Katta zubturum quritilmagan japıraǵı folia plantaginis majoris recens

Geografiyalıq tarqalıwı. Mayda bargli jo 'k a Ukraina, Belorus, Boltiq boyı mámleketleri, Moldova, Rossiyanıń Ovrupo bóleginiń keń japıraqlı aralas o 'rmo n zonasında, G'a rb iy Sibirda, Kavkaz tawlarında, Q r im d a hám basqa jerlerde ushraydı. Iri bargli jo 'k a bolsa jabayı h olda tek Ka rp a td a ushraydı. Lipa baǵ hám parklarda hám de kóshe la rda ko 'p egiletuǵın sayamanlı tereklerge kiredi.


Ximiyalıq quramı. Ónim quramında 0, 05 procent efir moyi, 0, 6— 1, 09 procent flavonoidlar (gesperidin flavon glikozidi hám tiliatsin glikozidi), saponinlar, oshlovshi hám silekey elementlar, karotin hám de askorbin kislota boladı. Efir moyi quramında farnezol bar.
Isletiliwi. Ónim ter aydawshı dári retinde awa r qıylı tımaw keselliklerinde isletiledi. Sonıń menen birge, ol bakteritsid t a 'sirga iye bolǵanlıǵı ushın awız hám tamaq tımaw keselliklerinde awız boslig'ini shayıwda qollanıladı.
Dárilik preparati. Jo'ka guliniń demlemesi, gúl briketi. Ónim terlatish ushın isletiletuǵın shay-jıynamalar quramına kiredi.


Astragal jelimi (tragakant) - Gummi tragacanthae
0 'simlikniń atı. Astragal túrleri: pahmoq shaqlı a s tra gezek — Astragalus piletocladus Frein. et Sint., mayda bas astragal — Astragalus microcephalus Willd. hám basqalar ; dukkakdoshlar — Fabaceae shańaraǵına kiredi. Jelim payda etiwshi astragal túrleri boyı 1 m bolǵan sershox puta. Japıraqları jup path quramalı. Bargshalari júdá mayda bolıp, quriganda tiykarǵı japıraq bandidan to'kiladi. Tiykarǵı bánt ótkir ushlı bolǵanınan poyada tiken jaǵdayında saqlanıp qaladı. Gulleri mayda, jup-jup bolıp.japıraq qo'ltig'iga jaylasqan. Gúl bólimleri gúbelekguldoshlarga tán dúzilgen. Mıywesi — bir urıwlı, sertuk, pıskende ashılmaytuǵın dukkak. lyun—iyul aylarında gúlleydi.
Geografiyalıq tarqalıwı. Jelim alınatuǵın astragallar Turkmenistan (Kopet-daq), Tadjikistan (Pomir), Ózbekstan, Armeniya hám Azerbaydjandıń tawlıq rayonlarında, teńiz júzesinen 1000—1400 m biyiklikte o 'sadi.