Kelib chiqishi yoki birlamchi ashyosi bo‘yicha

M-3zV₂:

M – motor moyi;

10 – qovushqoqlik sinfi, moyning 100 ºC dagi kinematik qovushqoqligi 3 mm²/s (sSt) ekanligini bildiradi;

V₂ - o‘rta kuchaytirilgan dizellar uchun qishki moy.

M-5z/12G₂:

M – motor moyi;

5z/12 – qovushqoqlik sinfi, moyning 100 ºC dagi kinematik qovushqoqligi 12 mm²/s (sSt), minus18 ºC dagi qovushqoqligi esa 6000 mm²/s (sSt) ekanligini bildiradi;

G₂ – yuqori kuchaytirilgan dizellar uchun hammamavsumbop moylar.

M-4z/10G:

M – motor moyi;

4z/10 – qovushqoqlik sinfi, moyning 100 ºC dagi kinematik qovushqoqligi 10 mm²/s (sSt), minus 18 ºC dagi qovushqoqligi esa 6000 mm²/s (sSt) ekanligini bildiradi;

G – yuqori kuchaytirilgan ham benzinli, ham dizellar uchun hamma-mavsumbop universal moylar.

12. Мотор мойини танлаш. Мой қовушқоқлигини танлаш. Двигателнинг иссиқликдан кучайганлигини ҳисобга олиш. Мойнинг конструкцион материаллар билан бир-бирига мос келиши

Dvigatel ishlaganda motor moyining sifati va miqdori o‘zgarib boradi. Moy sifatining o‘zgarishi dvigatelda boradigan fizikaviy va kimyoviy jarayonlar bilan belgilanadi va moy qarishi degan umumiy tushuncha bilan ifodalanadi. Miqdoriy o‘zgarishlar – bu moy tizimidagi moy zaxirasining kamayishidir – bu moy kuyishi tushunchasi bilan aniqlanadi.

Qarish natijasida qaysidir paytda moyning sifat ko‘rsatkichlari ruxsat etilgan chegaradan chiqib ketadi va moy tizimidagi hamma moyni almashtirish zarurati tug‘iladi. Kuyish natijasida moy tizimiga moydan biroz quyish zarurati tug‘iladi.

Moy qarishi – ikki asosiy sabab: ichki – moy stabilligining buzilishi: bug‘lanishi, oksidlanishi, parchalanishi, polimerlanishi va tashqi – mexanik qo‘shimcha aralashmalar, suv va yonilg‘i bilan moyning ifloslanishi tufayli sodir bo‘ladigan fizikaviy va kimyoviy o‘zgarishlarning murakkab ko‘p funksional va ko‘p bosqichli jarayondir. Qarish natijasida motor moyida uglevodorodlarning oksidlanishi va polimerlanishi, moydagi prisadkalarning sarflanishi va moy ifloslanishi bilan bog‘liq bo‘lgan o‘zgarishlar ro‘y beradi.