиш вактида дуч 
келиш мумкин.
13-м о д д а. 

Download 19,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   456




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish