Кимёда компьютер моделлаштириш нима?

EMPIRIK USULLARNING AFZALLIK VA KAMCHLIKLARI

Molekulyar mexanika nazariyalari o’tgan asrning 60-chi yillarida T. Xill va
A.I. Kitaygorodskiylar tomonidan yaratilgan. Molekulyar mexanika termini 1958 yilda L. Bartell tomonidan taklif qilingan. Birinchi molekulyar mexanika tipidagi hisoblashlarni amalga oshiruvchi programma K.B. Viberg (K.B. Wiberg) tomonidan 1965 yilda ishlab chiqilgan. 1976 yilda N.L. Ellinjer (N.L. Allinger) MM1 usulini, 1977 yilda esa MM2 usulini taklif qildi.
Molekulyar mexanika (MM) usullarida atomlar kuch maydonlarida joylashgan N’yuton zarrachalari deb qaraladi. Ularning o’zaro ta’siri potensial energiya bilan ifodalanadi.
MM usuli kvant-kimyoviy usullarga nisbatan juda tezkor usul sanaladi. Lekin, aniqligi yarim empirik va noempirik usullarnikiga nisbatan past. MM usullarida N, O kabi atomlaridagi bog’lanmagan elektron juft ta’sirlashuvlari to’liq inobatga olinmagan. Tautomerlar, konformerlar va boshqa birikmalarning umumiy energiyasi hisobida tajriba bilan mos tushadigan ma’lumotlar olingan.
Ayrim MM usullari atom zaryadlari va hosil bo’lish issiqligini hisoblashga parametrlangan. Keyingi vaqtlarda MM usulining tezkorligi asosida kvant-kimyo va MM usullari birlashtirgan, gibrid usullar (QM/MM) yaratish ustida izlanishlar olib fd borilmoqda. Bunga misol qilib Morokumaning ONIOM usulini misol qilib keltirish mumkin.

20. METALLORGANIK BIRIKMALARNI MODELLASHTIRISHDA QO’LLANILADIGAN MM USULLARI

Metallorganik birikmalar kichik molekulali birikmalar bo’lib hisoblanadi. Bunday molekulalar uchun quyidagi MM usullari mavjud MM2 MM3 MM4 Tinker Momec Cosmos GAFF
Bundan tashqari universal usullar ham mavjud Tripos MMFF UFF.

20. 
    Эмпирик усуллар аниқлигини қандай баҳолаш мумкин?
    

Empirik usullar birikmalarning turli xil fizik-kimyoviy xarakteristikalar hisobi, moddalar reaktsion qobiliyatini baholash va biologik faolliklarini ifodalovchi matematik modellar tuzish, hamda dinamik jarayonlarni modellash kabi izlanishlarni qamrab oladi.
Bugungi kunda, ko’pchilik hisoblash majmualari uchun MM usullari
yaratilgan va kiritilgan:
1. MM2 (ChemOffice);
2. MMX (PCModel);
3. MM+, Amber, OPLS, BIO+ (HyperChem);
4. Ghemical, MMFF94, MMFF94s, UFF (Avogadro);
5. UFF, Dreiding, Amber (Gaussian).
UFF-universal force field (Universal kuch maydoni), MMFF-Merk
Molecular Force Field.
MM usuli kvant-kimyoviy usullarga nisbatan juda tezkor usul sanaladi.
Lekin, aniqligi yarim empirik va noempirik usullarnikiga nisbatan past. MM
usullarida N, O kabi atomlaridagi bog’lanmagan elektron juft ta’sirlashuvlari to’liq
inobatga olinmagan. Tautomerlar, konformerlar va boshqa birikmalarning umumiy
energiyasi hisobida tajriba bilan mos tushadigan ma’lumotlar olingan.
Ayrim MM usullari atom zaryadlari va hosil bo’lish issiqligini hisoblashga
parametrlangan. Keyingi vaqtlarda MM usulining tezkorligi asosida kvant-kimyo va MM usullari birlashtirgan, gibrid usullar (QM/MM) yaratish ustida izlanishlar olib
borilmoqda. Bunga misol qilib Morokumaning ONIOM usulini misol qilib
keltirish mumkin.