Klassik iqtisodiy maktab. Accp-501u shermatov Farhod

Klassik iqtisodiy maktab.

ACCP-501U

Shermatov Farhod

Klassik iqtisodiy maktab

• Reja;
• Klassik iqtisodiy maktabni vujudga kelishi
• Klassik maktab rivojlanishini 4 bosqichi
• Villyam Petti ingiliz klassik siyosiy iqtisodining asoschisi
• Adam Smitning iqtisodiy g’oyalari
• Jan Batist Sey fransuz iqtisodchisi
• Mill Jon Styuart qarashlari

Klassik iqtisodiy maktabni vujudga kelishi

•  iqtisodiy taʼlimotlar tarixida 17—19-asrlarda vujudga kelgan yoʻnalishlar. Klassik siyosiy iqtisod maktablarni qarashlari jamiyatning iqtisodiy hayotini dastlabki tizimli oʻrganish qoʻllanilgan nazariyalar hisoblanadi. Bu maktablarning yuzaga kelishiga 17-asr oxiri—18-asr davomida kapitalistik iqtisodiy munosabatlarning rivojlanishi va Angliyadagi sanoat inqilobi turtki boʻldi.

Klassik iqtisodiy maktablarni vujudga kelishi

• Maktablarning klassik deb atalishining sababi shuki, ularning namoyandalari oʻz asarlarida hozirgi bozor iqtisodiyoti asosida yotuvchi qonuniyatlarni oʻrganganlar, bu sohada muhim kashfiyotlar qilganlar va bu jihatdan ularning qarashlaridagi ilmiy qoidalar hozirgacha oʻz ahamiyatini yoʻqotmagan. Klassik maktab vakillari vujudga kelayotgan yangi jamiyat — kapitalizmni ishlab chiqarishning abadiy va tabiiy shakli, inson tabiati (aqliy egoizm)ga mos tushuvchi birdan-bir jamiyat sifatida qaraganlar.

Klassik maktab rivojlanishini 4 bosqichi

• Klassik maktab rivojlanishini 4 bosqichga ajratish va har bir bosqichni alohida maktab sifatida qarash mumkin. 1 bosqich vakillari ingliz iqtisodchisi V. Petti (1623— 87) va fransuz iqtisodchisi P. Buagilber hisoblanadi. Bu bosqichda merkantilizm taʼlimotining xatolari yoritib beriladi. Qiymatning mehnat nazariyasi ilgari suriladi va har qanday qiymatning manbai va oʻlchovi tovar mahsuloti yoki boshqa boylikni yaratish uchun sarflangan mehnat miqdori deb qaraladi. Boylik va farovonlik asosi muomala sohasida emas, ishlab chiqarish sohasida yaratilishi koʻrsatiladi. Bu bosqich 18-asr oʻrtalari va 2-yarmida fransiyalik F. Kene va A. Tyurgolar tomonidan ilgari surilgan fiziokratizm bilan yakunlanadi.