Кимё-технология факултети кимёвий технология



Download 1,13 Mb.
Pdf ko'rish
bet12/17
Sana15.11.2022
Hajmi1,13 Mb.
#866790
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Bog'liq
Yusufjonov M

 
2.
 
Kerakli adsorbent soni aniqlanadi : 
N =
S
𝑆
1
=
19.143
26.12
= 0.7 
 
Demak, kerakli ishchi sirtni ta`minlash uchun 1 ta adsorber kerak.
 
3.
 
Uzatish birligining balandligi aniqlanadi : 
 
h =
V
𝑆
1
∙ 𝛽
𝑦
Avval Reynolds, Prondtl va Nyusselt kriteriyalarini topib olinadi :
-
Reynolds soni
𝑅𝑒 =
𝑤𝑑𝑝
𝜀𝜇
=
0.291 ∙ 0.0015 ∙ 1.2
0.375 ∙ 2.5 ∙ 10
−5
= 55.872
-
Prondtl soni
𝑃𝑟 =
𝜇
𝜌𝐷
𝑦
=
2.5 ∙ 10
−5
1.2 ∙ 10.2 ∙ 10
−5
= 2.04
D
y
=
10.2 ∙ 10
−5
m
2
/sek 
Re > 30 bo`lgani sababli Nusselt kriteriysini toppish zarur : 
𝑁𝑢 = 0.395 ∙ 𝑅𝑒
0.64
∙ 𝑃𝑟
0.33
= 0.395 ∙ 55.872
0.64
∙ 2.04
0.33
= 6.56 
𝑁𝑢 =
𝛽𝑦∙𝑑
𝐷
𝑦
=>
𝛽𝑦 =
𝑁𝑢∙𝐷
𝑦
𝑑
𝛽𝑦 =
𝑁𝑢 ∙ 𝐷
𝑦
𝑑
2
=
6.56 ∙ 10.2 ∙ 10
−6
0.0015
2
= 29.7 𝑠
−1
h =
V
S1 ∙ βy ∙ N
=
5.36
26.12 ∙ 29.7 ∙ 0.7
= 0.01 𝑚
 
4.
 
Adsorbsiya izotermasi 
𝛽 = 0.61
X

=
X
1

β
=
X
1

0.61
 
 
lgY
2

= lgY
H2
− β ∙
T1
T2
lg
Y
H1
Y
1



15 
-
Benzol uchun : 
𝑃
𝑠1
= 75𝑚𝑚. 𝑠. 𝑢𝑠𝑡 ∙ 133.322 = 9999.15 Pa
Y
H1
=
P
s1
R ∙ T
1
=
9999.15
8.314 ∙ 10
3
∙ 306
= 0.0039
-
Etil spirti uchun : 
𝑃
𝑠1
= 44𝑚𝑚. 𝑠. 𝑢𝑠𝑡 ∙ 133.322 = 5866.168 Pa
Y
H2
=
P
s2
R ∙ T
2
=
5866.168
8.314 ∙ 10
3
∙ 306
= 0.0023
𝑇
1,2
= 32 + 273 = 305°𝐶
𝑙𝑔𝑌
𝐻2
= lg 0.0023 = −2.6357
𝑙𝑔𝑌
2

= −2.6357 − 0.61 ∙ 𝑙𝑔
0.0041
𝑌
1

Hisoblangan natijalarga quyidagi jadvaldan mos yozuvlar topiladi. 
Aktivlangan ko`mir AP-A uchun benzol va etil spirti adsorbsiya 
izoterma nuqtalari koeffitsiyenti tanlab olinadi : 
Nuqta Benzol 
Etil spirti 
𝑌
1

𝑋
1

𝑌
2

∙ 10
3
𝑋
2


0.000854 109.0 
0.921 
178.6 

0.00256 
134.2 
1.80 
220 

0.00512 
139.8 
2.75 
229.18 

0.00939 
143.0 
3.97 
234.42 

0.01706 
147.3 
5.72 
241.47 

0.02561 
151.2 
7.34 
247.86 
 
Adsorbsiya izoterma rasmiga qarab tanlandi. 
5.
 
Berilgan nuqtalar koordinatasi aniqlanadi : 
A (X
n
,Y
k
) ; B (X
k
,Y
n

Shartga ko`ra Y
n
=0.02 kg/m

, X
n
= 0 kg/m

Y
k
=0.0004 kg/m

X

ning qiymati jarayon moddiy balansi orqali aniqlanadi.
𝑉
𝑔
(𝑌
𝑛
− 𝑌
𝑘
) = 𝑉
𝑎𝑑
(𝑋
𝑘
− 𝑋
𝑛
)
𝑌
𝑛
= 0.008
𝑋

= 249


16 
Quyidagi ifoda orqali V aniqlab olinadi : 
𝑉
𝑎𝑑
= 1.3 ∙ 𝑉
𝑔

𝑌
𝑛
− 𝑌
𝑘
𝑋

− 𝑋
𝑛
= 1.3 ∙
5.36 ∙ (0.02 − 0.0004)
249 − 0
= 5.485 ∙ 10
−4
𝑚
3
/𝑠𝑒𝑘
𝑋
𝑘
= 𝑋
𝑛
+
𝑉
𝑔
𝑉
𝑎𝑑
(𝑌
𝑛
− 𝑌
𝑘
) = 0 +
5.36 ∙ (0.02 − 0.0004)
5.485 ∙ 10
−4
= 191.5 𝑘𝑔/𝑚
3
Nuqtalar A(0 ; 0.0004)
B(191.5 ; 0.02). 
6.
 
Y
n
=0.02 kg/m

va Y
k
=0.0004 kg/m

ning ordinatalar bilan chegaralangan 
egri chiziq ostidagi maydoni aniqlanadi. 
 
N
y
= f ∙ M1 ∙ M2
F=267 
M1 =
l
1
h
1
=
50
5
= 10
 
M2 =
l
2
h
2
= 0.25 ∙ 10
−3
N
y
= 267 ∙ 50 ∙ 0.25 ∙ 10
−3
= 3.33
 
7.
 
Adsorbsiya qatlami balandligi aniqlanadi. 
H = h ∙ N
y
= 0.01 ∙ 3.33 = 0.033 m
Konstruksiya uchun H=0.1 m tanlab olinadi. 
8.
 
Adsorbent qatlamining hajmi quyidagi formula bo`yicha aniqlanadi. 
𝑉
𝑎𝑑
= 𝑆
1
∙ 𝐻 ∙ 𝑁 = 26.12 ∙ 0.1 ∙ 0.7 = 1.8284 𝑚
3
9.
Adsorbsiya davomiyligi aniqlanadi. Adsorbsiya izotermasi ikkita 
qismda joylashgani sababli, dastlab birinchi qism uchun aniqlanadi :
√𝜏 = √
𝑋

𝜔 ∙ 𝑌
𝑛
∙ √𝐻 − 𝑏 ∙ √
𝑋

𝛽
𝑦
∙ 𝑌
𝑛
= √
249 ∙ 550
0.291 ∙ 0.02
∙ √0.1 − 1.19√
249 ∙ 550
0.02 ∙ 29.7
= 9623
τ = 963
2
= 927369 sek = 268.96 s = 11 kun
Y
k
Y
n
=
0.0004
0.02
= 0.02 


17 
Ikkinchi qism uchun : 
𝜏 =
249 ∙ 550
0.28 ∙ 0.02
∙ {0.1 −
0.28
28.8
∙ [
1
23.05
∙ (𝑙𝑛
0.02
0.0004
− 1)
+ (𝑙𝑛
0.02
0.0004
− 1)]} = 29 𝑘𝑢𝑛 
 
10.
 
 Adsorbent qatlamining qarshilgi aniqlanadi. 
 
∆𝑃 =
2 ∙ 𝐻
𝜌 ∙ 𝑔 ∙ 𝑑
𝑒𝑘
∙ (
770 ∙ 𝜇
𝑔
∙ 𝐺
𝑔
𝑑
𝑒𝑘
+ 10.6 ∙ 𝐺
𝑔
2
)
𝐺
𝑔
=
𝑉
𝑔
∙ 𝜌
𝑔
𝑆
1
=
5.36 ∙ 1.2
26.12
= 0.246
𝑘𝑔
𝑚
3
𝑠
∆𝑃 =
2 ∙ 0.1
1.2 ∙ 9.81 ∙ 0.0015
∙ (
770 ∙ 2.5 ∙ 10
−5
∙ 0.246
0.0015
+ 10.6 ∙ 0.246
2
)
= 42.8
𝑘𝑔
𝑚
2
GIDRAVLIK HISOB 
 
Adsorbent qatlamining ostidagi va ustidagi havoning bosimi atmosfera 
bosimiga tengdir. Sorbent zarrachalarining shakl faktori F = 0,8. Qo’zg’almas 
sorbent qatlamining g’ovakligi 0,375 m3/m3. Truba quvurida 90° li 4 ta tirsaklar 
va 1 ta zadvijka o’rnatilgan. 
Qatlamdagi Reynolds kriteriysining qiymati aniqlanadi: 
𝑅𝑒 =
2
3

𝐹
1 − 𝜀
∗ 𝑅𝑒 =
2 ∙ 0.8 ∙ 55.872
3 ∙ (1 − 0.375)
= 47.677 
F- shakl faktori 0.8 ga teng. 
Qarshilik koeffistienti 
λ 
ushbu formuladan topiladi: 
𝜆 =
133
𝑅𝑒
+ 2.34 =
133
47.677
+ 2.34 = 5.129
Adsorbent qatlamining gidravlik qarshiligi hisoblanadi: 
∆𝑷(𝒒𝒂𝒕) =
𝟑 ∙ 𝜆 ∙ 𝐻(1 − 𝜀) ∙ 𝜌 ∙ 𝜔
2
𝟒 ∙ 𝜺
𝟑
∙ 𝒅 ∙ 𝑭
=
𝟑 ∙ 𝟓. 𝟏𝟐𝟗 ∙ 𝟎. 𝟏(𝟏 − 𝟎. 𝟑𝟕𝟓) ∙ 𝟏. 𝟐 ∙ 𝟎. 𝟐𝟗𝟏
𝟐
𝟒 ∙ 𝟎. 𝟑𝟕𝟓
𝟑
∙ 𝟎. 𝟎𝟎𝟏𝟓 ∙ 𝟎. 𝟖
= 𝟑𝟖𝟔. 𝟎𝟕 𝑷𝒂
 


18 
Adsorberdagi gaz taqsimlovchi to’r parda va boshqa yordamchi elementlarning 
gidravlik qarshiligi qatlam qarshiligining 10% ni tashkil etadi deb qabul qilamiz. 
Unda, qurilmaning gidravlik qarshiligi quyidagiga teng bo’ladi: 
∆𝑷(𝒈𝒊𝒅) = ∆𝑷(𝒒𝒂𝒕) ∗ 𝟏. 𝟏 = 𝟒𝟐𝟒. 𝟔𝟕 𝑷𝒂
Truba quvuridagi havoning tezligini w = 10 m/s deb qabul qilamiz. Unda, truba 
quvurining diametri quydagi formuladan hisoblab chiqariladi. 
𝑑 = √
4 ∙ 0.375
3.14 ∙ 10
= 0.218 𝑚
Tashqi diametri 245 mm va devorining qalinligi 7 mm bo’lgan po’lat truba 
tanlanadi. Trubaning ichki diametri d = 0,231 m va undagi haqiqiy tezlik 
quyidagiga teng bo’ladi: 
𝜔 =
4 ∙ 0.375
3.14 ∙ 0.231
2
= 8.95 𝑚/𝑠𝑒𝑘
Truba quvuridagi oqim uchun Reynolds kriteriysi: 
𝑅𝑒 =
8.95 ∙ 0.231 ∙ 1.2
2.5 ∙ 10
−5
= 99237.6
Truba quvuri ishlatilgan, ozgina yemirilgan deb qabul qilamiz. Unda 
∆𝑦 =
0.15 𝑚𝑚
bo’lsa, quyidagi natijalar olinadi: 
∆𝑦 =
1.5 ∙ 10
−4
0.231
= 6.49 ∙ 10
−4
1
∆𝑦
= 1541
10 ∙
1
∆𝑦
= 15410 
560 ∙
1
∆𝑦
= 862960
15410 < 𝑅𝑒 < 862960
Re=95700 
Shunday qilib,
𝜆
 
ni hisoblasharalash ishqalanish zonasi uchun chiqarilgan 
Altshulning quydagi formulasidan topish kerak. 
𝜆(𝑧𝑜𝑛𝑎) = 0.11(𝜆 +
66
𝑅𝑒
)
0.25
𝜆(𝑧𝑜𝑛𝑎) = 0.11 (5.129 ∙ 10
−4
+
66
95700
)
0.25
= 0.0205
Mahalliy qarshilik koeffistientlari aniqlanadi: 
1) trubaga kirish (o’tkir qirrali): 
ξ1 = 0,5

2) zaderjka: d = 0,231 m uchun 
ξ
2
 = 0,22
3) tirsak; 
ξ3 = 1,1
;


19 
4) trubadan chiqish: 
ξ4 = 1 
Mahalliy qarshilik koeffistientlarining yig’indisi 
∑ ξ = 0,5 + 0,22 + 4 ∙ 1,1 + 1 = 6,12 ga teng. 
 
Truba quvurining gidravlik qarshiligi quydagi formula orqali aniqlanadi: 
P(truba) = (
0,00205 ∙ 20
0,231
+ 6,12)
1,2 ∙ 8,95
2
2
= 303 Pa
 


20 
ASOSIY QURILMA BAYONI 

 
 
Adsorberlar va ularning turlari. 
Adsorbsiya jarayoni fazalarni ajratuvchi yuzada ro’y beradi. Shu sababdan 
adsorberlarda iloji boricha gaz va qattiq yuza o’rtasidagi to’qnashuv yuzasini 
ko’paytirish zarur. Ushbu to’qnashuv yuzasini hosil qilish usuliga ko’ra 
adsorberlar 
shartli ravishda quyidagi guruhlarga bo’linadi: 
1) Kontakli adsorbsiya;
2) Statik adsorbsiya;
3) Perkolyastion adsorbsiya. 
Kontakli adsorbstiya. 
Bunday kolonnalar eng ko’p tarqalgan adsorberlar 
qatoriga kiradi. Har xil shaklli va o’lchami adsorberlarda xomashyo va 
adsorbentlar bir-biri bilan aralashtiriladi va maxsus ramkali va diskli filtirlarda 
xomashyo va adsorbentlar ajratib olinadi. Bu jarayonda suyuq xom ashyo va qattiq 
adsorbentlar ishtirok etadi, natijada xomashyoning rangi tiniqlashib, ishchi 
xossalari yaxshilanadi va sifati oshadi. 
Statik adsorbstiya. 
Bu adsorbsiya turi eng ko’p tarqalgan jarayon 
hisoblanadi. 
Adsorbent qo’zg’almas qatlamda joylashtiriladi. Tozalanishi kerak bo’lgan gaz 
yoki 
suyuq fazalari shu qo’zg’almas qatlamdan o’tkazilib turiladi. Adsorbent sifatida 
sun’iy yoki tabiiy adsorbentlar ishlatilishi mumkin. Sun’iy adsorbentlarga silikatlar 
yoki silikagellar, alyumogellar va steolitlar ishlatilishi mumkin. Tabiiy 
adsorbentlar sifatida esa bentonitlar, aktivlashtirilgan ko’mirlar, boksitlar, 
gilmoyalar ishlatilishi mumkin. Jarayonda kamida ikkita adsorberlar ishlatiladi, 
sababi birinchi adsorberda adsorbsiya jarayoni borsa, ikkinchi adsorberda 
desorbsiya jarayoni boradi va jarayonning uzluksizligi ta’minlanadi. 

Download 1,13 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish