124. Kimyoviy evolyusiyaga asoslangan to’rtinchi konsepsiyaning asosiy predmetlari nimalardan iborat
Kimyoviy evolyusiyaga asoslangan to’rtinchi konsepsiyaning asosiy predmetlari quyidagilar hisoblanadi;
1. Kimyoviy evolyusiya muammolarini tadqiq qilish va biogenez.
2. Bioorganik sistemalarni o’rganish va ularning hosil bo’lishining o’ziga xosligini tekshirish.
3. Biokatalizatorlarning ta’sirlashishlarini modellashtirish.
125. Geokimyo nimani o’rganadi
Kimyoviy evolyusiya geokimyo yordamida tadqiq qilingani uchunVernadskiy geokimy oniatomlarning yerdagi tarixini o’rganuvchi fan deb atadi. Kimyoviy evolyusiya birinchi navbatda kimyoviy moddalarning qattiq, suyuq, gaz holatga o’tishlarini kuzatgan atmosfera, gidrosfera valitosferada bo’lgan evolyusiyalardir.
126. Kimyoning Jahonda rivojlanishi
127. Atmosfera evolyutsiyasi qanday amalga oshgan
128. Gidrosferadagi evolyusiya qanday amalga oshgan
Hayotning asosi suv deb kelindi. Suvning erituvchanlik xususiyati juda yuqori. Quyosh har daqiqada yer yuzasidan 1 mlrd tonna suvni bug’latadi. Bug’ osmonda bulutga aylanib yana yerga qaytib tushadi. Ќar sekundda suv bug’i yer atmosferasiga shunchalik katta miqdorda energiya yuboradiki, buncha energiyani 1 million quvvatli 400 mln elektr stansiyasi amalga oshirish mumkin. Bu energiya 100 mlrd. lab tonna suvni bulutlarga ko’tarib keyin yomg’ir qilib beradi. Gidrosferadagi suvning erituvchanlik qobiliyati natijasida tez orada gaz-suyuqlik muvozanati tiklandi. Metan, azot, vodorod suvda erishi natijasida ammoniy tuzlari, nitratlar, ishqoriy va ishqoriyyer metallarining karbonatlari hosil bo’ldi. Ulardan tashqari yana fosfatlar, sulfatlar, ftoridlar hosil bo’ldi.
129. Lavuaze qilgan ishlari xaqida malumot
Lavuazye – kimyogar bo’lishiga qaramasdan yonishni fizik- jarayon degan nuqtai-nazardan tadqiq qildi.
A.Lavuazyening moddalarni miqdoriy jihatdan aniqlashni sistemalashtirishi XIX asrning buyuk kashfiyotlaridan biri bo’ldi.
XVIII asrning 30 yillariga kelib Lavuazye fransuz kimyogarlari Lui Bernar Giton de Marvo (1737-1816), K. L. Bertolle (1748-1822) va A.F.Furkrua (1755-1809) lar bilan kimyoviy nomenklaturaning mantiqiy sistemasini yaratdilar
Tabiatda uchraydigan tuzlar - ohak, magneziya, barit, glinozyom, kremnezyom. Bu topilmalar jadvali Lavuazyening “Kimyoning elementar kursi» kitobida berilgan bo’lib, unda dastlabki 33 elementning klassifikasiyasini tuzdi.
A.Lavuazye 1781 yilda karbonat angidrid gazini 10 xil usul bilan hosil qildi va gaz tarkibidagi uglerod bilan kislorod massalari orasidagi nisbat 3:8 ekanligini aniqladi.
1789 yilda A.Lavuazye kimyoviy elementlarning birinchi klassifikasiyasini yaratdi, u barcha oddiy moddalarni 4 guruh (metallmaslar, metallar, kislota radikallari va «oksidlar») ga ajratdi.
Do'stlaringiz bilan baham: |