Кўчмас мулк ва мулк ҳУҚУҚи амалий қўлланма

2 .1 .3 . ФУҚАРОЛАРНИНГ ЕР УЧАСТКАСИГА БЎЛГАН МУЛК ҲУҚУҚИ 
Ер қонунчилигига кўра фуқаролар ер участкаларига мулк ҳуқуқи асосида 
эга бўлишлари мумкин.
Ер участкаларига мулк ҳуқуқи асосида эга бўлишнинг муайян тартиби 
(шартлари) белгиланган бўлиб, қоида тариқасида бундай ҳуқуқ ер участкасида 
жойлашган (қурилган) турар-жой ва биноларга мулк ҳуқуқининг белгиланиши 
билан юзага келади.
Фуқароларнинг ер участкаларига бўлган мулк ҳуқуқининг вужудга 
келиши қонунда мазкур ер участкаларида жойлашган объектларнинг 
хусусийлаштирилиши билан боғлиқ бўлиб, Ўзбекистон Республикаси 
Президентининг 2006 йил 24 июлдаги ПФ-3780-сонли “Юридик шахслар 
ва фуқароларнинг бинолари ҳамда иншоотлари билан банд бўлган ер 
участкаларини хусусийлаштириш тўғрисида” Фармонининг 3-банди билан 
2008 йил 1 январидан бошлаб Ўзбекистон Республикасининг фуқаролари – 
резидентларига якка тартибда уй-жой қуриш ва турар-жой биносига хизмат 
кўрсатиш учун ажратилган ер участкаларини хусусийлаштириш ҳуқуқи 
берилиб, якка тартибда уй-жой қуриш ва турар-жой биносига хизмат кўрсатиш 
учун ажратилган ер участкаларини хусусий лаштиришнинг қуйидаги тартиби 
белгиланди:
ушбу Фармон чиққан пайтда амалда эгаллаб турилган ва ўрнатилган 
тартибда берилган кадастр ҳужжатларида белгиланган чегара ва миқдорда 
доимий фойдаланиш ёки умрбод мерос қилиб қолдириладиган эгалик ҳуқуқи
билан участкаларга эга бўлган фуқаролар томонидан ихтиёрийлик асосида;
ер участкаларини якка тартибда уй-жой қурилишига ким ошди асосида
қонун ҳужжатларида белгиланган миқдорларда сотиш чоғида, кейинчалик 
мулкка эгалик ҳуқуқини ўрнатилган тартибда давлат рўйхатидан ўтказиш;
томонлар – кўчмас мулкни бегоналаштираётган ёки сотиб олаётган
(қабул қилаётган) шахснинг аҳдлашуви бўйича якка тартибдаги уй-жойни
сотиш ёки ҳадя этиш (яқин қариндошлар бундан мустасно) чоғида мажбурий 
тартибда.
Фармонга кўра хусусийлаштирилган ер участкаси оборотда, жумладан 
харид қилиш-сотиш, айирбошлаш, ҳадя қилиш, мерос, фойдаланиш (ижарага 
бериш) бўйича битимлар тузишда чекланмаган, гаров, шу жумладан банклар 

---