Kirish Asosiy tushuncha va atamalar

Povodok patronlar
Uzun zagatovkalarning markazlarida ishlov berishda (18.4-rasm), ish qismining harakatlanishi shpindeldan zagatovkaga povodok patroni bilan - 1 homut bilan - 2 , u bolt 3 bilan 5 qismga o'rnatiladi.

Rasm18.4. Uzun zagatovkalarning markazlarida ishlov berish sxemasi:
1 - povodok patroni; 2 - homutli '; 3 - bolt; 4 - harakatlanuvchi lyunet; 5 - zagatovka
Povodok patroni va homut-povodokning tashqi korinishi rasmda korsatilgan 18.5.

Rasm 18.5. Povodok patroni va homut povodok


P lanshaybalar (rasm. 18.2, г) patronga zagatovkaning konstruktiv xususiyatlari tufayli o'rnatish mumkin bo'lmagan hollarda qo'llaniladi. Umuman olganda, planshayba bu shpindel o'qiga detallarni yoki asboblarni o'rnatish uchun maxsus qurilma.
Ko'pincha detalga ishlov beriladigan qismni siqish uchun Tokarlik dasgohi old babkasi (shpindel) ning bir qismi sifatida ishlatiladi. Ba'zan esa burilish stollari va bo'linadigan golovkalarning bir qismi sifatida ishlatiladi.
Planshaybalar tartibsiz shakldagi yoki katta o'lchamdagi detallarni shpindelga o'rnatish uchun ishlatiladi.
Planshaybaning kamchiligi-bu detalni shpindel o'qi bo'ylab o'rnatish qiyinchiligi va markazlashtirishning murakkabligi.


Lyunetlar (rasm18.2, д) kesish kuchidan zagatovka deformatsiyasini kamaytirish uchun ishlatiladi. Ayniqsa, uzun detallar uchun (l/d > 12), ishlov berishda ularning egilishiga yo'l qo'ymaslik uchun qo'shimcha yordam sifatida– lunetlardan foydalaniladi. Ko'chmas lunet (rasm. 18.6,a) stanina ustiga qotiriladi va o'rnatiladi; ishlov berish paytida zagatovkani ushlatish uchun uchta quloch mavjud. Qulochlar odatda bronzalik yostiqchalar bilan jihozlanadi, babbit bilan to'ldirilgan(quymalangan) yoki roliklar bilan jihozlangan. Ko'char lunet (rasm.18.6,б) supportning bo'ylama salazkalarga o'rnatiladi; uning qulochlari ishlov berilgan yuzasiga tegib va lunet qulochlari yo'qligida hosil bo'lishi mumkun bo'lgan zagatovka qismiga tushadigan bosimni, olib uni egilishdan (deformatsiyadan) saqlaydi.

18.6-rasm. Lunet konstruksiyalari:
a-ko'chmas; б-zamonaviy RpB dasgohlari uchun pnevmoqisgich bilan harakatlanuvchi(ko'char)