Kkkkkkkkk

2.3. ЯММ ни харажатлар ва даромадлар бўйича ҳисоблаш. 
 
ЯММ ни ишлаб чиқариш харажатлари бўйича ҳисоблашда асосан 
провард маҳсулот ва хизматларни яратишга кетган барча харажатлар ҳисобга 
олинади. 
Биринчидан, 
уй хўжалигининг истеъмол харажатлари (С)
ўз ичига: 
а). ўзоқ муддатли фойдаланиладиган истеъмол буюмлар; 
б). кундалик фойдаланиладиган истеъмол буюмлар; 
в). истеъмол қилинадиган хизматларга кетадиган харажатлардан
иборатдир. 
Иккинчидан, 
ялпи ички хусусий инвестиция харажатлари (I):

---

21 
а). асбоб-ускуналар, машиналар сотиб олиш; 
б). корхоналар, омборлар, турар-жой биноларини қурушга сарфланган
харажатлар; 
в). товар заҳиралари ўртасидаги фарқлар ёки заҳираларнинг
ўзгаришларидан иборат. 
Учинчидан, 
товар ва хизматларнинг давлат хариди 
(
G
). Бу гуруҳдаги 
харажатларга давлатнинг барча харажатлари, яъни махаллий ва марказий 
бошқарув хокимияти идоралари томонидан корхоналарнинг пировард 
маҳсулотлар ва ресурслар хариди (қурол-ярог сотиб олиш, автомобил йўллари 
ва почта муассасалари қурилиши, давлат корхоналарида тўланадиган иш хақи ) 
киритилади. Лекин бу ерда шуни ҳам таъкидлаб кетиш лозимки бу 
харажатларга давлат трансферт тўловлари киритилмайди. 
Тўртинчидан, 
соф экспорт (Хп)
ёки мамлакатнинг импорт ва экспорт 
операциялари ўртасидаги фарқ. 
Шундай қилиб ЯММ ни харажатлар орқали ҳисоблаш асосан йўқорида 
кўрсатиб ўтилган 4 гуруҳ харажатлари орқали олиб борилар экан. ЯММ 
харажатлар бўйича қуйидаги формула билан аниқланади. 
ЯММ = С + Ig + G + Хп. 
 
ЯММ ни ишлаб чиқарувчиларнинг барча даромадлари йиғиндиси 
кўринишида ҳисоблашда асосан қуйидаги кўрсаткичлардан фойдаланилади: 
Биринчидан,