Klassik iqtisodiy maktab. Accp-501u shermatov Farhod

Download 462,02 Kb.

1 2 3

Bog'liq
Klassik iqtisodiy maktab

A Smit

U fanga asosiy va aylanma capital tushunchalarini kiritgan. Smit iqtisodiyotda davlatning oʻrni masalasiga katta eʼtibor beradi. Smit xalqaro erkin tashqi savdo eksport va import harajatlari afzalligi tufayli amalga oshadi deb hisoblangan

1767 yilda Lion shahrida gugenot savdogar oilasida tug'ilgan. Keyinchalik uning o'zi Frantsiya shimolidagi paxta zavodini boshqarishga majbur bo'ldi. Yoshligida u sug‘urta kompaniyasida, keyin jurnal muharriri bo‘lib ishlagan. Say 1789 yil Frantsiya inqilobidan keyin ko'ngilli ravishda armiyaga borgan, keyin jurnal muharriri bo'lgan. 1799 yilda u Moliya qo'mitasining a'zosi etib tayinlandi.

Sey iqtisodchilardan birinchi boʻlib boylikning mehnat nazariyasini naflilikka asoslangan subʼyektiv nazariya bilan almashtirishga urindi. U ishlab chiqarish. omillari nazariyasini asoslab qiymatni yaratish jarayonida mehnat, kapital va tabiat (koʻproq yer)ning teng ishtiroki gʻoyasini ilgari surdi. Ishlab chiqarishning omili narxi undan ishlab chikariladigan tovar narxi bilan, oxiroqibatda bu tovarga boʻlgan talab bilan belgilanadi. Sey umumiy tovarlar ortikchaligi mavjud boʻlishi imkoniyatlarini inkor etadi. S. tomonidan ishlab chiqarish (taklif) oʻziga mos isteʼmol (talab)ni yuzaga keltirishi asoslangan bozorlar nazariyasi (bozorlar qonuni; "Sey qonuni" deb ham ataladi) taʼriflab berildi.

ingliz faylasufi, iqtisodchi va jamoat arbobi. Ost-Indiya kompaniyasida (1823—58) xizmat qilgan. 1865—68 yillarda parlament aʼzosi . Liberal va demokratik islohotlarni qoʻllab-quvvatlagan. M.ning dunyoqarashi D.Rikardo, I.Bentam, J.Berkli, D.Yum va boshqalarning falsafiy, iqtisodiy nazariyalari taʼsirida shakllangan.

Mill Jon Styuart -ingliz faylasufi, iqtisodchi va jamoat arbobi. Ost-Indiya kompaniyasida (1823—58) xizmat qilgan. 1865—68 yillarda parlament aʼzosi . Liberal va demokratik islohotlarni qoʻllab-quvvatlagan. Millning dunyoqarashi D.Rikardo, I.Bentam, J.Berkli, D.Yum va boshqalarning falsafiy, iqtisodiy nazariyalari taʼsirida shakllangan. U murosali siyosat va davlatning iqtisodiyotga aralashmaslik, shuningdek, ijtimoiy islohotlar tarafdori boʻlgan. Oʻzining "Erkinlik toʻgʻrisida" (1859) asarida individual faoliyat erkinligiga aralashmaslik tamoyilini ilgari surgan, lekin amaliy faoliyat sohasida davlatning taʼlim va mehnat shartnomalari borasidagi roliga yuqori baho bergan. "Siyosiy iqtisodni asoslash va ularning ijtimoiy filosofiyaga ayrim iloalari" (1848) asarida A.Smitning "Xalqlar boyligi" asari gʻoyalarini D.Rikardo, J.Sey, T.Maltus va boshqa iqtisodchilarning gʻoyalarini hisobga olgan holda bayon etishga harakat qilgan.

Mill oʻz asarini A.Smitning "Xalqlar boyligi" asarining zamonaviylashtirilgan koʻrinishi deb taʼkidlagan boʻlsa ham, lekin u iqtisodiyot nazariyasiga koʻpgina original gʻoyalar kiritdi, jumladan, uning talab va taklif nazariyasini ishlab chiqishi eng muhim hissa boʻldi. Mill talab va taklif omillarini narx nazariyasiga kiritib, neoklassik narx nazariyasining vujudga kelishiga yoʻl ochib berdi.

Download 462,02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3