Kimyoviy rеаksiyalаr kinеtikаsi vа muvоzаnаt

Nozik dispers sistemalar yoki kolloid eritmalar. (r = 1-100 nm, yoki 0,1 - 10,0 mkm) kolloid eritmalarni boshkacha "Zollar" ham deyiladi. Kolloid eritmalar dag‘al dispers sistemalarga nisbatan barkarordir. Ularga qog‘oz kleyi (K2SiO3 yoki Na2SiO3 ning suvli aralashmasi - "suyuq shisha"), AgI, Fe(OH)3 , As2S3 - zollari misol bo‘ladi. Kolloid eritmadagi zarrachalar murakkab tarkibli bulib bu zarrachalar "MITSELLA" deyiladi.

• Nozik dispers sistemalar yoki kolloid eritmalar. (r = 1-100 nm, yoki 0,1 - 10,0 mkm) kolloid eritmalarni boshkacha "Zollar" ham deyiladi. Kolloid eritmalar dag‘al dispers sistemalarga nisbatan barkarordir. Ularga qog‘oz kleyi (K2SiO3 yoki Na2SiO3 ning suvli aralashmasi - "suyuq shisha"), AgI, Fe(OH)3 , As2S3 - zollari misol bo‘ladi. Kolloid eritmadagi zarrachalar murakkab tarkibli bulib bu zarrachalar "MITSELLA" deyiladi.
• KI va AgNO3 tuzlari eritmalari aralashuvidan hosil bo‘lgan AgI - zolini quyidagicha tasavvur etish mumkin.

Mitsellaning zaryadiga ko‘ra zollarni "gidrofil zol" (musbat kolloid) ga va "gidrofob zol" (manfiy kolloid) ga bulinadi. Bularga misollar sifatida Fe2O3 ning gidrofil zoli - {[xFe2O3]*yH2O zFe3+ * Cl-} va As2S3 ning gidrofob zoli {[xAs2S3]*zHS-*zH+} ni ko‘rsatish mumkin.

• Mitsellaning zaryadiga ko‘ra zollarni "gidrofil zol" (musbat kolloid) ga va "gidrofob zol" (manfiy kolloid) ga bulinadi. Bularga misollar sifatida Fe2O3 ning gidrofil zoli - {[xFe2O3]*yH2O zFe3+ * Cl-} va As2S3 ning gidrofob zoli {[xAs2S3]*zHS-*zH+} ni ko‘rsatish mumkin.
• Ko‘pchilik yuqori molekulyar birikmalarning eritmalarida ular zarrachalarining ulchamlari katta bulganligi uchun bu moddalarning eritmalarini ham kolloid eritmalarga kiritiladi.
• Umuman, kolloid eritmalarni olinishi, xossalari, ishlatilishi o‘rganuvchi kimyo fanining bulimi mavjud bulib uni "kolloid ximiya" deyiladi va maxsus urganiladi.
• O‘ta nozik dispers sistemalar. Bu sistemalarda r zarracha < 10-8 sm bo‘lib, modda ion yoki molekulalar holida dispers muhitda tarqalgan bo‘ladi. Bu sistemalardagi zarrachalarni oddiy ko‘z bilan ko‘rib bo‘lmaydi. O‘ta nozik dispers sistemalarni chin (haqiqiy) eritmalar ham deb aytiladi. Chin eritmalarni alohida urganib chiqamiz.