Kirish Tashqi muhitning uyg‘otuvchi rag‘batlari

(3) Odat - muayyan jamiyat yoki ijtimoiy guruhda takrorlanadigan va uning a’zolariga ma’qul keladigan umumiy yo‘ldir. Odatning asosiy xususiyati uning davomiyligidir. Masalan, tug‘ilgan kunda do‘st va qarindoshlariga sovg‘a berish, to‘y kunida oq libos kiyish, 1-aprel kuni do‘stlariga hazil qilish.
(4) Marosimlar - davriyligi va izchilligi bilan xarakterlanadigan ramziy harakatlardir. Misol uchun, marosim iste’moli yangi yilda archa daraxti va yangi o‘yinchoqlarni sotib olish.
(5) Din - bu Xudo yoki oliy kuchning mavjudligiga ishonishga asoslangan xatti-harakatlar va o‘zini tutishdir.
(6) Moda - hayot yoki madaniyatning har qanday sohasida ma’lum bir qoniqishning qisqa muddatli hukmronligi.
O‘zining nomutanosibligi bilan ajralib turadi; uning manbai referent (etalon) guruhidir. 1940-yillarning o‘rtalarida Jeyms Laver vaqt o‘tishi bilan o‘zgarib turadigan kiyimga bo‘lgan reaksiyani tasvirlovchi jadval taklif qildi. U "Laver Qonuni" deb ataladi.
Ushbu qonunga ko‘ra, bir xil kostyum quyidagicha bo‘ladi:
- to‘g‘ri kelmaydigan - o‘z vaqtidan 10 yil oldin;
- uyalmaydigan – 5 yil;
- jasur – 1 yil uchun;
- ajoyib – o‘z vaqtida;
- modadan tashqarida - bir yil o‘tib;
- jirkanch – 10 yil;
- kulgili – 20 yil;
- eslamaydigan – 30 yil ichida ;
- e’tidorga olinmaydigan – 50 yil ichida;
- maftunkor - 70 yil;
- romantik - 100 yil;
- go‘zal - 150 yil.
Modaning rivojlanishi tezlashgan sari bizning davrimizda qonun boshqacha ko‘rinish olardi. 10 yil davomida kiyim modellari kulgilidan modagacha va aksincha, sikldan o‘tadi.
3. Til - ma’lum madaniyatga mansub bo‘lgan barcha kishilar tomonidan tushuniladigan tovushlar, imo-ishoralar va ramzlar vositasida aloqa vositasidir.
Boshqa mamlakatlarda mahsulotlarni sotishda tovar nomlari va reklama shiorlarini tarjima qilishning o‘ziga xos xususiyatlariga amal qilish lozim. Misol uchun, General Motors "Nova" avtomobil modeli ispan tilidagi bozorlar uchun "u yurmaydi" kabi ma’noni anglatadi.
Sonlar, ranglar va boshqa simvollarning qiymatlarini idrok etishda ham ma’lum farqlar mavjud.
Sariq gullar Meksikada o‘lim va Fransiyada bevafolik ramzi bo‘lgan. 13 raqami Evropada salbiy, ammo YAponiyada ijobiy qabul qilinadi. Boyo‘g‘li Evropada va Qo‘shma SHtatlarda donolik va Hindistonda baxtsizlik ramzidir.
Bolgariyada kelishuv va kelishmovchilikni ko‘rsatuvchi imo-ishoralar umumiy qabul qilinganlardan butunlay farq qiladi.
Sanksiyalar - bu madaniyat tashuvchilarining madaniy me’yorlarga rioya qilish darajasiga bo‘lgan munosabatidir.
Sanksiyalar ijobiy bo‘lishi mumkin (mashhurlik, hayratlanish, tasdiqlash va boshqalar.) va salbiy (jarima, boshqalardan izolyasiya, masxara va boshqalar.).
Sanksiyalar orqali iste’molning ma’lum bir turi rag‘batlantirilishi yoki to‘xtatilishi mumkin.
Masalan, chekmaydigan muhitda chekuvchi odatda ko‘proq yoki kamroq aniq salbiy sanksiyalar bilan uchrashadi: u zinapoyada yoki ko‘chada chekish uchun uydan chiqarib yuboriladi; agar u yolg‘iz bo‘lsa, chekish aloqani uzishni anglatadi va hokazo.