Katta yoshdagilarda tashkil etiladigan jismoniy tarbiya va sport Reja Jismoniy tarbiya fanning ahamiyati

Lordoz qad-qomatli odam tik tirganida ko'krak va qorin oldinga bo`rtib chiqadi, orqasi yassilashadi.
Kifoz qad-qomatli odam tik tirganida boshi oldinga egilgan, yelkalari oldinga osilgan, orqasining yuqori qismi do'ppaygan va yumaloqlashgan, ko'krak qafasi ichiga botgan, qornining pastki qismi bo'rtgan bo'ladi. Bunday qad-qomat umurtqa pog'onasini bo'yin va bel qismidagi oldinga egilishlarini normaga nisbatan kam, ko'krak qismidagi orqaga egilishining esa ko'p bo'lishi tufayli yuzaga keladi.
Kekkaygan qad-qomatli odam tik turganida orqasi to'g'ri va tekis, qorni ichiga tortilgan bo'ladi. Bunday qad-qomat umurtqa pog'onasi­ning hamma tabiiy egilishlari normaga nisbatan kam bo'lishi natijasida yuzaga keladi.
Skolioz qad-qomatli odam tik turganida yelkalarining biri baland, biri past, kuraklarini biri baland, biri past bo`ladi. Bunday qad-qomat umurtqa pog'onasining yon tomonga (o`ng yoki chap tomonga) egrilanishi tufayli yuzaga keladi.
Yassioyoqlik. Odam oyog`ining tovon-kaft yuzasi tayanch-harakatlanish tizimining muhim qismi hisoblanadi. U tuzilish xususiyatlariga ko'ra tananing ressori vazifasini bajarishga moslashgan.
To'g'ri rivojlangan oyoq kafti yuzasining yarmidan ko'proq qismi o'yiqroq, yarmidan ozroq qismi gumbaz shaklida bo'ladi. Uning bunday tuzilishi tana massasining oyoqning tovon va kaft qismlariga bara­var taqsimlanishini ta'minlaydi.
Oyoq tovon-kaft yuzasining normal tuzilishga ega bo`lishi, oyoq bo`g`imlari va umurtqalar orasidagi tog`aylar bilan birgalikda amartizator, ressor vazifasini bajarishini ta`minlaydi. Bu yurganda, yugurganda, sakraganda ichki a`zolar, orqa va bosh miyaning chayqalishidan himoya qiladi.
Yassioyoqlikda tovon-kaft yuzasining gumbaz qismi kengayib, o'yiq (chuqur) qismining sathi kamayadi. Ba'zida esa oyoq tovon-kaft yuzasining deyarli hamma sathini gumbaz qism egallaydi va tovon-kaft yuzasi tekis bo'lib qoladi. Natijada tovon-kaftning ressorlik vazifasi buziladi. Yassioyoq odamda quyidagi noqulayliklar yuzaga keladi:
- yassioyoq odam tik turganida uzoq vaqt tanasini to`g`ri tutib tura olmaydi, chunki oyoqlari tez charchaydi, tovon-kaft sohasida, boldir muskullarida og'riq paydo bo'ladi;
- yassioyoq odam oyoqlarini keng tashlab, qo'llarini yon tomonga silkitib, lapanglab yuradi;
- yassioyoq odam ko`proq yurganida boldir muskullari tez charchab, tortishadi, tirishadi, og`riydi;
- yassioyoq odam tez yugura olmaydi, sakraganida oyoqlari tana vaznini ko`tara olmasligi natijasida tana muvozanatini saqlay olmaydi va yiqiladi;
- yassioyoq odam tik turganida, yurganida tana vazni ko`proq tovon-kaftning ichki tomoniga tushadi. Shuning uchun poyabzali ichki tomonga qiyshayib, u tezda yaroqsiz holga kelib qoladi;
- yassioyoqlik sport bilan shug`ullanishga qiyinchilik tug`diradi.