Kirish. Asosiy tushunchalar. «Mashinasozlik texnologiyasi asoslari» fanining maqsadi va masalalari. Detallarni ishlov berishda bazalash va o’rnatish

Ishlab chiqarish dasturi

Mashinasozlik korxonasining ishlab chiqarish dasturi tayyorlangan maxsulotning turi, Xar-bir turdagi maxsulotning bir yilda tayyorlanadigan mikdori, extiyot kismlarning turlari va mikdorlaridan iborat buladi.

Korxonaning umumiy ishlab chiqarish dasturiga asosan Xar-bir Detalning bir yilda tayyorlash dasturi yaratiladi:
N=ma + n , dona/yil, (1.1)
bu yerda: N—Detalning bir yillik ishlab chiqarish dasturi; bir yil davomida tayyorlanadigan maxsulotlar soni; m - bitta maxsulotdagi Detalningng soni; n- extiyot kismlar soni.
Ishlab chiqarish dasturiga maxsulotni umumiy kurinishidagi chizmalari, aloxida detallar va yigma birikmalarning chizmalari ilova kilinadi.


Mashinasozlikda ishlab chiqarish turlari
Donali ishlab chiqarish
Seriyali ishlab chiqarish
Yalpi ishlab chiqarish

1. 
   yalpi oqimli ishlab chiqarish
   
2. 
   yalpi to’gri oqimli ishlab chiqarish
   

Donali ishlab chiqarish sharoitidagi texnologik jarayon integral xususiyatga ega bo’lib bitta dastgoxda turli, bir necha, amal bajariladi. Bitta dastgoxda turli tuzilishga ega bulgan, turli ulchamli va turli materiallardan tayyorlangan detallarga ishlov beriladi. Birgina dastgoxda turli ishlar bajarilganligi va universal vositalardan foydalanganligi uchun sarflangan vaqt tarkibidagi asosiy vaqtning miqdori kichik bo’ladi.
Seriyali ishlab chiqarish, bu ishlab chiqarish turi donali va yalpi ishlab chiqarishning urtasida bo’lib oralik xarakterga ega buladi. seriyadagi maxsulot (detal) mikdoriga karab mayda kichik seriyali, urta seriyali va kup seriyali ishlab chiqarish buladi


Yalpi ishlab chiqarish
Yalpi ishlab chiqarish sharoiti tayyorlanayotgan maxsulotning kupligi sababli doimiy (yil davomida) takrorlanmaydigani amallarni bajaruvchi ishchi urinlar yigindisidan iborat.
Yalpi ishlab chiqarish sharoiti kuyidagi kurinishda buladi:
a) yalpi oqimli ishlab chiqarish sharoitida tayyorlanganayotgan detallar texnologik jarayonni bajarish ketma-ketligi bo’yicha tuzilgan amallarni uzluksiz utib boradi. Bunday xolda Xar-bir amalni bajarish uchun sarflangan vaqt bir biriga teng yoki bulinuvchi (kupayuvchi) bulishi kerak. Shu talabgina texnologik jarayonni uzluksiz bajarilishini taominlaydi.
b) yalpi to’gri oqimli ishlab chiqarish sharoitida xam amallar texnologik jarayonni bajarish ketma-ketligi bo’yicha tuziladi, ammo operatsilarni bajarish uchun sarflangan vaqt bir-biriga teng bulmaydi. Shu sababli ayrim amallarni bajaruvchi dastgoxlar oldida detallarni tuplanib kolish xolatlarini kuzatish mumkin.