Kesish jarayonidagi issiqlik xodisalari Reja: Kesishdagi issiqlik manbalari

Kesishdagi issiqlik manbalari.
Kesish ishining umumiy miqdori F
um
qo‘shiluvchilar yiьindisi 
ko‘rinishda ko‘rsatilgan bo‘lishi mumkin. 
E
um
 = Ye
def 
+ Ye
ishq
 + Ye
elas
 + Ye
n
dj(kchs.m), 
 
 
(35)
 
bu yerda:
E
def
 
- kesilayotgan qatlamning qirindiga aylanishdagi plastik
deformatsiyaga sarf bo‘lgan ishi; 
Ye
ishq
- kesuvchi oldingi va keyingi yuzalari bo‘yicha ishqalanish kuchlarini
yengishga sarf bo‘lishi; 
Ye
elas
- elastik deformatsiyani hosil qiluvchi kuchlar ishi; 
Ye
n
- dispergirlash energiyasi (yaoni yangi yuzani hosil bo‘lish ishi qirindini
yulib-uzib olishga sarf bo‘ladi). 
Titrash yo‘q bo‘lgan taqdirda Ye
p
ishi nolga yaqin bo‘ladi. Dispergirlash ishi Ye
n
kesishga 
saflangan umumiy energiyaga nisbatan juda kichik bo‘ladi, u holda:
E
um
 = Ye
def
 + Ye` 
ishk
 + Ye``
ishk
bo‘ladi. 
Po‘latga ishlov berishda deformatsiya ishi umumiy kesish ishining o‘rtacha 46….62%ni, 
oldingi yuza bo‘yicha ishqalanish kuchining ishi 38-33% ni, ketingi yuza bo‘yicha ishqalanish 16… 5%ni 
tashqil etadi. 
Ishqalanish kuchining ishi va plastik defformatsiyalash ishlarining bir qismi issiqlika aylanadi. 
Defformatsiya ishining bir qismi buzilgan kristall panjaraning potentsial energiyasi shaklida 
to‘planadi. Bu defomatsiyaning yashirin yoki yutilgan energiyasi deb ataladi. Rangli metallar uchun
yutilgan deformatsiya energiyasi kuchning statik taosir qilishda 10

15% ni, dinamik taosir qilishda 25% 
gacha tashqil etishi mumkin. Deformatsiya darajasi oshishi bilan yashirin energiya miqdori kamayadi. 
Deformatsiya darajasi juda katta bo‘lgan kesish vaqtida deformatsiya ishidagi yashirin energiya ulushi 

---

3 
0,5

5% ni tashqil etadi. Amaliy hisoblarda kesishdagi barcha mexanik ishlarni issiqlika aylanib 
ketadi deb hisoblash mumkin, yaoni 

=1. 
Demak, kesishda hosil bo‘ladigan issiqlik bazalari deb quyidagilarni atash mumkin:
1) Kesilayotgan qatlamdagi siljish yuzalari (plastik deformatsiya zonasi). 
2) Kesuvchi asbobning oldingi yuzasiga ishqalanib chiqayotgan qirindining kontakt maydoni.
3) Kesish yuzasi va buyumning ishlov berilgan yuzasi bilan kesuvchi asbob ketingi yuzasining 
kontakt maydoni.