|
Betartib hayot muammolarining oxiri, son-sanog‘i yo‘q. Qalovini topsang, qor yog‘adi… To’g’ri, faqat buning uchun ranging ancha sarg‘ayishi kerak.
A) 3 ta B) 4 ta C) 2 ta D) 5 ta
5. Natural sonlarning qaysilariga qo‘shimcha qo‘shilishi natijasida tovush tushishi yuz beradi?
A) bir, ikki, uch B) uch, to‘rt, besh
C) besh, olti, yetti D) ikki, olti, yetti
6. –il qo‘shimchasi qaysi turkum so‘ziga qo‘shilib, fonetik hodisani yuzaga keltiradi?
A) fe’l B) ot C) son D) sifat
7. –illa qo‘shimchasi qanday so‘zlarga qo‘shilib, -ulla tarzida aytiladi va yoziladi?
A) bir bo‘g‘inli undovga B) ikki bo‘g‘inli taqlidga
C)har qanday bir bo‘g‘inli taqlidga
D) tarkibida “u” yoki “v” harfi bo’lgan bir bo‘g‘inli taqlidga
8. Isi va achi so‘zlariga so‘z yasovchi qo‘shimcha qo‘shilib qanday fonetik hodisani yuzaga chiqaradi?
A) tovush tushishi B) tovush almashinishi
C) tovush ortishi D) tovush tushishi, tovush ortishi
9. Faqat fonetik hodisaga sabab bo’luvchi, ammo o‘zi har qanday vaziyatda ham fonetik hodisaga uchramaydigan qo‘shimchani toping.
A) so‘z yasovchi B) lug’aviy shakl yasovchi
C) egalik shakli D) barcha sintaktik shakl yasovchi
10. So‘zga so‘z qo‘shilganda qanday fonetik hodisalar bo‘ladi?
A) tovush tushishi
B) tovush almashinishi, tovush tushishi
C) tovush ortishi
D) tovush tushishi, tovush ortishi
11. Yeryong‘oq so‘zida urg‘u qaysi bo‘g‘inga tushadi?
A) 1-bo‘g‘inga B) 3-bo‘g‘inga
C) 2-bo‘g‘inga D) 1-, 3-bo‘g‘inlarga
12. Bir havo zarbi bilan aytilgan tovush yoki tovushlar yig'indisiga nima deyiladi?
A) urgʻu B) harf C) boʻgʻin D) harf
13. Nechta undoshning jarangli jufti yo‘q?
A) 3 ta B) 4 ta C) 5 ta D) 2 ta
14. Qaysi qatorda paronim juftlik berilmagan?
A) murabba-murabbo B) nav-nov
C) Pay-poy D) bekik-berkik
15. Taassurot, taalluqli, taajjub, matbaa, saodat, maorif, muomala…
Ba᾽zi unlilari yozuvdagina saqlanib, tallaffuzda tushirilishi mumkin boʻlgan soʻzlar sonini aniqlang?
A) 6 tasi B) 7 ta
C) 4 tasi D) 5 tasi
16. Quyidagi qaysi so’zlardagi nuqtalar o’rnida “f” undoshi yoziladi?
1) sa…sata; 2) sha…qat; 3) beta…fiq; 4) as…alt; 5) ta…silot
A) 1,3,5 B) 1,2,3,4 C) 2,3,4 D) 1,2,4,5
17. O'-z-b-e-k-i-s-t-o-n j-a-n-n-a-t-m-a-k-o-n o'-l-k-a
So’zlarning bunday ichki bo’linishlari tilshunoslikning qaysi boʻlimida oʻrganib chiqiladi?
A) fonetika B) orfografiya
C) morfemika D) grafika
18. Qadim rimliklarda toga kiyish rasm bo'lgan. Toga degani jun matodan tikilgan rangdor yoping'ichdir. Senatorlar va chavandozlar qizil xoshiyali toga kiyganlar.
Qaysi tovush nooʻrin qoʻllangan?
A) til orqa undoshi
B) chuqur til orqa undoshi
C) bo‘g‘iz undoshi
D) lab undoshi
19. Shtanga ko‘tarib,ingliz tilidan lug‘at yodlayapsanmi, ahmoq?
Ochiq bo‘g‘inlar soni ushbu gapda nechta?
A)6 ta B) 8 ta B) 7 ta D) 9 ta
20. Til undoshlari necha guruhga bo‘linadi?
A) 1 guruh B) 2 guruh C) 3 guruh D) 4 guruh
21. Besh ming so‘mlik valutamiz bir narsaga yangilik qilib chiqdi, ya’ni yozma shakldagi so‘zlar lotin alifbosidagi o‘zbek yozuvi asosida.
Faqat ochiq boʻgʻinli soʻzlar soni nechta?
A) 3 ta B) 4 ta C)5 ta D)6 ta
22. Haydalishim─xanjardan.
Gapdagi qoʻshimchalar sonini toping.
A) 3 ta B) 2 ta C) 4 ta D) 5 ta
23. Qaysi javobda qoʻsh undosh ishtirok etmagan?
A) ko‘rsattir B) tavallo C) allala D) hiringla
24. Ikkinchi bo’g’inida u yoziladigan so’zlar qaysi qatorda berilgan?
A) muq…m, muh…t B) mushk…l, mug…z
C) mushf…q, muh…m D) mutr…ib, musl…m
25. Qaysi gapda so‘z yasovchi qo‘shimcha qoʻshilishi natijasida so‘z yasovchi qo‘shimcha tarkibida tovush o‘zgarishi yuz bergan?
A) Unganman qip-qizil bahor qo‘ynida,g‘am,alam,qayg‘uga ulfat emasman.
B) Kokili gul bahorning quchog‘ida yayra, qanot qoq.
C) Uzoqda baland-past tog‘lar yashnaydi.
D) Sanoqqa chiqinglar, shtab bo‘lyapti.
26. Qarg‘a aslo kaklikka teng kelolmas,
Arslongina kuchli fildan yengilmas (“To‘tinoma”dan)
Berilgan parchada necha o‘rinda tovush o‘zgarishlari uchraydi?
A) 2 ta B) 1 ta C) 4 ta D) 3 ta
27. Quyida berilgan qaysi gap tarkibidagi so‘zda fonetik hodisa yuz bermagan?
A) Ularning hammasi o'sishda, rivojlanishda, harakatda ekanligini ko'rasiz.
B) Bahorda qanday o'zgarishlar ro'y berganini darrov anglaysiz.
C) Til ham xuddi ana shunday – doimo harakatda, rivojlanishda.
D) Alisher Navoiy davridagi o'zbek tili bilan hozirgi davrda siz va biz foydalanayotgan o'zbek tili o'rtasida anchagina o'zgarishlar ro'y berganini payqashimiz qiyin emas.
28. So‘z yasovchi morfema qo‘shilishi natijasida asosda fonetik hodisa yuz berishi qaysi javobda keltirilgan?
A) Muhimi, odamlarimizning ma'naviy va maishiy hayotida yangilanish, yasharish davri boshlandi..
B) Negaki, shu kuni o'zbekning cho'ng bag'riga shamol tegdi.
C) Ona tilimiz va milliy qadriyatlarimizning rivoji, o'zbek davlatchiligining takomili uchun keng istiqbol yo'llari ochildi.
D) Unda O'zbekistonning Davlat Mustaqilligi e'lon qilindi.
29. Asosi fonetik hodisaga uchragan yasama sifat qaysi javobda berilgan?
A) Qutlug' quritgan urug' Ulug' quritgan urug'dan quruqroq.
B) Yurtni yov bosganda mardlar sinovdan o'tadi.
C) Ular ko'rsatgan qahramonlikka ixlos qiladilar, chunki ular Vatanga ruhi bilan qorishib ketganlar.
D) Vatan deb yashaganlar nomi aziz va mangudir!
30. Asosi fonetik hodisaga uchramagan so‘z qaysi gapda berilgan?
A) Qutlug' quritgan urug' Ulug' quritgan urug'dan quruqroq.
B) Yurtni yov bosganda mardlar sinovdan o'tadi.
C) Ular ko'rsatgan qahramonlikka ixlos qiladilar, chunki ular Vatanga ruhi bilan qorishib ketganlar.
D) Vatan deb yashaganlar nomi aziz va mangudir!
3-test
1. Qaysi gapda fonetik hodisa kuzatilmaydi?
A) Har bir ilmning o'z sharafi va ulug'ligi bor.
B) Xoh diniy, xoh dunyoviy ilm (kimyo, jug'rofiya, aljabr, tibbiyot va h.k.) bo'lsin, hammasining o'z o'rni, o'z ahamiyati bor.
C) Barcha ilmlarni mukammal bilibolishning iloji yo'q, shuning uchun ham eng kerakli, hayotda asqotadigan, e'tiqodga xizmat qiladigan ilmlarni o'rganish maqbul.
D) Farzandlari yo'ldan adashib ketgan davlatning qal'alari nuraydi, darvozalarining taqalari omonat turib yig'laydi.
2. ”Geograf” so‘zida nechanchi bo‘g‘inga urg‘u tushadi?
A) birinchi B) ikkinchi C) uchinchi D) urg‘u olmaydi
3. Javoblarning qaysi biridagi –ma qo‘shimchasi urg‘u oladi?
A) bildirma B) aytma
C) yozdirma D) qaynatma (ovqat)
4. Pulni sanash, sanayverish, yaxshi yashash deganimas-ku!
Nechta fonetik o‘zgarish bor?
A) 4 ta B)2 ta C)3 ta D)5 ta
5. Sust, past so‘zlariga qaysi so‘z turkumini yasovchi qo‘shimcha qo‘shilsa, fleksiya hodisasi yuzaga keladi?
A) fe’l B) ot C) sifat D) ravish
6. Seni xudo bergan menga, mening xalqimga,
Bandalari yo'qotolmas, tortib ololmas.
Seni xato baholagan – kulgi har kimga,
Senga ola qarabdi kim, ko'r bo'lmay qolmas.
Ushbu she’riy parchada fonetik hodisaga uchragan so‘zlar sonini aniqlang.
A) 6 ta B) 4 ta C) 5 ta D) 3 ta
7. Qaysi gapda fonetik hodisa yasama so‘zda yuzaga kelgan?
A) Mehnat hayot chirog‘iga yog‘ quyadi
B) Xazon yaprog‘i yanglig‘ gul yuzing hajrida sarg‘aydim.
C) Ko‘nglima orzular solgan qishlog‘im,olis-olislarda qolgan qishlog‘im.
D) Aslo odamzodga yomon so‘z qilmang.
8. Quyida berilgan fe’llarning qaysilari fonetik tamoyil asosida yozilgan?
1) gurulla; 2) o‘yna; 3) yashna; 4) yasha; 5) sayla; 6) angla;
A) 1,2,4,6 B) 2,3,4,6 C) 2,4,5,6 D) 1,2,3,5
9. Qaysi qatordagi soʻzlar faqat til undoshlari va unlilardan iborat?
A) Men xalq oldida aytgan iltimosingizga shunday javob bermoqqa majbur bo‘ldim. (Oybek)
B) Bizning sinfimizda yigirma beshta o‘quvchi bor.
C) Uning qudrati, shon-shuhrati, erk-u farovonligi yo‘lida xizmat etish bilan baxtlimiz. (B. Shodiyeva)
D) U Saidiyga do’st edi, shu do’stlik otalarini-da inoqlashtirgandi. (Abdulla Qahhor)
10. Normurod Shomurodov allaqanday shubhadan yuragi zirqirab o’z kabinetiga kirdi. (O. Yoqubov)
Bir tovushdan iborat qo’shimchalar sonini aniqlang.
A ) 3 ta B) 4 ta C) 2 ta D) 1 ta
11. Endi odam quldek sotilmas,
Endi odam o‘tga otilmas.
Endi unga qafas bo‘lmas jon,
Endi dunyo bo‘lmaydi zindon.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
