Khorezm branch of uzbekistan writers union



Download 0,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet24/39
Sana02.12.2022
Hajmi0,98 Mb.
#876852
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   39
Bog'liq
1654848187 (1)

 
 
OLTIN BALDOQ 
 
Odamda, harchand uringani bilan o‗zgartirolmaydigan g‗alati fe‘l-atvorlar 
bo‗ladi. Mening ham qiziq odatim bor: birovni ranjitib qo‗ysam (adolatli xafa qilgan 
bo‗lsam ham) o‗sha odamdan ko‗proq o‗zimning dilim vayron bo‗lib yuradi. Bu odat 
onamdan yuqqan, shekilli. 
Oyim bizlarga hech qattiq gapirmas, mabodo xafa qilib qo‗ysa birpasdan keyin 
o‗zi yalinar edi. Faqat bir marta meni qarg‗agan, yomon qarg‗agan. O‗shanda ayb 
kimda bo‗lganini hali ham bilmayman. 
Bahor kirib, oftobning iliq nurlari yelkani qizitadigan bo‗lib qolgan kunlar edi. 
Bodom tagida o‗tirib varrak yasashga tushdim. O‗rikning yelimi qog‗ozga yopishsa 
qamishga yopishmaydi, qamishga yopishsa qog‗ozga... Burnimni tortib-tortib urinib 
yotibman. Oyim nariroqda, tagiga po‗stak tashlab, kir yuvyapti. Dadam «kambag‗al- 
bop kiyim» deb aka-ukalarga chiyduxoba shim olib bergan. Chiyduxoba asli yaxshi 
narsa-yu, chillak o‗ynagandami, koptok tepgandami, bir dumalasang, ora-orasiga loy 
kirib ketishi yomon. Uch kunda bir yuvaverib, onamning esi ketadi. (Xuddi shu 
chiybaxmal zamonlar o‗tishi bilan butun Yevropaga urf bo‗lishini dadam xayoliga 
ham keltirmagan bo‗lsa kerak. Uning uchun chiyduxoba «kambag‗albop kiyim» edi, 
xolos.) Xullas, oyim unisini olib bunisini qo‗yib, shimlarni yuvar, har siltab 
ishqaganda jomashovdan ko‗pik sachrar, atrofni sovun hidi tutib ketgan edi. Uning 
ro‗parasida Sepkilli xola to‗nkarilgan paqir ustida o‗tirardi. 
Sepkilli xolani yomon ko‗raman. O‗zinimas, qizini. «Saini senga beraman, 
olsang ham olasan, olmasang ham, - deydi, - olmasang tugun-tersagi bilan uyingga 


62 
opchiqib tashlayman, kichkinaligingda qulog'ini tishlagansan», deydi. Saini qulog‗ini 
tishlagandan ko‗ra kuchugimning qulog'ini tishlayman. Saida yomon: o‗g‗il boladan 
battar. Lanka tepayotganda bir urib Toyning burnini qonatgan. 
Sepkilli xola to‗nkarilgan paqir ustida o‗tirib nuqul hasrat qilar edi: 

Kechasi bilan tishim o‗lgur shunday og‗ridi, shunday og'ridi, jonimni qo‗yishga 
joy topolmadim. - U sepkil bosgan lunjini silab qo‗ydi. 

Isiriq damlab chayqamadingizmi? - deb maslahat berdi oyim hamon engashib 
kirni g‗ijimlar ekan. 

E, hammasini qildim! – Sepkilli xola yana inqilladi. – Achchiqtoshgayam 
g‘arg‘ara qildim. Qani bosilsa. 
Ikkovlari bir zum jimib qolishdi. 

Uff! Isib ketdim! – Oyim ko‗pikli qo‗lini sidirib, yoqasi bo‗g‘iq to‗rko‗ylagini 
yechdi-da, chekkaga tashladi. 

O‗lmagan qul, bahorgayam chiqdik, - Sepkilli xola xo‗rsindi. – Shu yil kuzda 
Hakimimning boshini ikkita qilib qo‗ysak degandik. To‗y qilish osonmi? Hali unisi 
yetmaydi, hali bunisi… Otasining ahvoli bu bo‗lsa… 
Sepkilli xola eridan ko‗p shikoyat qilardi. Chindan ham Isroil mo‗ylov ko‗p 
ichadi. Ishining tayini yo‗q. Buning ustiga ichib oldimi, tamom, uy ichini tiriqtirib 
quvadi. Sepkilli xola ko‗pincha Saidani dikonglatib biznikiga qochib chiqadi. 
Yarim kechada, eri uxlaganidan keyin sekin uyiga chiqib ketadi. 

Hakimjon hali yosh-ku, - dedi oyim o‗ychanlik bilan. - Bu yil bo‗lmasa, yanagi 
yilga bo‗lar to‗yi... 

Shunday deysiz-u, quda tomon shoshiryapti. 
- Sepkilli xola yana inqilladi. - Shu o‗lgurni oldirib tashlab qutulaman, shekilli. 
Kecha dadasiga tish qo‗ydirsammikan, desam, otangni xumga ko‗mib qo‗ygan 
tillalarini olib kelib qo‗ydiraver, deydi... Hayronman, bisotimdagi bitta bilaguzugimni 
beraman, shekilli. Og‗zimni o‗radek ochib yursam uyat bo‗lar. 
...Varragimni yelimlab bo‗lib, endi qamishini tortib bog‘lagan edim, qars etib sindi. 
Qamish sinsa mayli-ya, qog‗ozniyam yirtib yubordi. O‗zim katta akamga yalinib-
yalinib arang olgan edim. Tamom, hammasi tamom bo‗ldi. Alamimdan yig‘lab 
yuboray dedim. Varrakni bir tepgan edim, yerga yopishib qoldi. 

На? - dedi Sepkilli xola. - Nima qildi, kuyov bola? 

Sindi. 

Akangga ayt, boshqasini yasab bera qolsin. 
Yasaydi-ya, yasaydi! Mendan boshqa ishi yo‗qmi? Maktabdan beri kelmaydi-ku. 
Alam bilan varrakni yana bir tepdim-da, ko‗chaga chiqib ketdim. Shu ketgancha, kun 
botganda qaytib keldim. Hovlidagi arqonda qator qilib ilingan shimlar, ko‗ylaklar... 
Bir chekkada bizning «qushim boshi» o‗ynaganda loyga qorishaverib, unniqib ketgan 


63 
do‗ppi ham qiyshayib turibdi. Oyim nim qorong‗ida bodom tagida timirskilanib 
yuribdi. 
- О‘lsin echkiyam sog‘ilmadi, - dedi meni ko‗rib. - Yur, ushlab tur. 
Echkimiz yuvosh bo‗lgani bilan ba‘zan «jini» tutib qolar, sog‗ib bo‗lguncha 
tipirchilab, odamni bezor qilardi. Shunda kichik akammi, menmi birontamiz 
cho‗nqayib uning orqa oyoqlaridan mahkam ushlab turishga majbur bo‗lardik. Sira 
yoqmaydigan bu mashg‘ulot bugun mening zimmamga tushishini bilib, qochib 
qolishni mo‗ljallab turgan edim, oyimning jahli chiqib ketdi: 

Sen qachon odam bo‗lasan, zumrasha! Yoshing to‗qqizga chiqibdi-yu, ko‗chada 
shataloq otishdan beri kelmaysan! Hech foydang tegmasin, xo‗pmi! 

To‗qqizdamas, sakkizda, - dedim chiyillab. 

O‗chir ovozingni! - Oyim bir dag‗dag‗a qilgan edi, istar-istamas borib echkining 
oyog'idan ushladim. Echki baribir echki-da! Pitir-pitir qilgani ham mayli-yu, oyim 
sog'ayotganida, iyib ketsa qiladigan xunuk «qilig'i» bor. Keyin yarim soat 
ko‗ylakning oldini tozalashga to‗g‗ri keladi... 
Oyim naridan-beri ishini tugatdi-da, buyurdi: 

Yechib yubor anavi savillarni! 
Uloqchalarni arqondan bo‗shatishim bilan ikkalasi dikonglab onasining yeliniga 
yopishdi. Oyim bo‗lsa sutni tovoqlarga soldi-da, yana bodom tagida timirskilanib bir 
nimani qidira boshladi. 

Nimani qidiryapsiz? - dedim yaqin borib. Boya urishgani uchun o‗zi 
achinib turgan ekan shekilli, yelkamga qoqdi. 

Hech nima. Bor, ovqatingni ye, qorning ochib qolgandir. – Keyin birdan 
qaddini rostladi-yu xitob qildi. – Voy, qayoqdan kun chiqdi?! Assalomu alaykum! 
O‗girilib qaradim-u uch-to‗rt qadam narida turgan ammamga ko‗zim tushdi. 
Oyim mehmonni ko‗rmay qolganidan xijolat chekib quchoq ochib ko‗rishdi. Ammam 
juda chiroyli, yuzida xoli bor, qosh-ko‗zi chaqmoqdek xotin. Ammo juda shaddod. 
Har gapini xuddi mix qoqqandek tarsillatib gapiradi. Oyim undan qo‗rqadi. Kelganda 
hurmatini joyiga qo‗ymasin-chi, o‗zini qayerda ko‗rarkan. 

На? - dedi ammam yo‗g‗on tovushda. - To‗rvasini yo‗qotgan gadoydek 
talmovsirab qopsiz

Download 0,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   39




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish