Kimyo texnologiya

Ammoniylangan namakob (tuz eritmasi) ni karbonlash va natriy bikorbonatni filtrlash (VIII.3 rasm, 423-bet)
Uglerod oksidi yordamida qayta ishlash ammoniylangan namakobni karbonlash jarayonida qattiq fazaga ajraladigan natriy bikarbonat hosil bo‘ladi.

Karbonlash uchun oxak kuydirish pechlari gazi (tark 35-40% CO₂ bo‘lgan) va quritgich gazlaridan (80-90% CO₂ tutgan) foydalaniladi.

Ammoniylangan namakob yig‘gichdan (SAR) tuz eritmasi dastlabki karbonlash kolonnasiga yo‘naltiriladi, so‘ng ishchi kolonnalariga taqsimlanadi.

Kolonnalarda (minora) reaktsiyaga kirishmay qolgan CO₂ (namakobdan so‘rilayotgan ammiak bilan) gaz yuvish minoralari (PGKL – 1) da tutib qolinadi.

Bikorbonatning kristall quyqalari rangsiz eritmadan filtrlash yo‘li bilan ajratiladi.

PGKL-2 ga gaz

Gaz-ohak kuydirish pechi

Gaz-ohak kuydirish pechi

Kalg’tsinatsiya pechidagi gaz

3-rasm. Karbonizatsiya bo‘limi printsipial sxemasi

KL – Karbonatsiya kolonnasi; KLPK – Birinchi karbonatsiya kolonnasi;

PGKL -1 - Birinchi gaz yuvgich kolonnasi.
Natriyning foydalanish darajasi quyidagi formulalardan hisoblanadi; %,
Karbonlashda
([NH₄Cl] va [Cl^-] – rangsiz suyuqlikdagi ammoniy xlorid (bog‘langan NH₃) va xlor ioni kontsentratsiyalari, n nisb)
Filtrlashda
((NH₃) bog‘l, (Cl^-) va (SO₄^2-) – filtrlangan suyuqlikdagi bog‘langan NH₃, xlor ioni va sulfat ionlarining kontsentratsiyasi, n nisb)
Filtrlashda natriy bikorbonatning yo'qotilishi karbonlash va filtrlashda natriyning ishlatilishi darajasiga asosan hisoblanadi, %,

NH₃ ishlatilish darajasi (%) quyidagi formuladan hisoblanadi.