Кодекси Ҷиноятии Ҷумҳурии Тоҷикистон

Моддаи 8. Принципи адолат 
1) Ҷазо ва чораҳои дигари дорои хусусиятӣ ҳуқуқии ҷиноӣ, ки нисбати шахси ҷиноят 
содирнамуда татбиқ мешавад, бояд одилона бошад, яъне ба хусусияту дараҷаи хавфнокии
ҷамъиятии ҷиноят, ҳолатҳои содир намудани он ва шахсияти гунаҳгор мувофиқ бошанд. 
Моддаи 9. Принципи инсондўстӣ 
1) Ба шахси ҷиноят содирнамуда бояд ҷазое таъин гардад ё чунин чораи дорои хусусияти 
ҳуқуқии ҷиноӣ раво дида шавад, ки барои ислоҳи ў ва пешгирӣ намудани ҷиноятҳои нав зарур ва 
кофӣ бошад. 
2) Ҷазо ё чораҳои дигари дорои хусусияти ҳуқуқи ҷиноӣ, ки нисбати шахси ҷиноят 
содирнамуда истифода мешавад, мақсади озори ҷисмонӣ, таҳқири шаъну эътибори инсонро 
надорад. 
Моддаи 10. Принципи демократизм
Дар ҳолатҳои пешбининамудаи ҳамин Кодекс барои ислоҳи шахсоне, ки ҷиноят содир 
намудаанд, ҳизбҳои сиёсӣ, иттиҳодияҳои ҷамъиятӣ, мақомоти худидораи шаҳрвандон ё коллективҳо 
бо дархосту ризоияти онҳо ҷалб карда мешаванд. 
Моддаи 11. Асоси ҷавобгарии ҷиноятӣ 
Асоси ҷавобгарии ҷиноятӣ содир намудани кирдоре мебошад, ки дорои тамоми аломатҳои
таркиби ҷинояти дар ҳамин Кодекс пешбинигардида аст. 
Моддаи 11
1
. Қоидаҳои тафсири қонуни ҷиноятӣ 
1) Агар меъёри ҳуқуқӣ ҷиноятӣ духўра ифода ёфта башад, ё худ онро ду маънидод намоянд, 
дар ин сурат он ба мафиати айбдоршаванда (судшаванда, маҳкумшуда) тафсир (маънидод) карда
мешавад. 
2) Ибораҳо ва (ё) мафҳумҳое, ки дар ҳамин Кодекс истифода бурда мешаванд, ҳамон маъноеро 
дороянд, ки дар қонунҳои дахлдор оварда шудаанд, агар дар Кодекси ҷиноятӣ тартиби дигар 
пешбинӣ нашуда бошад. 
3) Дар доираи Кодекси мазкур ба маъноҳои гуногун тафсир кардани мафҳуми якхела манъ аст, 
ба шарте, ки дар худи ҳамин Кодекс оид ба он нишондоди махсус мавҷуд набошад. 
Б О Б И 2 
Амали Қонуни ҷиноятӣ дар замону макон 
Моддаи 12. Амали Қонуни ҷиноятӣ дар замон 
1) Ҷиноят ва сазовори ҷазо будани кирдор бо қонуне, ки дар вақти содир намудани он кирдор 
амал мекунад, муайян карда мешавад. 
2) Вақти содир намудани ҷиноят, вақти содир шудани кирдори барои ҷамъият хавфнок, сарфи 
назар аз вақти фаро расидани оқибатҳои он, эътироф карда мешавад. 

---