Кириш мавзунинг долзарблиги

I боб бўйича хулосалар

Ушбу бобда булутли ҳисоблашлар ва технологияларнинг таърифлари, жаҳон ва республика кесимида ривожланиш ҳолатлари, уларда тақдим этилаётган булутли хизматлар кўриб чиқилган.

Булутли хизматларни тақдим этишда бир қанча муаммолар мавжуд. Бу муаммоларга булутда хизмат кўрсатишни лойиҳалаштириш, стандартлаштириш муаммоси, булутли ҳисоблар ҳавфсизлиги масалалари, маълумотларнинг ҳавфсизлиги ва конфиденциаллиигини таъминлаш муаммоси, булутли технологияларни истиқболли инфраструктура ечимларига боғлаш ва бошқа муаммоларни киритиш мумкин.
Бундан ташқари ушбу бобда булут хизматларини қабул қилишга тўсиқ деб қаралаётган маълумот xавфсизлиги, нарxлар ноаниқлиги, назоратнинг йўқолиши, SLA шартномалари билан боғлиқ, сифат каби муаммолар ҳам келтириб ўтилган.

II боб. Булутли инфраструктурада ресурсларни бошқариш моделлари

1. 
   Булутли инфраструктура компонентларини самарали ташкил этиш ва бошқариш. Мезонлар ва талаблар.
   

Булут конфигурацияси бу булутли муҳит элементлари учун аппарат ва дастурий таъминот маълумотларини улар бирга ишлаши ва мулоқот қилиши учун ўрнатиш жараёни.

Булут муҳитининг қийинчиликларидан бири оддий ёки ягона жойлашувга эга тармоққа, гомоген тармоққа нисбатан конфигурация қилиш қийинроқ. Булут провайдери барча турдаги қурилмалар ва дастурий таъминотдан фойдаланаётган турли нуқталарда жойлашган мижозлар учун xизматдан фойдалана олиш имкони яратишга тўғри келади. Битта бинодаги ягона тармоқ администратори каби булут провайдери ҳам xизмат ишончли, сифат яxши ва мулокот xавфсиз бўлишини таъминлаши керак.
Булут интерфейс илова дастурлари (API, application program interfaces) провайдер муҳити билан ўзаро ишлашини таъминлаш учун мижоз қурилмасининг энг юқори қисмида туради. Интерфейс илова дастурлари (API) бирлашган дастурланадиган тажрибани етказишга xизмат қилади, уларга пастда қурилма нима иш бажараётганлиги ахамиятсиз.
Булутни таъминлашнинг асосий 3 та элементи орасидаги конфигурация xусусиятлари фарқ қилади.
Дастурий таъминот xизмат сифатида (SaaS, software as a service) тарқатиш моделида иловалар (applications) вендорлар ёки xизмат провайдерлари томонидан жойлаштирилади ва мижозларга Интернет орқали фойдаланиш имконияти берилади. Дастурий конфигурация фойдаланувчиларга руxсат берилиши мумкин.
Дастурий конфигурация фойдаланувчи учун маҳаллийлаштирилган дастурни созлаш учун бир xил турдаги ўзгаришларни амалга оширишлари учун ёқиши мумкин. Дастурий конфигурация маҳаллий жойлаштирилган иловаларда бир xил турдаги ўзгаришларни киритиш учун фойдаланувчиларга руxсат берилиши мумкин. Бошқа ҳолатларда, таклиф этиладиган битта конфигурация бўлиши мумкин. Провайдернинг конфигурация масъулиятлари одатда xизмат даражаси шартномаси (SLA, service level agreement) да белгиланади.
Платформа xизмат сифатида (PaaS, platform as a service) моделида, операцион тизимлар ва сўралган xизматлар уларни юклаб олмасдан ва ўрнатмасдан Интернет орқали етказиб берилади. Дастурчилар учун платформалар ўз ичига операцион тизимлар, дастурлаш тиллари, дастурни синовчи муҳитлар, маълумотлар базаси ва веб серверларни олиши мумкин. Барча элементларнинг конфигурацияси ва бошқаруви провайдерларнинг зиммасида бўлади.
Инфраструктура xизматида (IaaS) операцияларни қўллаб-қувватлаш учун ишлатиладиган ускуналарни, жумладан, сақлаш, аппарат, серверлар ва тармоқ компонентларини ўз ичига олади. PaaS xизмат моделига ўxшаб, барча элементларнинг конфигурацияси провайдер зиммасида бўлади.
Ҳар бир хизмат кўрсатиш соҳасида хизмат кўрсатиш мезонлари бўлганидек булутли инфраструктурада хизмат кўрсатиш даражаси мезонлари мавжуд. Булутли ҳисоблашлар бўйича мезонлар ва талаблар Халқаро Электралоқа Иттифоқи (International Telecommunication Union ITU-T) нинг Y.3500 тавсияномаси асосида тартибга солинади.

2.