Kirish Kurs ishi mavzusining dolzarbligi

4-rasm. Moliyaviy hisobotni taqdim etish davriyligi⁵

Choraklik moliyaviy hisobot hisobot choragidan keyingi oyning 25-kunidan kechikmasdan taqdim etiladi. Yarim yillikning moliyaviy hisoboti shu yilning 25-iyulidan kechikmasdan taqdim etilishi kerak.

Moliyaviy hisobotni taqdim etish kuni ish bo'lmagan kunga to’g’ri
kelgan paytda, taqdim etish muddati undan keyingi birinchi ish kuniga
ko’chiriladi. O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi ba’zi-bir xo’jalik
subyektlari uchun bu xo’jalik subyektlari faoliyatining o’ziga xos
xususiyatlarini, ulardagi hisob ishining murakkabligini (shu bilan birga
avtomatlashtirilganlik darajasini) o’rganib chiqqandan keyin choraklik
va yillik moliyaviy hisobotni taqdim etishning boshqa muddatlarini
belgilaydi (1- son BHMS, 64-band).

Bunda O’zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi agar xo’jalik

subyektida hisob ishi avtomatlashtirilrnayotgan va shu sababli moliyaviy
hisobot yuqorida ko'rsatilgan muddatlarda taqdim etilmayotgan bo’lsa,
u holda hisobotni taqdim etish muddatini uzaytirishni rad etishi mumkin.

O’zbekiston Respublikasining “Buxgalteriya hisobi to’g’risida”gi

Qonunining 7-moddasiga muvofiq, moliyaviy hisobotning tayyorlanishi,
ishonchliligi va o’z vaqtida topshirilishi uchun javobgarlik buxgalteriya
hisobini tashkil qiluvchi xo’jalik subyekti rahbarining zimmasiga
yuklatiladi.

Xulosa

Mamlakatimizda ishlab chiqarishni modernizasiya qilish, texnik yangilash va diversifikasiya qilish, innovatsion texnologiyalarni keng joriy etish ishlari keng ko’lamda amalga oshirilib, iqtisodiyotimiz salohiyatini o’sishiga bevosita ijobiy ta’sir ko’rsatib kelmoqda.

Mavzuni o’rganish davomida ma’lum bir davrga hisob ko’rsatkichlarini umumlashtirish hisobot deb atalib, unda korxona moliya xo’jalik faoliyatining natijasi va ma’lum bir davrga reja ko’rsatkichlarining bajarilishi buxgalteriya, statistika va operativ – texnika hisobi ma’lumotlariga asoslanib tuzilishini o’rganib chiqdim.

Hisobotlarning ko’rsatkichlari kelgusi yillar rejalarini tuzish uchun asos bo’lib ham xizmat qilishi, kelajak rejalarni tuzish uchun mavjud imkoniyatlarni bilish muhim ahamiyatga ega ekanini, bunday ma’lumotlar hisobotda mavjud bo’lib, u yana joriy hisobotlarning tashkil qilinishiga ham o’z ijobiy ta’sirini ko’rsatishini ko’rib chiqdim.

Iqtisodiy mazmuni va hisobot ko’rsatkichlarining olish manbayiga ko’ra hisobotning ikki turi mavjud:

• 
  buxgalteriya hisoboti;
  
• 
  statistik hisobot.
  

Hisobotda bir korxona ko’rsatkich ma’lumotlari yoki bir necha korxona ko’rsatkich ma’lumotlari ko’rsatilgan bo’lishi mumkin.

Shu xususiyatiga ko’ra hisobotni quyidagi ikki turga ajratishimiz mumkin:

• 
  dastlabki hisobot;
  
• 
  yig’ma hisobot.
  

Hisobotni tuzish va topshirish muddatiga ko’ra esa quyidagi turlarga ajratish mumkin:

• 
  yil ichidagi (davomidagi) hisobot;
  
• 
  yillik hisobot.
  

Yillik hisobot shakllari quyidagilardan iborat:

1. 
   Korxona balansi (1-shakl).
   
2. 
   Moliyaviy natijalar haqida hisobot (2-shakl).
   
3. 
   Asosiy vositalar harakati haqida hisobot (3-shakl).
   
4. 
   Pul mablag’lari haqida hisobot (4-shakl).
   
5. 
   Korxona mulkining holati haqida hisbot (5-shakl).
   

Qisqach qilib aytkanda, ush bu kurs ishini yozish davomida hisobotlarning turli ko’rinishlari haqida ma’lumotlar oldim, ularni tuzishda korxaning har xil ko’rsatkichlaridan foydalanilishini bilib oldim. Bundan tashqari hisobotlarni rasmiylashtirish, qancha muddat oralig’ida va bir yilda qaysi turini necha marta topshirish kerakligi haqida tushuncha hosil qildim.