Kegl cc pechat indd

Ishqalanish kuchini o‘lchash jadvali
Yuksiz dinamometr 
ko‘rsatishi (N)
Taxtachaga qo‘yilgan 
yuk massasi (kg)
Yukli holatda dinamo-
metr ko‘rsatishi (N)
Elastiklik kuchini o‘lchash jadvali
Yuk osilganda 
dinamometr ko‘rsatishi 
(N)
Yuk harakatlanganda 
dinamometr ko‘rsatishi 
(N)
Rezina qo‘yilganda 
dinamometr ko‘rsatishi 
(N)

---

57
1.  Nima sababdan taxtacha ustiga yuk qo‘yilganda ishqalanish 
kuchi ortadi?
2.  3-tajribada rezinani ikki buklab bog‘lansa, dinamometr 
ko‘rsatishi qanday o‘zgaradi?
3. Og‘irlik kuchini tarozi yordamida o‘lchasa bo‘ladimi?
23-MAVZU
BOSIM VA UNING BIRLIKLARI
Bitta mixni olib, yupqa taxtaga uchini qaratib, orqasiga bolg‘a bilan 
urilsa, mix taxtaga oson kiradi. Agar taxtaga mixni qalpog‘i tomoni 
bilan qo‘yib uchiga bolg‘a bilan urilsa, mix taxtaga kirmaydi. Har 
ikkala holda ham bolg‘aning zarb kuchi bir xil bo‘lsa-da, natija har 
xil bo‘lishiga sabab nima? Buning sababi shundaki, mixning taxtaga 
kirishi kuch kattaligidan tashqari, qo‘yilgan yuzaga ham bog‘liq bo‘lar 
ekan.