Kirish. Elektr yuritma asoslari

MQ O‘TDni statik xarakteristiklari

Dvigatelning statik xarakteristikalari uchun tenglamalarni chiqarish quyidagi farazlar orqali amalga oshiriladi: yakor reaksiyasi xisobga olinmaydi; dvigatel validagi moment elektromagnit momentga tengdir. Kuchlanishlar tenglamasi, yakor e.yu.k. va dvigatel momenti uchun ifodalar quyidagi ko‘rinishda yoziladi:

U=E+I R , (4.1)

E= k  , (4.2)
M= k F J , (4.3)

bunda R=R_ya+R_yak - yakorp zanjirining to‘la qarshiligi, Om; F-O‘TD ning magnit oqimi, Vb; k = rN/(2a)-dvigatelning konstruktiv koeffitsienti; r - juft qutblar soni; N - yakor cho‘lg‘amidagi aktiv o‘tkazgichlar soni; a - yakor cho‘lg‘amidagi parallel shoxobchalar soni.

Agar (4.1) tenglamaga E ning (4.2) dagi qiymatini quyib, uni aylanish tezligiga nisbatan echilsa, O‘TD ning elektromexanik xarakteristikasini  (I) aniqlaydigan formula xosil bo‘ladi, yaHni

=(U-IR)/( k F) (4.4)

MQ O‘TDni mexanik xarakteristikasining  (M) formulasi (4.3) ifodadan foydalanilgan xolda (4.4)dan olinadi

=U/ k F - M R / (k F)² (4.5)

O‘TD ning elektromexanik va mexanik xarakteristikalariga binoan, tezlik tok va momentga nisbatan chiziqli bog‘lanishda bo‘ladi.

(4.4) va (4.5) tenglamalarni quyidagi soddalashtirilgan yozuv formasida xam ko‘rsatish mumkin
 = _o - , (4.6)

bunda, _o - ideal salt yurish tezligi:

_o=U/ (k F) (4.7)

 - tezlikni ideal salt yurish tezligiga nisbatan pasayishi;

=IR/( kF)=M R/(kF)² (4.8)

4.1, b-rasmda O‘TD ning elektromexanik xarakteristikalari manba kuchlanishining U qarama - qarshi qutblanganligi uchun ko‘rsatilgan. Xuddi shu rasmda, kuchlanish U=0 bo‘lgandagi, dvigatel xarakteristikalari xam ko‘rsatilgan. Bu xarakteristikalar tenglamasi (4.4) va (4.5) tenglamalardan U=0 da xosil qilinadi

=-I R/( k F); (4.9)

 = - M R / (k F)² (4.10)

SHunday xarakteristikaga ega bo‘lgan O‘TD ning sxemasi 4.2-rasmda ko‘rsatilgan, bu sxema dinamik to‘xtatish yoki tarmoqqa bog‘liqmas ulanishdagi generator sxemasi deyiladi.

Olingan (4.4) va (4.5) ifodalar, MQ O‘TD ning sunHiy xarakteristikalarini xosil qilishning asosiy usullarni aniqlash imkonini beradi: yakor zanjiridagi qo‘shimcha rezistor R_yak qarshiligini, magnit oqimini F va yakor zanjiriga berilayotgan kuchlanishni U o‘zgartirish.