Kirish asosiy qism i-bob chet tilini o’qitish metodlarni qisqacha obrazi 1Chet tilini

2.2 Grammatikani o‘qitish

Sharq tillarida grammatikani yaxshi bilish maktab va oliy o‘quv yurtlari (oldiga qo‘yilgan) vazifalariga erishish (amalga oshirish), ya’ni o‘quvchini matndagi asl (nusha)ni o‘qish va tushunish uchun zaruriy shartlardan biri hisoblanadi. Grammatikani o‘rganish til bo‘yicha bo‘lgan barcha ishlar bilan, ya’ni o‘qish, tarjima qilish, og‘zaki va yozma nutq bilan bog‘liq bo‘lishi lozim.
O‘rta maktab va oliy o‘quv yurtlari dasturlari har bir o‘quvchi darsga tayyor bo‘lish uchun grammatikani aniq o‘zlashtirishni talab qiladi:

1. 
   gap mazmunini tushunish, grammatik shakl va konstruksiyalarni o‘zlashtirish
   
2. 
   ularni aniqlash va ta’lim qonunlarini tushuntirish
   

V) notanish leksikani ham o‘z ichiga olgan holda rasmiy belgilarni va ularni aniqlash
G) chet tilidan ona tiliga tarjima qilishda bu bilimlarni qo‘llash
D) o‘qituvchi nutqini tushunish va savol-javoblarni tuzish uchun o‘rganilgan grammatikadan foydalanish
Bu grammatik qoidalarni mustahkamlash lozim. Grammatik materialni birlamchi mustahkamlashning keng yoyilgan metodi quyidagilardan iborat:

1. 
   o‘quvchilar tekstda yoki o‘qituvchi tomonidan berilgan maxsus misollardagi grammatik ko‘rinishlarni kuzatadilar.
   
2. 
   O‘qituvchi tomonidan beriladigan qator oddiy savollarga muntazam javob berish yo‘li bilan o‘quvchilar o‘zlari ta’lim qoidalariga nisbatan xulosa chiqaradilar.
   
3. 
   avval o‘quvchilar o‘zlari qoidalarni shakllantiradilar, keyin esa o‘qituvchi (to‘ldiradi).
   
4. 
   o‘quvchilar berilgan qoidaga misollar keltiradilar yoki kitoblarda ko‘rsatilgan namunalarni topib tushuntiradilar.
   
5. 
   qoidalarni qaytarish va ularni ona tili bilan qiyoslash asosida tushuntirish Grammatik qoidani tushuntirishda o‘qituvchi qo‘shimcha qiyinchiliklarni
   

tug‘dirmaslik uchun faqat yaxshi o‘zlashtirilgan leksik materialdan foydalanishi lozim.
Grammatik materialni tushuntirish va mustahkamlashda sxema va jadvalni keng qo‘llash lozim. Bu grammatik materialni o‘zlashtirish va yaxshi tushunish layoqatini hosil qiladi. Grammatik material o‘zlashtiriladi va analitik o‘qish jarayonida hamda o‘tilgan materialni mustahkamlashdagi maxsus mashqlarni bajarishda qaytariladi.
Grammatik materialni mustahkamlash
Grammatik materialni mashq va analiz qilish grammatik shakl va ko‘rinishni mustahkam o‘zlashtirishda katta ahamiyat kasb etadi. mustahkamlash va qaytarish uchun mashqlar (tuzish)ni o‘qitishning turli bosqichlarida fikrlash va xotiraning yosh xususiyatni hisobga olgan holda tanlash lozim bo‘ladi. Materialni mustahkamlash va qaytarish jarayonida qabul qilish usulini turla(b turi)sh, ya’ni uni eshittirish va hkz. Usullarni umumlashtirish mustahkam o‘zlashtirish layoqatini oshiradi.