«kimyo-texnologiya»

No‘xat biologiyasi va navlari. No‘xat yetishtirish texnologiyasi  
  
Issiqqa talabchan, ayniqsa, gullash va pishish fazalarida. U sovuqqa chidamli.  

---

O‘zbekiston sharoitida qishlab chiqadigan shakllari, navlari bor. Urug‘lari 2-
5 
0
C  haroratda  ko‘kara  boshlaydi.  Maysalari  11
0
C  sovuqqa  chidaydi. 
Qurg‘oqchilikka va yuqori haroratga chidamli. O‘zbekistonning tog‘li mintaqasida 
va umuman seryog‘in yillari askoxitoz, fuzarioz singari zambrug‘ kasalliklari bilan 
zararlanadi. Bruxus qo‘ng‘izidan kam zararlanadi, ammo no‘xat qo‘ng‘izidan kuchli 
zararlanadi.  Ular  no‘xat  urug‘larini  kuchli  zararlaydi,  ayniqsa,  sug‘oriladigan 
yerlarda, detsis yoki zolon bilan ishlanadi. Dukkaklari pishganda yorilmaydi.   
  
O‘zbekistonda  bo‘z,  o‘tloq-bo‘z,  o‘tloq  tuproqlarda  yaxshi  o‘sadi.  Sho‘rga 
chidamsiz.   
 Navlari.  Yulduz,  Milyutin,  Uzbekistanskaya-32,  Hozirda  Samarqand  qishloq 
xo‘jalik institutida suvlikda ekishga mo‘ljallangan «Umid» navi yaratilgan. Lazzat 
navi ham Davlat reyestriga kiritildi.   
 Almashlab  ekishdagi  o‘rni.  No‘xat  tuproqni  azotga  boyitadi,  qator  oralari 
ishlanadigan  ekin  sifatida  dalani  begona  o‘tlardan  tozalaydi.  Sug‘oriladigan, 
shuningdek, lalmikor yerlarda no‘xat kuzgi don ekinlari uchun yaxshi o‘tmishdosh. 
Bruxus  qo‘ng‘izidan  zararlanmaydi.  Dukkakli  don  ekinlari  orasida  lalmikorlikda 
eng yuqori 10-12 ts/ga don hosil beradi.   
 Almashlab  ekishlarida  3:6  (2:4:1:2),  7:3  (2:4:1:3),  2:8  (1:4:1:4)  don  dukkakli 
ekinlar  uchun  ajratilgan  dalalarga  bir  yil  ekiladi.  No‘xat  bahorda  yoki  kuzda 
ekilganda  hosildan  bo‘shagan  maydonlar  darhol  haydalib  makkajo‘xori  don  yoki 
silos  uchun  yoki  kartoshka  va  boshqa  ekinlar  ekiladi.  Ko‘plab  o‘tkazilgan 
tajribalarning natijalariga ko‘ra no‘xat o‘zidan keyin tuproqda 40-80 kg/ga sof azot 
qoldiradi. No‘xatdan bo‘shagan dalalarga ekilgan g‘o‘za, kartoshka, makkajo‘xori, 
boshoqli don ekinlari hosildorligi ortib, don sifati yaxshilanadi.