Kimyoning asosiy qonunlari

5.Hajmiy nisbatlar qonuni. Fransuz olimi Gey-Lyussak gaz moddalarning ta’sirlashuvini tekshirib, o’zining hajmiy nisbatlar qonunini kashf etdi. Bu qonun quyidagicha ta’riflanadi:

• 5.Hajmiy nisbatlar qonuni. Fransuz olimi Gey-Lyussak gaz moddalarning ta’sirlashuvini tekshirib, o’zining hajmiy nisbatlar qonunini kashf etdi. Bu qonun quyidagicha ta’riflanadi:
• " O’zgarmas haroratda va bosimda reaksiyaga kirishgan gazlar hajmlarining o’zaro nisbati hamda reaksiya natijasida hosil bo’lgan gazlar hajmlariga nisbati butun kichik sonlar kabi bo’ladi".
• Masalan:
• H2O + Cl2 = 2HCl
• 1v 1v 2v 1:1:2
•  
• N2 + 3H2 = 2NH3
• 1v 3v 2v 1:3:2

6. Avogadro qonuni. Hajmiy nisbatlar qonunini tushuntirish uchun italiya olimi Avogadro 1811 yilda quyidagi gipotezani oldinga surdi:"Bir xil sharoitda (bir xil harorat va bir xil bosimda) va teng hajmda olingan gazlarning molekulalari soni o’zaro teng bo’ladi”

• 6. Avogadro qonuni. Hajmiy nisbatlar qonunini tushuntirish uchun italiya olimi Avogadro 1811 yilda quyidagi gipotezani oldinga surdi:"Bir xil sharoitda (bir xil harorat va bir xil bosimda) va teng hajmda olingan gazlarning molekulalari soni o’zaro teng bo’ladi”
• Bundan ikkita xulosa kelib chiqadi:
• 1) Normal sharoitda 1 mol har qanday gazning hajmi 22,4 l ga teng;
• 1) Bir xil sharoitda teng hajmli gazlar massalarining nisbati ular molekulyar massalarining nisbatiga teng bo’lib, bu nisbat birinchi gazning ikkinchi gazga nisbatan zichligi deyiladi. 
• m1 / m2 = M1 / M2 D = M1 / M2
• Bu formuladan foydalanib gazlarning molyar massalarini hisoblab topish mumkin. Zichlik odatda havoga yoki vodorodga nisbatan o’lchanadi.
• Mgaz = 29 ,5* D havo Mgaz = 2 *Dvodorod

GAZ QONUNLARI

• GAZ QONUNLARI
•  
• 1.Boyl-Mariot qonuni.
• Doimiy haroratda ma’lum miqdor gazning bosimi uning hajmiga teskari proportsional.
• T = const P1*V1 = P2*V2 P1/P2 = V2/V1
•  2.Gey-Lyussak qonuni.
• O’zgarmas bosimda gazning hajmi uning mutloq haroratiga to’g’ri proportsional.
• P = const V/T = const.
•  
• 3.Sharl qonuni. O’zgarmas hajmda gazning bosimi uning mutloqharoratiga to’g’ri proportsional.
• V = const P/T = const.
•