«kimyo» kafedrasi “umumiy kimyo” fanidan

Laboratoriya ishi №34
Pоlimеrlаrning mоlеkulyar mаssаsini аniqlаsh
Ishning bajarilishi:Ishning bajarilishi uchun polimer, erituvchi va harorat kitobning ilova qismida keltirilgan jadvalga asosan tanlanadi.Bujadvalda tajriba sharoiti uchun Mark-Kun-Xauvink tenglamasining K va  qiymatlari ham keltirilgan.
Avvalo toza quritilgan viskozimetrga (1) erituvchi quyiladi va 4 sharchaning yuqori qismigacha, 2naycha berkitilib turgan holda, rezina nok bilan ko`tariladi.2-naychaning og`zi ochiganda erituvchi sharchadan viskozimetrning pastki qismiga oqib tusha boshlaydi.Sharchaning tepasiga qo`yilgan belgidan to kapillyarning yuqori qismidan oqib o`tish vaqti 3-4 marta sekundomer yordamida o`lchanadi. Shundan so`ng toza quritilgan viskozimetrga birinchi eritma quyiladi.
Эритманинг хажми (одатда 7-8 мл) вискозиметрнинг капилляр, yuqori va pastki sharchalarining to’lishiga yetarli bo’lishi kerak. Polimer eritmasini pipetka orqali aniq o’lchanishi lozim.
Birinchi quyilgan eritmani ham xuddi erituvchi bilan ishlangan tartibda viskozimetr sharchasidan o’tish davri o’lchanadi. Polimer eritmalarini suyultirish shu viskozometrning o’zi bajaradi. Buning uchun dastlab olingan eritmaning ustiga teng hajmda pipetka orqali erituvchi quyiladi. 15-20 daqiqa eritmani muvozanatga kelguncha va uning harorati termostat haroratiga tenglashguncha kutib turiladi. Eritmani suyultirish kamida 3marta amalga oshiriladi. Eritmaning har bir konsentratsiyasida bajariladigan ishlar xuddi yuqorida bayon etilganidek bajariladi.
Olingan natijalar quydagi jadvalga yoziladi.

Tajriba	τ0	τ1	τ2	τ3
1
2
3
O`rtacha

τ_o`r= τ₁+ τ₂ +τ₃ / 3

Ushbu olingan natijalar orqali eritilgan moddaning qovushqoqligi va molekulyar massasi topiladi.

_nisbiy= τ_o`r / τ₀

_solishtirma= τ_o`r / τ₀ - 1

_keltirilgan=

Topshiriq

Olingan natijalar orqali eritilgan moddaning qovushqoqligini toping.
Olingan natijalar orqali eritilgan moddaning molekulyar massasini toping.
Ular orasidagi bog`liqlirni ko`rsating.