Kasbiy psixologiya

MAVZU. “KASBIY PSIXOLOGIYA” FANINING PREDMETI,

MAQSADI VA VAZIFALARI.

RЕJА:

1
2
3

. Kasbiy psixologiya fanining tarixiy rivojlanish bosqichlari.
. Kasbiy psixologiya fanining predmeti maqsad va vazifalari.
. Kasbiy psixologiya fanining tadqiqot metodlari va boshqa fanlar bilan
boq`liqligi.

Tayanch so’z va iboralar: psixologiya, psixika, reflector, biologic, emotsiya,
sezgi, xarakter, ong, tafakkur, idrok, intellektual bilim, shartli va shatrsiz reflekslar,
kasbga yo’naltirish, individual yondashuv, psixik jarayonlar, psixologik xolatlar,
psixik xususiyatlar, eksperiment, bixeviorizm, neobixeviorizm, freydizm,
neofreydizm, ustanovka, tafakkur, geshtaltpsixologiya, psixoanaliz, kognitivizm.

1

. Kasbiy psixologiya fanining
tarixiy rivojlanish bosqichlari.

Psixologiya fanining o’z oldiga vazifa qilib qo’yadigan muammolari juda
xilma-xil bo’lib, u eng avvalo, psixik faoliyatning asosiy qonunini belgilash, uning
rivojlanish yo’llarini aniqlash, har bir psixik prosessning asosida qanday mexanizm
borligi, uning o’zgarish jarayonlarini ochib berish masalalarini o’rganadi.
Psixologiya psixik faoliyatning u yoki bu sharoitda qanday ro’yobga chiqqanligini
o’rganish bilangina shug’ullanib qolmasdan, bu jarayonlarni qanday boshqarib
borish masalalarini ham ilmiy asosda o’rganadi.
Shuning uchun ham ilmiy psixologiya boshqa barcha o’rganilayotgan
predmetlar orasida eng asosiy fanlardan hisoblanadiki, uning jamiyat rivojlanishi
bilan ahamiyati yanada ortib va takomillashib boraveradi.
Psixologik fenomenga turlicha nazariya bilan yondashish mumkin.
Biologik yondashuv miyadagi jarayonlarni va jismoniy o‘zgarishlarini
o‘rganadi, masalan, yuz qizarishi, asabiylashish holatlari. Evolyutsion
yondashuv uchun individning “g‘azab” holati geniga ta’siri e’tiborlidir.
Bugungi kunda zamonaviy psixologik yondashuvlar ham psixologiyaning
nazariyasini boyitib boradi. Ularni quyidagi jadvalda ko‘rish mumkin.³