Mavzu: Kapital qoyilmalari va kapital bozori.
Re`ja:
Kirish: Kapital haqida tshuncha.
Asosiy qism:
Asosiy va aylanma kapital. Undan foydalanish samaradorligi ko`rsatkichlari.
O’zbekistonda kapital bozorini rivojlantirish borasida chora-tadbirlar va Prizident qaqarorlari.
Kapitaldan daromad olish.
Malum davrdagi invisitsiya qiymati va diskontirlashgan qiymat.
Xulosa:
Foydalanilgan adabiyotlar:
Kirish
Kapital-hal qiluvchi iqtisodiy katigoriyalardan biri.
Kapital-katta hajmdagi pul mablag`lari hisobiga kishilar tomonidan ilgari yaratilgan, uzoq davr hizmat qiladigan barcha ishlab chiqarish vositalari asbob-uskunalar, dasturlar, binolar, inshoatlar va shunga o`xshash bajarilgan ishlar, shuningdek nomoddiy elementlarni (masalan, kishilar qobilyati, ma`lumoti, malakasi kabilarni) ham o`z ichiga oladi.
Kapital nima?
Kapital – o`zi ko`payuvchan qiymat. Bunday tarif kapitalning umumiy formullasidan (P-T-P) kelib chiqadi; bunda P- dastlab avanslangan kapital va P qo`shilgan qiymat.
Kapital- buyum emas, balki ma`lum darajadagi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar, ular buyumlarda ifodalanadi va ularga ijtimoiy tus beradi (mashinalar, binolar pullar va hklar). Ulardan yollangan ishchi kuchi yordamida foydalanishdagina kapital bo`la oladi. Kapital o`z egasiga foyda keltirishi zarur.
Kapital –harakat , to`xtovsiz aylanish jarayonidir. Unga jim yotgan jism sifatida emas, faqat harakatdagi narsra deb qarash lozim.
“Kapital” iborasi moddiylashgan holdagi kapitalni, ya`ni ishlab chiqarish vositalariga kiritilgan kapitalni ifodalsh uchun ishlatiladi.
Kapital jamiyatning barcha ishlab chiqarish munosabatlarini, yaratilgan boylikni taqsimlash bo`yicha mulkdorlar ortasidagi munosabatlarni qamrab oladi.
Iqtisodiyotda kapital tshunchasidan tashqari “invisitsiya” “invisitsiya resurslari” tshunchasi ham ishlatiladi.
Iqtisodiyot nazariyasi kakitalning quyidagi turlarini ajratadi:
Moliyaviy (pul) kapital – ma`lum qiymatga ega bo`lgan pul va qimmatbaho qog`ozlarning yig`indisi.
Moliya iqtisodiy katego`riya bo`lib, xo`jalikning barcha sohalarida pul munosabatlarini hosil qilish, ularni taqsimlash va ishlatish jarayonidagi iqtisodiy munosabatlarni ifodalaydi.
Maskur jarayonda iqtisodiy faoliyat ustuvor ahamiyatga ega, ya`ni upul bo`lishini talab qiladi. Demak, ishlab chiqarish moliyani vjudga keltirdi. Tovarlar va xizmatlar taqsimlangandan so`ng istemol qilinadi hamda qiymat shaklida turli xil maqsadlarni mo`ljallangan pul resurslari hosil bo`ladi. Shuningdek bu pul tovarlarga ayriboshlanadi, pirovardida istemol qondiriladi. Tovar ishlab chiqarish uchun sarflangan mehnat qurollari qiymatini ifodalovchi qismi amartizatsiya fondiga kirib yig`ilib boradi va mnoliyaviy sesursga aylanadi.
Pul resurslari – moliyaviy munosabatlar obekti.
Jismoniy (texnik) kapital ishlab chiqarishning turli xil fazalartida ishlatiladigan va insonning mehnat unumdorligini oshiradigan (stanoklar, binolar, kompyuterlar va shunga o`shashlar) moddiy vositalar yig`indisidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |