Klassik universitet darsligi o'zbekiston Milliy universitetining 100 yilligiga bag’ishlanadi

 
11.5.3-rasm. Nurota tumani xududida yillar bo‘yicha  sho‘rlangan 
tuproqlarning tarqalishi
 
Masofaviy  tavsifdagi  tuproq  tadqiqotlarini  amalga  oshirishda  juda 
ko‘p 
holatlarda 
sho‘rlangan 
tuproqlarning 
identifikatsiyalash 
imkoniyatlari qayd qilinadi. Ko‘pincha bunday holatlar tabiiy sho‘rlanish 
uchastkalariga  tegishli  hisoblanadi.  Tadqiqot  olib  borilgan  hududdagi 
tabiiy  sho‘rlangan  tuproqlar  turli  xil  davrlarda  olingan  kosmik  tasvirlar 
yordamida  o‘rganildi.  Sho‘rlangan  tuproqlarni  ajratib  ko‘rsatish  uchun 
shu  maydonlarning  spektr  tavsiflari  bo‘yicha  aniqlangan  etalonlardan 
foydalanildi.  
Navbatdagi  bosqichda  ajratilgan  maydonlar  qiymatlari  bo‘yicha 
statistik  tahlillar  amalga  oshirildi,  natijada  1988-2014  yillar  bo‘yicha 
sho‘rlanish  jadvali  tuzib  chiqildi,  ya’ni  tuproqlarning  sho‘rlanish 
dinamikasi  ko‘rsatildi  va  2000-yilda  sho‘rlanish  darajasi  eng  yuqoriligi 
qayd  qilinib,  bu  holat  tabiiy-iqlim  o‘zgarishlari  bilan  izohlanadi. 
Tuproqlarning 
sho‘rlanishi 
degradatsiyaga 
uchrashning 
asosiy 
belgilaridan  biri  bo‘lib,  o‘simliklar  qoplamining  o‘zgarishiga  ta’sir 
ko‘rsatadi  (3-rasm).  Kosmik  tasvirlar  orqali  aniqlangan,  o‘simliklar 
qoplamining  doimiy  ravishda  monitoring  qilinishi  asosida  amalga 
oshirilgan  batafsil  tadqiqotlar  natijalari  sho‘rlanish  maydonlarining