Kimyo tarixi predmeti nimani o’rganadi

Мetallarning dastlabki klassifikatsiyalarini ko’rsting.
Metallarning nomlanishl Qadimiy metallar norni samoviy jismlar nomidan kelib chiqqan. Misrcha bi-ni-pet - samoviy met all. temir - Yunoncha sicleros so'zidan, aurum - aurora lotincha so'zidan olingan, “tonggi shafaq” yoki "quyosh qizi” ma'nolarini anglatadi. Kumush Yunoncha “argiros” va lotincha “argentum”, qadimiy argec so'zidan kelib chiqib, “yaltiroq” ma'nosini anglatadi. Misning lotincha “cuprum” nomi Kipr oroli nomidan kelib chiqqan, xuddi shuningdek, kuporos so'zi ham shu negizdan olingan. Qadimiy dunyoning rivojlangan yirik davlatlari Misr, Hindiston, Xitoy, O'rta Osiyo, Assiriya, Vaviloniya va boshqa mamlakatlarda metallar va ulaming qotishmalari bilan ishlash - qadimiy meta/lurgiya rivojlanishiga olib keldi. Misol o'rnida 3-jadvalda turli mamlakatlardagi arxeologik qazilmalardan topilgan mis va uning turli qotishmalari haqida ma' lumotlar berilgan.


Yatrokimyo bosqichdagi asosiy yutuqlari.
Alkimyo davrining salbiy tomonlari bilan bir qatorda uning ijobiy tomonlari ham bo’ldi. Bu davrda moddani tozalash usullari – filtrlash, bug’latish, cho’g’lantirish, eritish, bir erituvchidan boshqa erituvchiga o’tkazish, qayta kristallash, sublimasiya va termik parchalash kabi amaliy usullar topildi, nitrat, xlorid, sulfat, fosfat kislotalar va boshqa moddalar, hatto, chinni ham kashf etildi. Alkimyogarlar asosan Aristotel tasavurlariga asoslangan edilar. Ular Aristotelning to’rt elementi qatoriga yana uch elementni qo’shdilar; shunday qilib elementlar soni 7 ta bo’ldi: 1) havo; 2) olov; 3) suv; 4) tuproq; 5) oltingugurt (u «yonuvchanlik» xossasini o’zida mujassam qilar edi); 6) simob «metallik» xossasini mujassam qilardi va 7) tuz (bu eruvchanlik xossasini o’zida mujassam qilardi).


Texnokimyoning vujudga kelishi.
XVI-XVII asrda uyg’onish davri boshlanib yuzaga kelgan sosial- iqtisodiy o’zgarishlar, o’z navbatida kimyoviy ishlab chiqarishni rivojlanishini ya’ni texno - kimyoni yuzaga keltirdi. Bu davrda kimyoviy jarayonlar haqidagi dastlabki tushunchalarni taklif qila boshladilar. Bringuchcho V. 10-tomlik “Pirotexnika” (1540) kitobini yozdi. Bunda: konlar, metallar va minerallarni qayta ishlash, haydashni, harbiy san’atni, Au va Ag larning olinishini, amalgamalash texnologiyasini, birinchi marta metallarni kuydirganda uning massasi ortishini aytib o’tadi, lekin uning sababini tushuntira olmadi.15Agrikola G. “Metallurgiya va tog’ ishlari haqida” kitobini yozadi. Bunda Saksoniya minerallaridan metallarni ajratib olish: mis, kumush, qo’rg’oshin va vismutlarni ajratib oldi. Tuzlardan esa selitralar, achchiq toshlar, kuporoslar va osh tuzining olinishini ishlab chiqdi. U alkimyoning probirka usulini tanqid qildi. Texnik kimyo rivojlanish natijasida analitik kimyoni keltirib chiqardi.