Кимёвий жараёнлар энергетикаси

9-Mavzu: SUV VA ERITMALAR

Reja:

1. 
   Suvni tozalash.
   
2. 
   Suv molekulasini tuzilishi.
   
3. 
   Suvning fizik xossalari.
   
4. 
   Suvning kimyoviy xossalari.
   
5. 
   Eritmalar haqida umumiy tushuncha.
   
6. 
   Eritmaning kontsentrotsiyasi.
   

Tabiatda suv: suv N₂ va O₂ dan iborat murakkab modda. Buning b holatdagi formulasi N₂O. Tarkibida 11,11% N₂ va 88,89% O₂ bo’ladi. Planetamizda suvning miqdori 2*10¹⁸ tonnaga teng. Tabiatdagi suv toza emas. Unda doimo erigan va muallaq holatdagi moddalar uchraydi. Suv tarkibidagi magniy va magniy bikarbonatlar bor bo’lib, ular “qattiqligini” tashkil etadi. Suvning qattiqligi tenglama asosida hisoblash mumkin.

Kimyoviy birikmalar tarkibida uchraydigan suvlar quyidagicha nomlanadi.

1. 
   Konstitutsion suv – tarkibida Sa(NSO3)2, bo’ladi.
   
2. 
   Kristallizatsion suv –
   
3. 
   Gigroskopik suv – ba’zi moddalar havoda turganida nam tortib qoladi.
   

Suvni tozalash.

Suvdagi muallaq moddalar va qisman mikroorganizmlar suvni filtrlash vaqtida ajratiladi. Toza suv olish uchun vodorovod suvini shisha, kvarts, platina, qalaydan yasalgan idishlarda haydaladi, natijada distillangan suv olinadi. Distillangan suvda organik moddalar qolish mumkin. SHuning uchun bu suvga Kaliy permanganat eritmasi qo’shib qayta haydab bidistillat hosil qilinadi. Bundan tashqari muzlanish uchun ham tozalash mumkin.

Texnikada suvni tozalashda ion almashinish jarayoni katta ahamiyatga ega. Ion – almashinish jarayoni permunit (Na₂Al₂Si₃O₁₀*5H₂O) va tseolit nomli anorganik birikmalar yordamida amalga oshiradi. Endilikda suv sanoatda tozalash uchun termonitlardan tashqari sintetik polimer moddalar ionitlardan foydalanilmoqda. Bu usulda suvda erigan barcha tuzlardan tozalash mumkin. Ionitlar ikki xil bo’ladi: kationitlar va anionitlar.