Kirish bob. Tuxum qo`yuvchi sut emizuvchilarning hayoti

Haqiyqiy uchar darrandalar – qo’lqanotlilar kiradi. Bularni ham daraxtda yashaydigan mevaxo’rlari bo’ladi.
Suvda yashovchi darrandalar – bular ayniqsa turli tuman gurppadir. Ba’zilari qisman suvda yashashga moslashgan (norka, oq ayiq, suv kalamushidan tashqari sal suvdan chiqsa o’ladigan kitlar, delfinlar singari formalari bor.
Qisman hayoti suvda kechadigan suv dala sichqoni, ondatra, nutriya norka, qunduz, begemot va boshqalar.
Ovqatlanishi – bular asosan ikkita yirik guruhga:
1). Xashoratxo’rlar – ko’rshapalak, er qazirlar, chumolixo’rlar, bir qancha qopchiqlilar kiradi.
2). Yirtqichlar – mushuksimonlar, delfinlar, kitlar. Kitlar asosan baliqlar bilan ham ovqatlanadi. Lekin tishsiz kitlar “kit mo’ylovi” degan plastinkasi bo’lib, ularda suvni suzadi. Ko’pincha etxo’rlar o’simliklar bilan ham, o’simlikxo’rlar esa et bilan ham ovqatlanadi.
1. O’simlikxo’rlar – chuchqalar barcha tuyoqlilar, kurak tishli qopchiqlilar kiradi. O’z navbatida bular ham. 1). O’txo’rlarga – otlar, karkidon, juft tuyoqlilar, kemiruvchilar kiradi.
2. Novdaxo’r bargxo’r – fillar, jirafa, yalqovlar, loslar.
3. Mevaxo’rlarga – ko’rshapalak, maymunlar, chala maymunlar.
Ovqat amlashi – ko’pgina hayvonlar yilning noqulay sharoitida eyish uchun ovqat amlaydi. Masalan: cho’lda yashaydigan dumsiz sichqonlar, ba’zi to dala sichqonlari o’tlarni quritib qoyalar yoriiga, toshlar ostiga amlab qo’yadi.
Ekanomka dala sichqoni uyasida 15 kg dan ikki jufti esa 100 kgdan ortiqroq har-xil ovqat amlaydi. Tyin degan hayvon 1500-2000 donagacha qo’ziqorin amlaydi. Sassiq qo’zan yoki norkalar kuzda baqalarni o’ldirib, ularni turar joylarida to’plab amlab qo’yadi.


Sut emizuvchilarda sutka va mavsum sari ko’riladigan stiklilik
Bu ovqat topish bilan boliq. Sut emizuvchilarning tinchlik va aktivlik davrining almashinib turishi bu sutka va fasllarda ko’zga tashlanadi.
1. Sutka stiklliligi -