Kimyo masala yechish. 1- qism

II) Suvda erimaydigan va amfoter asoslarning olinishi:
1) Metallarning tuzlariga ishqorlarni ta’sir ettirib.
a)CuSO4+ 2KOH → K2SO4+ Cu(OH)2
b)MnCl2+ 2KOH → 2 KCl + Mg(OH)2
c)Fe(NO3)2+ 2KOH → 2KNO3+ Fe(OH)2
d)CrBr2+ 2KOH → 2KBr + Cr(OH)2

Fizik xossalari – asoslar turli ranga ega bo’ladi.
M; KOH,NaOH,Ca(OH)2– oq rangli
Ni(OH)2– yashil rangli , Fe(OH)3– qo’ng’ir rangli , Cu(OH)2– havorang rangli
CuOH – sariq rangli.
Ularning kristall panjara tugunlarida metal ionlari va gidroksid ionlari turadi.

Kimyoviy hossalari.
Suvda eriydigan asoslar indikatorlar rangini o’zgartiradi.

Indikator nomi	Neytral eritmadagi Rangi	Ishqoriy eritmadagi rangi
Lakmus	Binafsha	Ko’k
Metilzarg’aldog’i	To’q sariq	Sariq
Fenolftalein	Rangsiz	Pushti

1) Asoslarga kislotalarning ta’siri:(tuz va suv hosil bo’ladi)bunday reaksiyalar neytrallanish reaksiyalari deyiladi.

a)NaOH + HCl → NaCl + H2O b)KOH + HCl → KCl + H2O
c)LiOH + HCl → LiCl + H2O d) Ba(OH)2+2 HCl → BaCl2 + 2H2O
2) Asoslarga kislotali oksidlarning ta’siri: :(tuz va suv hosil bo’ladi)bunday reaksiyalar neytrallanish reaksiyalari deyiladi.
a)2NaOH + Cl2O → 2NaClO + H2O
b)6KOH + P2O5 → 2K3PO4 + 3H2O
c)Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 + H2O
3) Amfoter asoslarga kislota va ishqorlarning tasiri:
a)Be(OH)2+HCl → BeCl2 + H2O b)Zn(OH)2+ HCl → ZnCl2 + H2O
c)Al(OH)3+HCl → AlCl3 + H2O d)Cr(OH)3+ HCl → CrCl3 + H2O
f)Be(OH)2+ 2KOH → K2[Be(OH)4] g)Zn(OH)2+ KOH → K2[Zn(OH)4]
4) ishqorlar tuzlar bilan reaksiyaga kirishib yangi tuz va yangi asos hosil qiladi.(sharoitga qarab o’rta yoki asosli tuz hosil qiladi)
a) ishqor ko’p bo’lsa o’rta tuz hosil bo’ladi.
CuCl2+ NaOH → Cu(OH)2+ NaCl
NiCl2+ KOH → Ni(OH)2+ KCl
b) ishqor kam bo’lsa asosli va o’rta tuz hosil bo’ladi.
AlCl3+ KOH → Al(OH)Cl2+ KCl
Fe2(SO4)3+ NaOH → (Fe(OH))2SO4+ Na2SO4
5) asoslar qizdirilganda metal oksid va suv hosil qiladi.(suvda eriydigan asoslardan tashqari).
a)Fe(OH)3 → Fe2O3+ H2O
b)Cu(OH)2 → CuO + H2O
c)Cr(OH)3 → Cr2O3+ H2O