«kimyo-texnologiya»

Yorug‘likka  talabi,  yorug‘likning  makkajo‘xoriga  o‘sish  va  rivojlanishda, 
fotosintez jarayonida, hosil a’zolarining shakllanishida va hosildorlikning oshishiga 
ta’siri  katta.  Yorug‘lik  xlorofill  yaratishda  xizmat  qiladi,  chunki  bargda  xlorofill 
bo‘lmasa  fotosintez  jarayoni  kechmaydi.  Makkajo‘xori  yorug‘lik  energiyasining 
ko‘p miqdorini o‘zlashtiradi, natijada bargning rivojlanishiga yordam beradi.  
 Barg-o‘simlikning eng zarur qismi, barg yordamida kuyosh energiyasini tutadi, SO
2
 
gazini yutadi, uglerod bilan oziqlanadi va transpiratsiya jarayoni kechadi.  Ob-havo 

---

sharoiti qo‘l kelganda, suv va oziq modda yetarli bo‘lganda barg maydoni 40-50 
ming  m
2
  \ga tashkil qiladi..(Nichiporovich,1970). Agar barg qalin bo‘lsa o‘simlik 
qalin ekilsa yorug‘lik tizimi yomonlashadi, asosan o‘rta va pastki barglarda. Pastki 
barglarga  yorug‘lik  tushmasligi  natijasida  ularda  fotosintez  jarayoni  kechmaydi. 
O‘rtadagi barglarga ham kuyosh nuri kam tushadi, yukorgi yaruslardagi barglarga 
yaxshi kuyosh nuri tushganligi sababli fotosintez jarayoni tezlashadi.  
 Makkajo‘xori-yorugsevar  qisqa  kun  o‘simligi  bo‘lib  tropik  mamlakatdan 
keltirilganligini ta’siri namayon bo‘ladi..