Kimyoviy rеаksiyalаr kinеtikаsi vа muvоzаnаt

v) Nеytrаllаnish reaksiyasi. Nеytrаllаnish reaksiyasigа kislоtа vа аsоslаrning o‘zaro tа’sirlаshuvi nаtijаsidа bоrаdigаn nеytrаllаnish reaksiyasini ko‘rsatish mumkin:

• v) Nеytrаllаnish reaksiyasi. Nеytrаllаnish reaksiyasigа kislоtа vа аsоslаrning o‘zaro tа’sirlаshuvi nаtijаsidа bоrаdigаn nеytrаllаnish reaksiyasini ko‘rsatish mumkin:
• KOH + HCl = KCl + H2O
• U iоn-mоlеkulyar shаkldа quyidagichа:
• K+ + OH- + H+ + Cl- = K+ + Cl- + H2O
• qisqartirilgаn iоn-mоlеkulyar fоrmаdа esа quyidagichа yozilаdi:
• OH- + H+ = H2O
• Binоbаrin nеytrаllаnish reaksiyasidа gidrоksid iоnlаri vоdоrоd iоnlаri bilаn birikib, suv mоlеkulаsini hosil qiladi. Nеytrаllаnish reaksiyalаri nаtijаsidа tuzlаr оlinаdi.

g) Ionlar orasida boradigan reaksiyalarda ko‘pincha kompleks birikmalar hosil bo‘ladi. Masalan, simob nitrat eritmasiga kaliy yodid eritmasida qo‘shsak, avval qizil rangli cho‘kma hosil bo‘ladi:

• g) Ionlar orasida boradigan reaksiyalarda ko‘pincha kompleks birikmalar hosil bo‘ladi. Masalan, simob nitrat eritmasiga kaliy yodid eritmasida qo‘shsak, avval qizil rangli cho‘kma hosil bo‘ladi:
• Hg(NO3)2 + 2KJ = HgJ2+ 2KNO3
• Agar KJ dank o‘proq qo‘shsak, cho‘kma eriydi va kompleks birikma hosil bo‘ladi:
• HgJ2 + 2KJ = K2[HgJ4]

TUZLAR GIDROLIZI. SUVNING ION KO”PAYTMASI

• Tuz ionlarining suv bilan ta’sirlashib kuchsiz elektrolit hosil qilish jarayoni tuzlar gidrolizi deyiladi. Barcha tuzlarni ularni hosil qilgan asos va kislotaning kuchiga qarab to’rtga bo’lish mumkin.
• Kuchli asos va kuchli kislotalardan hosil bo’lgan tuzlar gidrolizga uchramaydi, ya’ni ularning ionlari suv bilan ta’sirlashib kuchsiz elektrolitlar hosil qilmaydi. Bunday tuzlar gidrolizida ionlarning gidratlanishi amalga oshadi:

. Kuchsiz asos va kuchli kislotadan hosil bo’lgan tuzlar kation bo’yicha gidrolizlanadi, eritma muhiti kislotali bo’ladi. Agar kuchsiz asos bir kislotali bo’lsa, gidroliz reaksiyasi bir bosqichdan iborat bo’lib, bunda kuchsiz asos va kuchli kislota hosil bo’ladi:

• . Kuchsiz asos va kuchli kislotadan hosil bo’lgan tuzlar kation bo’yicha gidrolizlanadi, eritma muhiti kislotali bo’ladi. Agar kuchsiz asos bir kislotali bo’lsa, gidroliz reaksiyasi bir bosqichdan iborat bo’lib, bunda kuchsiz asos va kuchli kislota hosil bo’ladi:
• Agar kuchsiz asos ko’p kislotali bo’lsa, gidroliz bosqichli bo’ladi. Gidroliz jarayonida avval akva ion hosil bo’ladi:
• Gidroliz reaksiyasi qaytar bo’lib, muvozanatda amalga oshadi. Gidroliz jarayoni dastlabki bosqichida gidroksopentaakvaaluyminiy ionini hosil bo’lishi fazoviy model sifatida ko’rsatilgan

[Al(H2O)6]3+ ioni bilan suvning ta’siridan gidroliz jarayonida gidroksopentaakvaaluyminiy ionini hosil bo’lishi fazoviy model sifatida ko’rsatilgan.
Muhit kislotali kation mexanizm bo’yicha boradi. Eritmani suyultirganda, hamda qizdirganda oxirigacha sodir bo’lishi mumkin.