Ko`chirma gap, o`zlashtirma gap



Download 19,59 Kb.
bet4/4
Sana14.02.2022
Hajmi19,59 Kb.
#448577
1   2   3   4
Bog'liq
o\'zgalarning nutqi

O`zlashtirma gap


Xo`shKanizakxon, qanday yangiliklar bor? - so`radi O`ktam.

Men ketdim, - dedi ukasi.


O`ktam Kanizakxondan qanday yangiliklar borligini so`radi.

Ukasi o`zining ketayotganini aytdi.

O`zlashtirma gapning kesimi aytmoq, gapirmoq, buyurmoq, so`ramoq, undamoq (demoq fe’lidan tashqari) so`zlari bilan ifodalanadi.



4-§. Ko`chirma va unda ishlatiladigan tinish belgilari

Biror matndan ko`chirilgan gaplar ko`chirma deyiladi. Ko`chirma ikki xil bo`ladi:

1. Muallif gapi bilan birga qo`llangan ko`chirma: Alisher Navoiy ilm olishga da’vat qilib: "Olim bo`lsang, olam seniki", - degan edi .

2. Muallif gapisiz qo`llangan ko`chirma:



Koinot gultoji insondir azal,

Undadir eng oliy tafakkur, amal.

U hatto tubanlik ichra ham tanho,

YO falak, ijoding buncha mukammal.

A.Oripov

Muallif gapi bilan qo`llangan ko`chirma bayon qilinayotgan fikrni asoslash, tasdiqlash yoki inkor etish uchun keltiriladi. SHe’riy parchalar ko`chirma tarzida keltirilsa, qo`shtirnoqqa olinmaydi. Ko`chirma muallif gapisiz qo`llansa ham, qo`shtirnoqqa olinmaydi. Bu tarzdagi ko`chirmalar epigraf tarzida qo`llanadi va qo`shtirnoqqa olinmaydi.




5-§. Dialog

Ikki kishining nutqi dialog deb ataladi. Dialogda ko`chirma gaplardan foydalaniladi, har bir gap tire bilan boshlanadi. (Bunda muallif gapi ishlatilmasligi ham mumkin.): - Qaysi maktabda o`qiysan? - 24-maktabda. – Nechanchi sinfda? – Beshinchi sinfda.





Gap tahlili namunasi

1Ifoda maqsadiga ko`ra turi.

2. His-hayajon ifodalashiga ko`ra turi.

3. Tuzilishiga ko`ra turi.

4. Gap bo`laklari va ularning turlari.

5. Uyushiq va ajratilgan bo`laklar bo`lsa, aniqlanadi.

6. Gap bo`laklari sanalmaydigan birliklar bo`lsa, aniqlanadi.

7. O`zga gap bo`lsa, turi aniqlanadi.



Download 19,59 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish