Kiyimni konstruksiyalash va modellashtirishning asosiy metodlari

 

Gavdaning antropometrik chiziqlari 

 

 

 

Gorizontal konstruktiv chiziq: 

B

n

 – bo’yin konstruktiv chizig’i  

Ye

 – yelka konstruktiv chizig’i. 

K

 – ko’krak konstruktiv chizig’i  

B

l

 – bel konstruktiv chizig’i  

Bk

 – bo’ksa konstruktiv chizig’i  

T

 – tizza konstruktiv chizig’i  

Tq

 – to’liq konstruktiv  

Q

 – qo’l konstruktiv chizig’i  

Vertikal konstruktiv chiziqlar:  

 

1

 – orqaning o’rtasidan o’tadigan konstruktiv 

chiziq.

 

 

2

 – bo’yin asosi kengligi konstruktiv chizig’i. 

3

 – yon konstruktiv chizig’i. 

4

 – oldinda o’rta markaziy konstruktiv chiziq

. 

 

 

 

 

 

 

---

 

Barcha  o’lchovlar  vertikal  va  gorizantal  tekisliklarda  o’lchanadi.  Umurtqa 

pog’anasi  orqali  o’tib  tanani  ung  va  chap  qismlarga  bo’ladigan  vertikal  tekislik, 

shuningdek, unga nisbatan parallel joylashgan hamma tekisliklar sagital tekisliklar 

deb ataladi. 

 

Sagital  tekisliklarga  nisbatan  tik  perpendikulyar  joylashgan  va  tananing 

oldingi  va  orqa  qismlarga  bo’ladigan  vertikal  tekisliklarga  frontal  tekisliklar 

deyiladi. 

 

Sagital  va  frontal  tekisliklarga  nisbatan  tik  joylashgan  hamda  tananing 

yuqorigi  va  pastki  qismlariga  bo’ladigan  gorizontal  tekisliklar  transversal 

tekislaiklar deyiladi.  

 

O’lchov  olish  vaqtida  gavda  muayan  vaziyatni  egallashi,  ya’ni  kishi 

zo’riqmasdan  to’g’ri  to’rishi  hamda  qomatining  odatdagi  holatini  saqlashi  bosh, 

ko’z,  quloq  gorizantal  chizig’idan  chetga  og’masligi  kullar  pastga  tushirilgan, 

barmoqlar  yozilgan  tizzalar  bukilmagan  bo’lishi,  tovonlar  juftlashtirilgan  bo’lishi 

va oyoqlar uchi ikki tomonga kerilishi lozim. 

 

Antropometrik  tekshirishlar  vaqtida  trusikdan  boshqa  kiyimlar  va  poyabzal 

yechiladi. 

 

Antropometrik  tekshirishlar  zamonaviy  metodikasining  o’ziga  xosligi 

shundaki,  programmalar,  o’lchov  to’rlari,  o’lchash  asboblari,  o’lchash  sharoitlari, 

tartib va usullari maksimal darajada unifikasiya qilingan. 

O’lchov 

belgilari 

bosh harflar bilan o’lchanadi va harflar tagiga indekslar yoziladi. Harflar o’lchov 

to’riga qarab tanlanadi. Masalan, V - balandlik; D – uzunlik, masofa va ko’ndalang 

yoylar; O - to’la aylana; S - yarim aylana; R - rost; Sh - kenglik (eni) , ko’ndalang 

yoylar; S -  markazlar o’rtasidagi masofa; d - diametrlar, G- chuqurlik 

 

Indekslar  o’lchangan  joyini  anglatada.  Masalan:  V

k 

-  ko’krak  balandligi; 

D

or,uz

- orqaning belgacha uzunligi; O

k

- ko’krak aylanasi; Sh

k 

– ko’krak kengligi; S

k

 

– ko’krak bezlarining uchlari orasidagi masofa va hakoza. 

 

Antropometrik  tekshirishlar  ommaviy  ravishda  o’tkaziladigan  hollarda 

standartlashtirilgan kontakt o’lchash asboblari qo’llaniladi. 

Martina  sistemasidagi  ixcham,  metall  antropometr  bilan  balandlik 

o’lchanadi.  Ko’ndalang  va  oldingi  –  ketingi  proyeksiya  diametrlarini  o’lchashda 

juft muftali ustki shtangadan shtangenserkul sifatida foydalaniladi. 

 

Katta serkul to’g’ri diametrlarni o’lchashga mo’ljallangan. 

 

Aylanalarni  o’lchash  va  yoysimon  ko’ndalang  hamda  bo’ylama  o’lchovlar 

uchun santimetrli tasmalar qo’llaniladi. 

 

Tananing  massasi  medesina  muassasalari  uchun  mo’ljallangan  ixcham 

torozida tortib aniqlanadi.