Кимёвий жараёнлар энергетикаси

Koordinatsion birikma xillari

Verner nazariyasi yaratilgan davrda barcha koordinatsion birikmalarni ularning xosil bo’lish sxemasiga qarab quyidagi 2 ta katta sinfga bo’lingan: a) biriktirib olish maxsulotlari; b) singdirilish maxsulotlari.

Masalan, agar BF₃ ga HF qo’shilsa, biriktirib olish maxsuloti hosil bo’ladi: BF₃ + HF = H[BF₄]. Bu reaktsiyada F^- ioni ichki qavatda qoladi. Singdirilish maxsulotlari: CuCI₂ ga NH₃ qo’shilganda mis bilan 2 ta xlor orasiga 4NH₃ go’yo “pona” bo’lib joylashadi. CuCI₂ + 4NH₃ = [Cu(NH₃)]CI₂

Xozirgi vaqtda koordinatsion birikma tarkibidagi ligandlarning xillariga qarab barcha koordinatsion birikmalar quyidagi sinflarga ajratiladi.