Kkkkkkkkk

8.2. Давлат томонидан юритиладиган макроиқтисодий сиёсатларнинг 
кўринишлари
 
Бозор Иқтисодиёти шароитида давлат мамлакат Иқтисодиётига бевосита 
аралашади. Давлатнинг мамлакат Иқтисодиётига аралашуви макроиқтисодий 
сиёсат орқали амалга оширилади. Бу сиёсатларга биз асосан қуйидагиларни 
киритамиз: 
1. Бюджет; 
2.Пул-кредит; 
3.Дотация; Субвенция; Субсидия; 
4. Ҳалқ хўжалиги баланси; 
5. Солиқ механизми; 
6. Чегараланган баҳолар ва бошқалар.
Давлат бюджет харажатларини (давлат харажатлари ва трансферт 
тўловлари) 
кўпайтирилиши 
ёки 
қисқартирилиши 
орқали 
мамлакат 
Иқтисодиётига аралашади. Давлат томонидан тартибга солишнинг бевосита 
усуллари ёки бюджет сиёсатига товар ва хизматларнинг давлат хариди, ЯММ 

---

103 
ни тақсимлаш ва қайта тақсимлаш ижтимоий дастурларни ишлаб чиқариш ва 
амалга ошириш давлат бюджетининг даромадлар ва харажатлар қисмидаги 
мутаносибликни таъминлаш, ишлаб чиқарувчиларга молиявий ёрдам 
шаклларини кўрсатиш, нархлар устидан назорат урнатиш, экспорт ва импорт 
қилинадиган товарларга квоталар урнатиш ва шунингдек мамлакат аҳолисини 
ҳимоя қилиш мақсадида олиб борилаётган чора-тадбирлар мажмуасидан 
иборат. Аввалом бор у мамлакатда пул массасини тартибга солишга каратилган 
ва унинг асосий вазифаси бўлиб нархлар ва реал миллий ишлаб чиқариш 
ҳажмининг ўсишига мос келадиган пул эммисиясидан иборат. Бу сиёсатнинг 
асосий воситаси бўлиб, Марказий банк томонидан амалга ошириладиган ҳисоб 
ставкасини тартибга солиш, тижорат банкларининг мажбурий равишда 
Марказий Банкда сақлайдиган резерв нормасини ўзгартириш, қимматбаҳо 
қоғозлар бўйича очик бозордаги операцияларни йўлга қуйиш ва шунингдек 
бошқа тадбирлардан иборат. 
Давлат томонидан хўжаликларга кўрсатиладиган молиявий ёрдамлар 
дотация, субвенция ва субсидия шаклларида олиб борилади. 
Дотация
- бюджет ва бюджетдан ташқари фондлардан қайтариб 
олмаслик шарти билан хўжаликларнинг зарарларини қоплаш, шунингдек 
маҳаллий бюджетлар мутаносиблигини таъминлаш учун ажратилган пул 
маблағларидир.