Kirish I bob chor bakr majmui ba undagi dahma, xaziralar tarixi

Uchipchi stona toshbitiklari
Sog‘ona su pal i bo‘lib, xazira devorining shundoq yonginasida joylash- gan. Ustida katta qora marmartosh, Bu marmartoshning beeaklari boshqa kabrlarda qo‘yilgan toshlarga mutlako uxshamaydn.
Qabrtoshda kuyidagi so‘zlar bitilgan: *In markadi munavvarai if- fatpanoh ismat dastgox moh Fotima bonu Sultonim binti Muxammad Abbos Xoja. Da tarixi ro‘zi seshanbe 15-o‘mi shahri sha’boni muazzam 1126 xijriy budki az dorulfaio bar dorulbaki rixlat namudand».
Tarjimasi: «Bu yorug‘ sog‘ona iffatli, domoni pok mox Fotima bonu Sultonim binti Muxammad Abbos Xoja. Muazzam sha’bon oyinnng 15- ssshanba kunida dorulfanodan dorulbaqoga rixlat etdn ».
Toshbitikdan ma’lum bo‘ladiki, mox Fotima bonu Sultonim Muxammad Tolib Xojaning nevarasn.
To‘rtinchi sogoia toshbitiklari
Qabr ustidagi toshdan oldin bir marta foydalanilgan. Birinchi yozuv- dan toshda qrldiqlar borligi shupdap dalolat beradi. «Baxt xokimlikda emas.,> Qolgan so‘zlar o‘chib ketgan. Toshning kimga tegishliligi bayoni:
«Tarixi inti koli Nodirabonu Sultonim dar oxiri 15-o‘mi shahri ju modul anial 1146, B inti Muxammad Obid ibni Solih Xoja ibni Xoja Saad. Joni xudro dodi 6a bod...»
Tarjimasi: Nodirabonu Sultonim Muxammad Obid qizi, Muxammad Obid
Solix Xoja ugli, Sol ix Xoja Sa’d o‘g‘li. 1146 yil, xijriy, jumodul avval oyining 15kunida vafot etgan. Uz joningni shamodda sovurding.
Beshinchi stona toshbitiklari
Toshbitik ust kismida «Ploxo, okibat xayr bod* (Okibati xayrli bo‘lsin) jumlasi yozilgan.
Toshning kniga mansubligi to‘g‘risida kuyidagi so‘zlar bitilgan: «Agar pursand oliy markat, biguft: SHarifabonu. Dar tarixi 1035. Bibi IIIa rifabonu Sultonim binti Muxammad Tolib».
Tarjimasi: «So‘rasalarkim, bu oliy kabr kniga tegishli deb, aytdim:
SHarifabonu Sultonim Muxammad Tolib kizi, vafoti 1035 yil xijriy».
Toshdagi mareiya matni:
Zebu ziynati modaron Bibi SHarifabonu CHi go‘yam vasfi on duri yagona.
Ku iud az hazrati Tolib nishona Ba izzat xuro‘shi ayni danron...
Ra himmati Hot&chi Toy az Fuloman B a ruh buzrugon xud ravoi shud Zaboni paypakoni avlofi j a xon shud Ra toat umri xud biguzaronidu Dar oxir jon 6a x,ak, s tyuri d.
Tarjimasi:
Onalarning zebu ziynati Bibi SHarifabonu U yagona dur vasfi haqida nima xam deiin.
Hazrat Tolib Xojadan nishona edi, Umrisht gullagan davrida...
Kambagallar uchun Xotamtoy misoli zdi.
Buzruklar rug,i ketgan joyga ravona bo‘ldi.
TWLU ...
Umrini toat-ibodatda o‘tkazdi Qxupuda jonini Ollaz&a topshirdi.
ZAYNAB SULTON XONIM XAZIRASI
Zaynab Sulton Xon im xazirasiga Imomat xazirasining kiraierish eshigi orkali kirmlgai. Uchta ichma-ich chillaxonadan keyin asosiy xazira binosiga kiriladi. Uning to‘rt tomoni baland devor bilan o‘ralgan, poy- devori er sathida juda chuqur o‘rnatilgan. Taxminan uch metr bo‘lsa kerak. Denorning er yuza qismi to‘rt qavat sariq xareangtosh bilan ko‘tarilib.
so‘ngra obi g‘isht bilan devor «lingam. Xazira devorlari hayratlanarli darajada koshnnkoriydan chiqarilgan. Bezaklar usuli islimiy bo‘lib, ko‘nrok unda rayxoshsh rang mavjud. Ayii kunda gulbarglari, gulkosala- rining parchinlari tupshb, yo‘qolgan. Qoliplarining joyi mavjud. Ru- pop marta bo‘lsin, to‘rt devor ta’mir yuzini kurmagan. Bunday bezakln xazira dsvori Buxoroning boshqa qadamjoylarida umuman uchramaydi. Obi gisht bilan xarsanggon! oralig‘iga qalinpsha qilib kamish ko‘yilgan. Qa- mish ko‘p yillik ko‘rinadi. Mustahkamlshidan shu kunga kadar uning nayma usulidagi poya teshnklari yopilmagan. Ry o‘simlikning o‘ta qattiqli- gidan dalolatdir. Mavjud to‘rt devor shunchalik mustaqkam ko‘tarnlganki, zilzila, qor, emg‘ir ta’siri uni joyidan qulatish kudratiga ega bo‘lma- ganligi ko‘rinib turnbdi. Xazira ichidagi supali sog‘ona ustida ikkita yozuvli tosh bor. Ular bilan yonma-yon sog‘onalar turibdi. Sog‘onalar ustida yozuvli marmartoshlar yo‘q. Aslida bor bo‘lgan, lekin bizning kunlargacha etib kelmagan. Ular yo o‘g‘irlangan, yo boshqa kabrlar uchun ikkinchi marta shp latib yuborilgan.