Kirish asosiy qism i-bob ta‘lim berish usullari, shakllari va vositalari. 1 Ta`lim metodlarining turlari

Suxbat– o’qitish va o’qishning diologik savol-javob usuli.
Munozara – faol ta‘lim usuli bo’lib muxokama, ma‘lum muammo bo’yicha fikr almashinuv ko’rinishida o’tadi.
Munozara usuli barcha funksiyalarni bajaradi. Ushbu usuldan, quyidagi maqsadlar uchun foydalanamiz: yangi bilimlarni shakllantirish; o’quvchilarda u yoki bu savollarni chuqur o’ylab ko’rish, tub ma‘nosiga yetishga motivatsiyani ta‘minlash; o’quvchilarga dalil va dalilga asoslangan xulosa orasidagi farqni tushunib yetishni o’rgatish; kommunikativ ko’nikmalarni shakllantirish, o’quvchilarga o’z fikrida mustaxkam turish va uni ximoya qilishga yordam berish. Munozara rivojlanishi mumkin, qachonki: erkin munozara bo’lsa; yoki biror yo’nalishda boshqariladigan munozara bo’lsa.
Miyaga xujum (breynstorming) - g’oyalarni generatsiya qilish usuli. Qtnashchilar birlashgan xolda qiyin muammoni yechishga xarakat qiladilar: uni yechish uchun shaxsiy g’oyalariniilgari suradilar (generatsiya qiladilar).
Bu usul barcha funksiyalarni bajaradi: lekin uning asosiy vazifasi – muammoni mustaqil tushunish va yechishga ta‘lim oluvchilarni motivatsiyasini uyg’otish.
Pinbord (inglizchadan: pin-mustaxkamlash; board-doska). Bu o’qitish uslulining moxiyati shundan iboratki, unda munozara yoki o’quv suxbati amaliy usul bilan bog’lanib ketadi. Uning afzallik munozara olib borish funksiyalari – rivojlantiruvchiva tarbiyalovchi vazifadir: o’quvchilarda muloqat yuritish va madaniyati shakllanadi,o’z fikrini faqat og’zaki emas, balki yozma ravishda bayon etish maxorati, mantiqiy va tizimli fikr yuritish ko’nikmasi rivojlanadi.

1 (5%)
2 (10%)

3 (20%)
4 (30%)
5 (40%)
6 (50%)
7 (75%)
8 (90%)

O’qitish piramidasi

1.	Ma‘ruza, doklad	Eshitganimiznin5%
2. O’qish			O’qiganimizning 10%
3. Video, rasm, ko’rgazmalarni ko’rish			Ko’rganimizning 20%
4.	Tajribaninamoyishqilish	Ko’rganvaeshitganimizning 30%
5.	Munozara	Birgamuxokamaqilganimizning 40%
6.	Mashq	O’qigan, yozgan, gapirganlarimizning 50%
7.	Ishbilarmon o’yin, loyixa usuli	Mustaqil o’qiganlarimizning, taxlil qil-ganlarimizning, muxokama,
		ximoya va yozganlarimizning, namoyish qilganlari-mizning 75%
8.	Boshqalarnio’qitish	Boshqalarni o’qitgan narsalarimizning 90% ni

Rolli o’yin ,ishbilarmonlik o’yini kabi, vaziyatda ko’rsatilgan muammoni yechish bo’yicha qatnashchilarning birgalikda faol ish olib borishlariga asoslangan. Mavzu qatnashchlarning bitta majburiy maqsadlari bor – muammoni yechish. Lekin individual maqsadlar, ishbilarmonlik o’yinidagi kabi kelishib olinmaydi. Rolli o’yin qatnashchilarining xar birini maqsadi - g’alaba qozonish, o’zini ko’rsatish. Vaziyatli o’yin yakunlarini baxolash faqatgina umumiy maqsadga erishish natijalariga qarab emas, balki xar bir qatnashchining maqsadga erishishiga qarab belgilanadi.