Kirish kurs ishi mavzusining dolzarbligi

3.1-rasm Baxolash obyekti.¹⁷

1. 
   Baxolanuvchi obyektga borgan xolda baxolanuvchi mol-mulkni tekshirish natijalari.
   

O’zbekiston Respublikasi Xususiylashtirilgan korxonalarga ko’maklashish va raqobatni rivojlantirish davlat qo’mitasining Toshkent viloyati xududiy boshqarmasi va “Baholash va Konsalting Markazi” MChJ o’rtasida tuzilgan 2019 yil 5 iyuldagi №4-k/1 sonli hisob shartnomaning 1-bo’lim 1.4-bandiga asosan obyektni ekspertiza xulosasi taxliliy ekspertiza shaklida o’tkazildi.
“HISOB VA BIZNES BAHOLASh” MChJ baholovchi tashkilot tomonidan tayyorlangan Toshkent viloyati, Qibray tumani, “Zafarobod” QFY xududida joylashgan Omborxona binosini baxolash bo’yicha 2017 yil 2 iyundagi №01/03-POT sonli baholash hisobotini O’zR DMQning 2009 yil 6 oktyabrdagi 01/19-18/20-son qarori bilan tasdiqlangan “Xususiylashtirish maqsadida mulk qiymatini baholash” O’zbekiston Respublikasi Mulkni baholash milliy standarti (8-son MBMS) talablariga mosligi:
3.1-jadval¹⁸

8-son MBMS talabi	Baxolash hisoboti	Eslatma
Titul varag’i	Baxolash hisobotida titul varag’i mavjud	Bajarilgan
Mundarija	Baxolash hisobotida mundarija mavjud	Bajarilgan
Umumlashtiruvchi qism (ilova xat)	Baxolash hisobotida umumlashtiruvchi qism (ilova xat) mavjud	Bajarilgan
Baxolashga oid vazifa hamda asosiy faktlar va xulosalar	Baxolash hisobotida baxolashga oid vazifa hamda asosiy faktlar va xulosalar mavjud	Bajarilgan
Mamlakat va mintaqadagi umumiy iqtisodiy vaziyat tavsifi	Baxolash hisobotida mamlakat va mintaqadagi umumiy iqtisodiy vaziyat tavsifi mavjud	Bajarilgan
Baxolash obyekti mansub bo’lgan tarmoq va bozor tavsifi	Baxolash hisobotida baxolash obyekti mansub bo’lgan tarmoq va bozor tavsifi mavjud	Bajarilgan
Baxolash yondashuvlari va usullarining tanlanishi va qo’llanilishi tavsifi	Baxolash hisobotida baxolash yondashuvlari va usullarining tanlanishi va qo’llanilishi tavsifi mavjud	Bajarilgan
Baxolash obyektining yakuniy qiymatini aniqlash	Baxolash hisobotida baxolash obyektining yakuniy qiymatini aniqlash ko’rsatib o’tilgan.	Bajarilgan
Ilovalar	Baxolash hisobotiga foydalanilgan qo’llanmalar ilova qilingan	Bajarilgan

Xulosa: Baxolash hisoboti O’zR DMQning 2009 yil 6 oktyabrdagi 01/19-18/20-son qarori bilan tasdiqlangan “Xususiylashtirish maqsadida mulk qiymatini baholash” O’zbekiston Respublikasi Mulkni baholash milliy standarti (8-son MBMS) talablariga rioya etgan xolda tayyorlangan.

Baxolash maqsadalari uchun hisobotda quyidagi yondashuvlardan foydalanilgan:
Daromad bo’yicha yondashuvdan foydalanish.
Baholash obyekti qiymatini daromad yondshuvida aniqlash uchun to’g’ridan-to’g’ri kapitallashtirish usuli qo’llanilgan.
To’g’ridan-to’g’ri kapitallashtirish usuli:
Ko’chmas mulkni ijaraga berishdan barqaror pul oqimini ta’minlanadi, shuning uchun ko’chmas mulkni daromad yondashuvi bilan baholash to’g’ridan-to’g’ri kapitallashtirish metodi bilan amalga oshirilgan.
To’g’ridan-to’g’ri kapitallashtirish metodini qo’llash jarayonida ijara stavkalari miqdori bozor axborotidan foydalaniladi. Bunda, foydalanilayotgan ijara stavkasi mahalliy hokimiyat organlari tomonidan davlat mulki obyektlari uchun belgilangan ijara stavkasidan past bo’lmasligi kerak.
Ko’chmas mulk qiymati sof operatsion daromadning kapitallashtirish koeffitsientiga nisbati sifatida aniqlanadi.
Ijara xakini aniklash.
Noturar binoni ijara xaqi stavkalarini aniqlashda mavjud bozor munosabatlariga mos ijara stavkasi to’g’risida ma’lumotlar topilmaganligi sababli Toshkent viloyati Xokimining 2016 yil 30 dekabrdagi 379-sonli qarori bilan tasdiqlangan Toshkent viloyat xududida qo’llaniladigan ijara xaqining yagona stavkasidan kelib chiqqan xolda ijara stavkasi aniqlangan.