Hamassi to„g„ri O„zbekistonda standartlashni boshqarib boradigan asosiy idoralarni sanab bering a Uzstandart agentligi b Uzdavarxitektqurilish qo„mitasi c Tabiatni muhofaza qilish qo„mitasi va ssv d Hammasi to„g„ri

1. Me‟yoriy hujjatlar haqida tushuncha bering
a) Me‟yor va o„lchamlarni o„zida mujassam etgan bo„ladi
b) Unda talablar ko„rsatilgan bo„ladi
c) Shartlar va tavsiyalar ko„rsatilgan bo„ladi
d) Hamassi to„g„ri
2. O„zbekistonda standartlashni boshqarib boradigan asosiy idoralarni sanab bering
a) Uzstandart agentligi
b) Uzdavarxitektqurilish qo„mitasi
c) Tabiatni muhofaza qilish qo„mitasi va SSV
d) Hammasi to„g„ri
3. Rahbariy hujjat nima
a) Akt
b) Ariza
c) Rahbar tomonidan tasdiqlangan me‟yoriy hujjat
d) Shartnoma
4. Standartlarning tuzilishi haqida ma‟mulot bering
a) Tartib raqami, indeksi, tasdiqlanish yili, imzo
b) Standart indeksi, standartni boshqarib boruvchi idora raqami, mahsulot (xizmat)ning qayd
etilish raqami, tasdiqlanish raqami
c) Standartni boshqarib boruvchi idora raqami, mahsulot (xizmat)ning qayd etilish raqami,
tasdiqlanish yili
d) To„g„ri javob yo„q
5. Standartlash ob‟ekti deganda nimani tushunasiz
a) Korxona
b) Standarti yaratilayotgan mahsulot (xizmat) Standartning o„zi
c) Standartlarni yaratuvchi shaxs
d) Shartnoma
6. ISO haqida ma‟mulot bering
a) Milliy standartlash tashkiloti
b) Xalqaro standartlash tashkiloti
c) Mintaqaviy standartlash tashkiloti
d) Standartlashda bunday atama yo„q
7.XEK haqida ma‟lumot bering
a) Milliy standartlash tashkiloti
b) Mintaqaviy standartlash tashkiloti
c) Xalqaro standartlash tashkiloti
d) Standartlashda bunday atma yo„q
8. Shchuplarning turlarini atib bering
a) Spiralsimon, sharsimon, kubik
b) Naysimon, rombsimon, sharsimon
c) Xaltasimon, xalqasimon, kopsimon
d) Konussimon, sharsimon, kubik
9. O„rtacha namuna va asosiy namunaning farqi nimada ?
a) Asosiy namuna o„rtacha namunadan olinadi
b) Ikkalasining bir-biridan farqi yo„q
c) O„rtacha namuna asosiy namunadan olinadi
d) Namunalarning namligi bir-biridan farq qiladi
10. Dan partiyasidan asosiy namuna nimalarda olinadi ?
a) Belkurakda
b) Shchuplarda
c) Qo„da
d) Chelakda
11. Natura og„irlik deb nimaga aytiladi ?
a) 16l hajmdagi mahsulot og„irligi
b) 1chelak hajmdagi mahsulot og„irligi
c) 1l hajmdagi mahsulot og„irligi
d) 10l hajmdagi mahsulot og„irligi
12. Meva-sabzavotlar kutilarga qanday usulda joylashtiriladi ?
a) To„g„ri qator usuli
b) Diagonal usuli
c) Shaxmat usuli
d) Hammasi to„g„ri
13. Makkajo„xori va bug„doyning namligi aniqlash bir-biridan nima farq qiladi
a) Quritish harorati va davomiyligi bilan
b) Ko„l mehnatining ko„pligi bilan
c) Farq qilmaydi
d) To„g„ri javob yo„q
14. Degustatsiya deb nimaga aytiladi ?
a) Mahsulotga organoleptik baho berish
b) O„lchashlar natijasida mahsulot sifatiga baho berish
c) Mahsulotga sertifikat berish
d) To„g„ri javob yo„q
15.Qora mollarga mo„ljallangan omuxta yem konsentrati namlik necha foiz bo„ladi
a) 12
b) 15
c) 14
d) 30
16. Moyning qaysi ko„rsatkichlari uning sifatini belgilaydi ?
a) Hidi
b) Rangi kislota va yod soni
c) Rangi
d) Hammasi to„g„ri
17. O„simlik moyi tarkibdagi namlik va uchuvchi moddalar qanday aniqlanadi?
a) 10g moyni 90
0
C haroratda quritish kerak
b) 0,2g moyni 100
0
C haroratda quritish kerak
c) 5g moyni 105
0
C haroratda quritish kerak
d) 1l moyni 120
0
C haroratda quritish kerak
18. Moy tarkibida boshqa aralashmalar borligi qanday aniqlanadi?
a) Yondirib aniqlanadi
b) Oqizib aniqlanadi
c) Vaznligi va hajmligi usulda aniqlanadi
d) Vizual usulda aniqlanadi
19. O„simlik moyi rangi, hidi va shaffofligi qancha haroratda aniqlanadi?
a) 120
0
C
b) 150
0
C
c) 300
0
C
d) 200
0
C
20. Moy sifatini belgilovchi ko„rsatkichlarni ko„rsating ?
a) Kislota soni, shaffofligi
b) Sovunlanish darajasi, rangi
c) Moy soni, hidi
d) Hamma javob to„g„ri
21. Qand sanoatida qayta ishlash uchun qabul qilinayotgan qand lavlagining fizik holati qanday
bo„lishi kerak ?
a) So„ligan bo„lishi kerak
b) Pishmagan bo„lishi kerak
c) To„liq turgor holatida bo„lishi kerak
d) Qand lavlagidan shakar olinmaydi
22. Qand lavlagida quruq moddalari qanday aniqlanadi ?
a) Diafenoskop, doktiloskop
b) Refroktometr yoki ariometr
c) Spidometr, voltmeter
d) Termometr, vakuumetr
23. Qand lavlagi sharbatida 86 raqami nimani anglatadi ?
a) Tarkibidagi kislota miqdori
b) Kleykovina miqdori
c) Sof saharoza miqdori
d) Hech nimani anglatmaydi
24. O„lchash xatoliklari deganda nimani tushunasiz ?
a) Bir mikdorli fizik kattalikni qayta yaratishdagi farq
b) O„lchanayotgan kattalikning haqiqiy qiymatidan o„lchash natijasining farqlanishi
c) Massa netto va massa brutto orasidagi farq
d) To„g„ri javob yo„q
25. Etalonlar nima?
a) Tasdiqlangan hujjatlar mazmuni
b) O„lchamlarni to„g„riligini solishtiruvchi namunalar to„plami
c) Faoliyat yuritishni ta‟minlovchi hujjat
d) To„g„ri javob yo„q
26. Metrologiya xizmatiga tegishli bo„lgan tushunchalarni ko„rsating
a) O„lchash vositalarni ustidan nazorat
b) O„lchash vositalarni davlat sinovlari
c) O„lchash vositalarni metrologik nazorat qilish
d) Hamma javob to„g„ri
27. Muvofiklik deganda nimani tushunasiz ?
a) Mahsulot, jarayon va xizmatlarga belgilangan talablarga rioya etish
b) Mahsulot, jarayon va xizmatlarga belgilangan talablar
c) Mahsulot, jarayon va xizmatlarning sifati
d) Mahsulot, jarayon va xizmatlarga belgilangan talablarning bajarilmasligi
28.Sertifikatlash eurlarini ko„rsatib bering
a) Majburiy va ixtiyoriy
b) Majburiy
c) Ixtiyoriy
d) To„g„ri javob yo„q
29. Sertifikatlashga oid hujjatlarni ko„rsating
a) Muvofiklik belgisi
b) Sifat sertifikati
c) Muvoklik sertifikati
d) Hamma javob to„g„ri
30. Laboratoriyani akkreditlash nima?
a) Laboratoriyani rivojlangan texnologiyalar asosida jihozlar bilan ta‟mirlash
b) Laboratoriyaning ma‟lum sinovlar yoki sinovlarning ma‟lum xillarni amalga oshirish
huquqlarni rasmiy jihatdan tan olish
c) Laboratoriyani faoliyatini to„xtatib qo„yish
d) Laboratoriyaning ma‟lum sinovlar yoki sinovlarning ma‟lum xillarni amalga oshirish
huquqlarni rasmiy jihatdan tan olmaslik
31. Ishlab chiqarishni sertifikatlash qanday bajariladi?
a) Ishlab chiqarish talabga javob bermasligi bildiruvchi hujjat
b) Mahsulotlarni chiqarish talabga javob berishini tasdiqlovchi hujjat
c) Ishlab chiqarish talabga javob berishini tasdiqlovchi hujjat
d) Mahsulotlarni chiqarish talabga javob bermasligi tasdiqlovchi hujjat
32. Kimlar ekspert-auditorlar hisoblanishadi?
a) Mahsulotlarni eksport va import qiluvchi ma‟sul shaxslar
b) Sertifikatlash sohasida muassasa va korxonalar faoliyatini baholash va nazorat qilish
huquqiga ega bo„lgan attestatsiyadan o„tgan shaxslar
c) Ishlab chiqarish korxonalari va maussasa xodimlarni faoliyatini tekshiruvchi shaxslar
d) To„g„ri javob yo„q
33. Sertifikatlash talablari buzilsa qanday sanksiyalar qo„llanadi?
a) Qaytadan attestatsiyadan o„tkazish
b) Xayfsan berish va maoshdan ushlab qolish
c) Iqtisodiyot sanksiya
d) Sertifikatning bekor qilinishi
34. Mahsulot sifatidan ta‟sir etuvchi asosiy omillar nimadan iborat ?
a) Harorat
b) Havo namligi
c) Shamollatish darajasi
d) Hammasi to„g„ri
36. Urug„lik kartoshkaning standarti qanday tuzilgan ?
a) Kirish, texnik talablar, qabul qilish qoidalari
b) Kirish, texnik talablar, qabul qilish qoidalari, qadoqlash, tamg„alash, tashish va saqlash
sifatini belgilagash uslublari
c) texnik talablar, qabul qilish qoidalari, qadoqlash, tamg„alash, tashish va saqlash sifatini
belgilagash uslublari
d) To„g„ri javob yo„q
37. Paxtani terish standartlari necha xil bo„ladi ?
a) 5
b) 4
c) 2
d) 3
38.Texnik shartlarning standartdan farqi nimada ?
a) TSH birdaniga bir necha mahsulot uchun ishlab chiqiladi
b) TSH alohida bir mahsulot uchun ishlab chiqiladi
c) TSH faqat texnikalar ishlab chiqiladi
d) TSH va standartlar bir-biridan farq qilinmaydi
39. Standartlash bo„yicha xalqaro tashkilotlarni keltiring ?
a) UzRSt
b) UzKSt
c) ISO, XEK
d) GOST
40. Oliy nav sutda kislotalilik qancha bo„lishi kerak ?
a) 18-20%
b) 20-22%
c) 16-18%
d) 22-24%
41. Don natura og„irligi nimada aniqlanadi ?
a) Refroktometrda
b) Dinamometrda
c) Purkada
d) Analitik tarozida
42. Sertifikat bilan standartlashning farqini izohlab bering ?
a) Ikkala hujjat bir-biridan farq qilmaydi
b) Sertifikat bu mahsulot (xizmat)ning standart talablariga javob berishini tasdiqlovchi hujjat
c) Standart bu mahsulot (xizmat) ning sertifikat talablariga javob berishini tasdiqluvchi hujjat
d) To„g„ri javob yo„q
43. Standartlashning asosiy maqsadini izohlang ?
a) Mahsulotlarning sifatini oshirish
b) Jahon amiyatiga qo„shilish
c) Tiplashtirish, unifikatsiyalash va komleks standartlash
d) Hammasi to„g„ri
44. UzRsida Davlat standartlash tizimini qaysi idora boshqarib boradi
a) Vazirlar mahkamasi
b) UzStandart agentligi
c) Oliy majlis
d) To„g„ri javob yo„q
45. Standartlarning tasniflashdan maqsad nimalardan iborat ?
a) Standartlarning sifatini oshirish
b) Standartlar mazmunli bo„lishi uchun
c) Standartlashni rivojlanishi uchun
d) Standartlarni tartibga solish
46. Tipizatsiya-haqida nimalarni bilasiz
a) Namunali konstruktiv qarorlarni ishlab chiqish va belgilash jarayoni
b) Texnologik qarorni ishlab chiqish va belgilash jarayoni
c) Tashkiliy va boshqa qarorlarni ishlab chiqish va belgilash jarayoni
d) Hammasi to„g„ri
47.Yevropada sifatni boshqarish tashkiloti tekshiruvchi organi faoliyati (EOKK) haqida
nimalarni bilasiz ?
a) O„zaro iqtisodiy yordam kengashi
b) Xalqaro terrorizmga ko„rashuvchi tashkilot
c) Tabiatni muhovaza qilish tashkiloti
d) Bunday organ mavjud emas
48. Qishloq xo„jalik mahsulotini baholashining organoleptik usuli nima ?
a) Ximiyaviy tekshirishlar vositasida baho berish
b) Sezgi organlari orqali ta‟tib ko„rib baho berish
c) Fizikaviy tekshirishlar natijasida baho berish
d) Ularga matematik baho berish
49. Tarmoq standartlarini tasniflashda nechta guruhga bo„lingan?
a) 12
b) 17
c) 19
d) 20
50. Qachon O„zbekistonda mevalarga birinchi standartlar paydo bo„lgan?
a) 1965
b) 1924
c) 1941
d) 1917
51.Sertifikat va litsenziyaning farqi nima ?
a) Litsenziyalar mahsulotlarga, sertifikat xizmatlarga beriladi
b) Sertifikat mahsulotlarga, litsenziyalar xizmatlarga beriladi
c) Sertifikat kiyim kechak mahsulotlariga, litsenziyalar xo„jalik mahsulotlariga beriladi
d) Sertifikat texnikalarga, litsenziyalar oziq-ovqat mahsulotlariga beriladi
52. Ekspert usulida bilan mahsulot sifati qanday aniqlanadi ?
a) Ximikatlar xulosasiga ko„ra mahsulot sifatiga baho beriladi
b) Mutaxassis ekspertlarning xulosasiga ko„ra mahsulot sifatiga baho beriladi
c) Dehkonlar xulosasiga ko„ra mahsulotga baho beriladi
d) Olimlarning xulosasiga ko„ra mahsulot sifatiga baho beriladi
53. Standartlashning asosiy tamoyilla nimadan iborat ?
a) Ixtiyorlik, ommaviylik, to„g„rilik, sifatililik
b) Sifatililik, soddalik, komplekslilik, soddalik,
c) Ixtiyorlik, oshkoralik, baynalminnalik, komplekslilik
d) Soddalik, ommaviylik, oshkoralik, demokratik
54. Mahsulot sifatini ko„rsatkichlarini aniqlash uslublari haqida
a) Biologik usul, sotsiologik usul
b) Organoduptik usul, hisoblash usuli
c) Qayd qilish va ekspert usuli
d) Hammasi
55. Ishlab chiqarishda mahsulotlarni sertifikatlashdan maqsad nima ?
a) Mahsulotning sifat talablariga javob bermasligini tasdiqlash
b) Ishlab chiqarilgan mahsulotlar hajmini oshirish
c) Mahsulotlarni kimmat narxlarda sotish
d) Mahsulotning sifat talablariga javob berishini tasdiqlash
56. Standartlashning kikacha mazmunini izohlang
a) Talab, ehtiyor
b) Na‟muna, me‟yor
c) Soliq, boj
d) Narx, navo
57. Kompleks standartlash nima ?
a) Mahsulotlarning hamma sifat ko„rsatkichlarini standartlash
b) Mahsulotni ishlab chiqarish jarayonini standartlash
c) Mahsulot xom ashyosi sifat ko„rsatkichlarini standartlash
d) Hamma javob to„g„ri
58. Sifat ko„rsatkichlari qaysi usullari bilan aniqlanadi ?
a) Organoleptik
b) Sotsiologik
c) Ekspert
d) Hammasi
59. Qishloq xo„jalik mahsulotlarining sifatini aniqlash qanday usullarga asoslangan ?
a) O„lchash usuli
b) Ro„yxatga olish usuli
c) Hisob-kitob usuli
d) Hammasi
60. O„zbekistonda birinchi marta paxta standartlari qachon tasdiqlangan ?
a) 1928
b) 1930
c) 1927
d) 1926
61. O„zbekistonda birinchi marta jun standartlari qachon tasdiqlangan ?
a) 1927
b) 1928
c) 1930
d) 1926
62. O„zbekistonda birinchi marta g„alla, tuz, o„simlik yog„i, sariyog„ standartlari qachon
tasdiqlangan ?
a) 1927
b) 1928
c) 1926
d) 1930
63. O„zbekistonda birinchi marta kartoshka, bodring, nok, sabzi, piyoz, lavlagi standartlari
qachon tasdiqlangan ?
a) 1930
b) 1926
c) 1928
d) 1927
64. Parxezga mo„ljallangan tovuk tuxumlarini qanday sharoitda va necha kun saqlash mumkun
a) 7 sutkagacha, 20
0
C haroratda
b) 8 sutkagacha,15
0
C haroratda
c) 9 sutkagacha, 30
0
C haroratda
d) 10 sutkagacha, 10
0
C haroratda
65. Mahsulot sifatiga ta‟sir etuvchi omillar
a) Texnik omillar
b) Tashkiliy, iqtisodiy omillar
c) Ijtimoiy omillar
d) Hammasi to„g„ri
66.Mahsulot sifatini aniqlash organoleptik uslubi deb nimaga aytiladi
a) Bu uslubga ko„ra mutaxasis-ekspertlar guruhining mahsulot sifati to„g„risidagi xulosalari
ishlab chiqiladi
b) Bu uslub mahsulot sifat ko„rsatkichlari qiymatini qurish, hid bilishi, sezish, ta‟m bilish
orqali aniqlash uslubi
c) Ko„rsatikichlar asboblar yordamida aniqlash va tahlil qilishga asoslangan uslub
d) Mahsulotni namligini aniqlash
67. G„alla standartlari odatta quyidagilardan iborat
a) 1-tarif, 2-tovar tasnifi, 3-texnik shartlar, 4-sifatni aniqlash uslublar, 5-saqlash va tashish
b) 1-kirish, 2-tovar tasnifi, 3-texnik shartlar, 4-atamalar, 5-saqlash va tashish
c) 1-kirish, 2-tovar tasnifi, 3-xulosa va takliflar, 4-atama vav ta‟riflar, 5-saqlash va tashish
d) To„g„ri javob yo„q
68. Moyli ekinlar urug„lari sifati quyidagi majburiy ko„rsatkichlar bilan tavsiflanadi
a) Katta kichikligi, rangi, metall zarrachalar bilan ifloslanishi
b) Faqat rangi va hidi
c) Rangi, hidi, namligi, ifloslanish, donni zararkunandalar bilan zararlanganligi
d) Hamma javob to„g„ri
69. Qand lavlagi sifatining eng muhim texnologik ko„rsatkichi bu
a) Ko„k massa
b) Turgor
c) Qand (saharoza)
d) Ifloslanish darajasi
70. Tuxumlarning yangiligini tavsiflaydigan asosiy parametrlar bu
a) Sarig„i, oqsilning holati va havo kamerasining balandligi
b) Puchog„i toza bo„lishi kerak
c) Tuxum oqsilining tiniqligi
d) Tuxum sarig„i markaziy holatni eg„allash kerak
71. ISO tashkiloti qaysi yilda tashkil qilingan
a) 1946
b) 1938
c) 1945
d) 1927
72. ISO tashkiloti qanday bo„limlardan tashkil topgan
a) Texnik qo„mitalar, xazinachi
b) Prezident va vitseprizedent
c) Bosh assambleya, kengash, prezident, xazinachi, markaziy kotibiyat, texnik qo„mitalari
d) Bosh assambleya, kengash
73. Assambleya necha yilda bir chakiriladi
a) 5 yilda
b) Har yili
c) 10 yilda
d) 3 yilda
74. ISO va uning markaziy kotibiyati qaysi shaharda joylashgan
a) Nyu-York
b) Deli
c) Jeneva
d) Toshkent
75. Qanday tillar ISOning rasmiy tillari deb hisoblanadi
a) Nyemis, fransuz, ispan tillari
b) O„zbek, yapon, xitoy tillari
c) Yapon, xitoy, ingliz
d) Fransuz, Ingliz, Rus tillari
76. Necha yil utgach xalqaro standartlar qayta ko„rib chiqiladi
a) 10 yil
b) 1 yil
c) 5 yil
d) yil
77. Metrologik ta‟minotning asosiy maqsadi bu
a) Fizik mikdorlarni nazoratda tutish
b) O„zbekiston Republikasining o„lchovlar birligini ta‟minlash, davlat tizimi qoidalarini
amalga oshirish
c) Fizik jihozlar shkalalarini tekshirish
d) Material tarkibini tekshirish
78. O„zbekiston respublikasi metrologiya xizmati tarkib topgan.?
a) O„zbekiston davlat standart agentligidan
b) Standartlash, metrologiya va sertifikatlash bo„yicha mintaqaviy markazlaridan
c) O„zbekiston standartlash metrologiya va sertifikatlash sohasidagi kadrlar tayyorlash ilmiy
tadqiqot institutidan
d) Hammasi to„g„ri
79. Uzdavstandart haqidagi nizom qaysi tashkilot tamonidan tasdiqlangan
a) O„zbekiston respublikasi vazirlar mahkamasi tomonidan
b) Uzdavstandart agentligi tomonidan
c) O„zbekiston davlat qurilish qo„mitasi tomonidan
d) O„zbekiston davlat sog„likni saqlash vazirligi tomonidan
80. Sertifikatsiya bu?
a) Laboratoriya usulida tekshiruv
b) Buyum yoki xizmatning standart yoki texnik shartlar talablariga javob berishini
tasdiqlaydigan harakat
c) Metrologik jihozlar yordamida mahsulot sifatini tekshirish
d) Eksportga yuboriladigan mahsulotlar uchun laboratoriya tekshiruvi
81. «Sertifikatsiya» tushunchasining ta‟rifi qaysi tashkilot tamonidan ishlab chiqilgan
a) Uzdavstandart agentligi tomonidan
b) MEK tashkiloti tomonidan
c) ISO, SERTIKO qo„mitasi tomonidan
d) YUNESKO tomonidan
82. Standartlar amal qilish sohasiga ko„ra qanday turlarga bo„linadi
a) ISO standartlari va GOSTlar
b) Xalqaro, mintaqaviy va milliy turlarga
c) O„zbekston respublikasi standartlari va GOST
d) Milliy, mintaqaviy va GOST
83. Mamlakatimizda milliy standartlarning oliy toifasiga quyidagi standartlar kiradi
a) Tarmoq standartlari
b) GOST va O„ZDST
c) Korxona standartlari
d) Texnik standartlar
84. Don sifatini aniqlash uchun, har bir turkumdan qanday og„irlikdagi namuna olinadi
a) 2kg
b) 5kg
c) 10kg
d) 1kg
85. Xalq xo„jaligining barcha turdagi mahsulotlari necha bo„limdan iborat
a) 20 bo„lim
b) 100 bo„lim
c) 19 bo„lim
d) 99 bo„lim
86.Standartlashtirish ning muhim vazifalaridan biri bu ...
a) Mahsulotni namuna bilan solishtirish
b) Mahsulot chiqarish jarayonini nazoratda tutish
c) Sifat ustidan nazorat
d) Me‟yorga muvofik kelmaydigan mahsulotlarni nostandartlar qatoriga kiritish
87. O„zbekiston respublikasi standartlashtirish ishini tashkil etishni quyidagi tashkilotlar amalga
oshiradi
a) O„zbekiston davlat qurilish qo„mitasi
b) Uzdavstandart agentligi
c) O„zbekiston davlat sog„likni saqlash vazirligi
d) Hammasi to„g„ri
88. Standartlash usullari
a) Unifikatsiyalash
b) Kompleks standartlash
c) Tiplashtirish
d) Hammasi to„g„ri
89. Unifikatsiyalash bu...
a) Unifikatsiyalash standartning eng faol va keng tarqalgan uslubi
b) Unifikatsiya faqat mashinasozlikda qo„llanadigan usul
c) Unifikatsiyalash faqat qishloq xo„jaligi mahsulotlari uchun qo„llanadi
d) Unifikatsiyalash faqat avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimlarida qo„llanadigan usul
90. Mevalarni qadoqlash uchun qirindi namligi necha foizgacha bo„lishi mumkin
a) 15%
b) 17%
c) 20%
d) 25%
91. Qadoqlash materialining eng yaxshi turi bu ?
a) Sellofan
b) Qog„oz
c) Torf kukuni
d) Karton
92. Omuxta yem konsentratining 1kg miqdoriga g„alla zararkunandalar soni necha nusxadan
oshmasligi lozim?
a) 5 nusxadan
b) 10 nusxadan
c) 20 nusxadan
d) 15 nusxadan
93. Omuxta yem standart buycha tarkibidagi xom kletchatka, kalsiy, fosfor, osh tuzi, kul necha
kunda muntazam ravishda aniqlanadi?
a) 5 kunda
b) 15 kunda
c) 10 kunda
d) 30 kunda
94.O„simlik moyi sifatini aniqlash uchun qanday miqdorda o„rtacha namuna tanlab olinadi?
a) 0,5 l
b) 1 l
c) 10l
d) l
95.Qand lavlagi sharbatidagi saharoza moddasining umumiy miqdori qaysi uslubga ko„ra
aniqlanadi?
a) Ekspert uslubda
b) Sotsiologik uslubda
c) Polyariometrik uslubda
d) Organoleptik uslubda
96.Moy tarkibidagi namlik va uchuvchan moddalar mavjudligini aniqlash uchun qanday
haroratda doimiy massaga aylanguniga qadar moyni quritish kerak?
a) 200
0
C
b) 105
0
C
c) 180
0
C
d) 250
0
C
97. O„simlik moyidagi qoldiqni qaysi usullar bilan aniqlash mumkin?
a) Organoleptik va degustatsiya
b) Registratsiya va organolentik
c) Kimyoviy usul va registratsiya
d) Vaznli va hajmli
99.Hajmli usul yordamida qoldiq miqdori qanday vaqt ichida aniqlanadi
a) 1 sutka
b) 3 sutka
c) 10 sutka
d) 4 sutka
100 Qaysi jihoz yordamida qand lavlagidan olingan sharbatdagi quruq moddalarning umumiy
miqdori aniqlanadi?
a) Refraktometr
b) Voltmetr
c) Psixrometr
d) Barometr
101. Qishloq xo„jalik mahsulotlarini sifatli saqlashdagi zamonaviy texnologiyalar ahamiyati
qanday?
A) Qishloq xo„jalik mahsulotlarining sifati iste‟mol xususiyatlari yig„indisi bo„lib, xalq xo„jaligi,
aholining muayyan ehtiyojlarini qondirishi orqali belgilanadi.
B) Qishloq xo„jalik mahsulotlarini saqlash va qayta ishlashning O„rta Osiyoda qo„llaniladigan
eng qadimgi usullaridan tuzlash, achitish, sirkalash, ko„mib yoki osib saqlash, qoqi qilish,
quritish kabilar keng qo„llanilgan.
C) Qishloq xo„jalik mahsulotlarining sifati tabiiy harakterga ega bo„lgan obektiv omillar ta‟sirida
shakllanadi.
D) Shu sababli mamlakatimizning turli mintaqalarida etishtirilgan mahsulotning sifatini
tabaqalashtirib baholash maqsadga muvofiq.
102. Qishloq xo„jalik mahsulotlarini sifatini nazorat qilish qanday bo„ladi?
A) Qishloq xo„jaligi mahsulotlarining sifati ularni davlatga yoki iste‟molchiga topshirishda
nazorat qilinadi
B) .Qishloq xo„jalik mahsulotlariga texnologik, fiziologik va estetik talablar qo„yiladi.
C) Qishloq xo„jalik mahsulotlarining texnologik xossalari, qimmati texnologik usulda
aniqlanadi.
D) Sensorik tahlilning ifodalovchi usullari
103. Mahsulot sifati haqidagi ma‟lumotlarni standartlashtirish va kodlashning zamonaviy
usullarning necha turlari bor?
A) 1
B) 2
C) 8
D) 4
104. Mahsulot sifatiga sensorik baho berish usullari qanday aniqlanadi?
A) Hozirgi kunda ham sensorik usulda mahsulot sifatiga baho berish eng nufuzli usullardan
hisoblanadi.
B) Mahsulot sifatini bu usulda baholaganda gedonik shkalalar asosida tuzilgan jadval to„ldiriladi
C)Mahsulot sifatiga sensorik (organoleptik) baho berish tahlil qilishning eng qadimiy usuli
hisoblanadi va keng qo„llaniladi.
D) Bunda iste‟molchilar o„zlari to„g„ri deb hisoblagan katakchaga (+) belgisini qo„yadi bu
belgilar hisoblanib, mahsulot sifati baholanadi.
105. Iste‟molchi munosabati omiliga asoslangan usuli nima?
A) “Beshtadan ikkitasi” usuli. Bu usul degustatorlar o„qitish treninglar o„tkazishda bir biridan
kam farq qiluvchi namunalar asosida bajariladi
B) Triangulyar (uchburchak) usuli ikki mahsulot o„rtasidagi farqni uchburchak usulida
baholashga asoslanadi.
C) Sensorik baholashning “Duet-trio” usuli. Bu usuldan ikkita namunaning bir-biridan yaqqol
farq qiluvchi jihatlarini aniqlash uchun foydalananiladi.
D) O„zaro taqqoslash usuli va qiyoslash quyidagi hollarda qo„llaniladi.
106. Sensorik baholashning sifat tahlili usullari qancha?
A) 5 ta
B) 3 ta
C) 2 ta
D) 9 ta
107. Meva va sabzavotlar sirtining holati qanday aniqlanadi?
A) Meva va sabzavotlarning iste‟mol qiymati va saqlanuvchanligiga ta‟sir ko„rsatadigan asosiy
ko„rsatkichlardan biri ularning rangi hisoblanadi.
B) Standartlarda meva, sabzavotlarning rangi aynan shu turga mos yoki mos emas deb qayd
etiladi.
C) Ko„pchilik ho„l meva, sabzavotlar uchun ularning shakli ham muhim ahamiyat kasb etib,
qayd etiladigan ko„rsatkichlardan biri sanaladi.
D) Standartlarda meva, sabzavotlarning rangi aynan shu turga mos
deb qayd etiladi.
108. Meva va sabzavotlarning qanday yangiliklar bor?
A) Meva va sabzavotlarning yangiligi eng ahamiyatli ko„rsatkichlardan biri hisoblanadi.
B) Faqat yong„oq, bosh piyoz sarimsoq uchun bu ko„rsatkichlar bo„yicha standartlarda talablar
ko„rsatilmagan.
C) Yangi terib olingan mevalar yig„ishtirib olingan sabzavotlar suvini yo„qotmagan bo„lganligi
uchun ham yuqori iste‟mol qiymatiga saqlanuvchanlikka ega bo„ladi.
D) Umuman meva, sabzavotlar yangi, so„lib qolmagan bo„lishi kerak.
109. Meva-sabzavotlarning katta-kichikligi nimaga bog„liq?
A) Yo„l qo„yiladigan chetlanishlarga ma‟lum darajada iste‟mol qiymatini saqanuvchanligini
pasaytirsada, lekin sifatiga katta ta‟sir ko„rsatmaydigan tashqi ko„rinishida, o„lchamlarida
bo„ladigan chetlanishlar kiradi
B) Meva, sabzavotlarning o„lchamlarining me‟yorlaridan kichik bo„lishi ularda ozuqaviy
moddalar to„la sintez bo„lib ulgurmaganidan dalolat berib, ularda iste‟molga yaroqli qismlarning
hissasi ham birmuncha kamligidan dalolat beradi.
C) Bu ko„rsatkich ba‟zi bir mevalar va sabzavotlar uchun uzunlik o„lchov birliklarida va ba‟zi
birlari uchun esa massa o„lchov birliklarida ifodalanadi.
D) Ba‟zi sabzavotlarda (ildizmevali sabzavotlar, bodring) o„lchamlarining me‟yordagidan katta
bo„lishi, aksincha ularning iste‟mol xossalarining pasayishini keltirib chiqaradi.
110. Mahsulot sifatining xususiy ko„rsatkichlari nima uchun kerak?
A) Erta pishar, kech pishar olmalarni uzishda, saqlashda ularning pishganlik darajasi muhim
hisoblanadi.
B) Xususiy ko„rsatkichlari meva va sabzavotlar biologiyasining o„ziga xosligi bilan asoslanadi.
C) Kech pishar olmalarning a‟lo, 1-chi, 2-chi navlarida ularning pishganlik darajasi bir xil
bo„lishi standartlarda belgilangan.
D) Bu tur olmalarning faqat 3-navlaridagina pishganlik darajasi har xil bo„lishiga yo„l
111. Meva va sabzavotlarning sifat gradasiyalari qanday?
A) Yangi uzilgan meva-sabzavot mahsulotlari sifati bo„yicha standart talabiga javob beradigan,
standart talabiga javob bermaydigan, ya‟ni nostandart va ovqatga ishlatib bo„lmaydigan (chiqit)
kabi guruhlarga ajratiladi.
B) Standart mahsulotlar deb shunday mahsulotlarga aytiladiki, ular hamma ko„rsatkichlari
bo„yicha amalda qo„llanilayotgan standartlar, texnik shartlar talabiga to„liq javob beradi.
C) Nostandart mahsulot deb yo„l qo„yilishi mumkin bo„lgan me‟yorlardan ko„proq darajada
nuqsonlari bo„lgan mahsulotlarga aytiladi.
D) Agar kartoshka tuganaklarining 5% dan ko„prog„i mexaniq jarohatlangan o„lsa, u holda
kartoshka massasi nostandart deb topiladi.
112. Donlarni saqlash jarayonida bo„ladigan o„zgarishlar necha xilli bor?
A) Standartlarda meva, sabzavotlarning rangi aynan shu turga mos deb qayd etiladi.
B) Har bir partiyada keltirilgan don massasida asosiy dondan tashqari boshqa begona
aralashmalar, (begona o„tlar urug„i, qum, loy, poyalar, xaslar va hokazo) ham bo„lishi mumkin.
C) Don partiyasining sifati standartlarda bayon etilgan uslub asosida olingan o„rtacha namunani
(1,5-2,0 kg) tekshirib baholanadi. SHu sababli o„rtacha namunaning sifati butun partiya don
sifatini ko„rsata bilishi kerak, chunki shu ko„rsatkichga qarab butun partiya don sifati baholanadi.
D) Donlarning asosiy sifat ko„rsatkichlariga ularning yangiligi (rangi, ta‟mi, hidi), namligi, kattakichikligi, ifloslanganlik darajasi, zararkunandalar bilan zararlanganligi yoki zararlanmaganligi,
don kesimining shishasimonligi, gul po„stlog„ining miqdori va boshqalar kiradi.
113. Mahsulot sifatiga sensorik baho berish usullari qanday nomlanadi?
A) Sensorik baholashning sifat tahlili va miqdoriy usullari
B) Sensorik baholashning miqdoriy tahlil usullari
C) Sensorik tahlilning ifodalovchi usullari
D) Sensorik baholashning hajm bo„yicha tahlil usullari
114. Don nafas olish turi, nafas olish koeffisienti qaysi formulada to„g„ri ko„rsatilgan?
A) C6H12O6 + 6O2 6CO
2 + 6H2
O va 674 kkal (2821,9 kDj)
B) S2N12O6 2S
2N5
ON + 2CO2
+ 28,2 kkal (118 kDj)
C) Nafas olish koeffisienti orqali aniqlash mumkin.
D) Nafas olish turini nafas olish koeffisienti orqali aniqlash mumkin.
115. Urug„li mevalarning sifatiga sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Masalan, kech pishar olmalarning dumaloq shaklli oliy navida ko„ndalang kesimining
diametri 65 mm dan, 1-navida 60 mm dan, 2-navida 50 mm dan, 3-navida esa 40 mm dan kam
bo„lmasligi talab etiladi.
B) Davlat standartlari talabi bo„yicha tez pishar olmalar sifat ko„rsatkichlari bo„yicha 1-chi, 2-chi tovar navlariga bo„linsa, kech pishar olma navlari esa oliy, 1-chi, 2-chi 3-chi tovar navlariga
bo„linadi.
C) Tez pishar olma navlarining sifati GOST 16270-70 ga va kech pishar olma navlarining sifati
esa GOST 21122-75 standarti talabiga javob berishi kerak.
D) Standartlarda meva, sabzavotlarning rangi aynan shu turga mos deb qayd etiladi.
116. Donakli mevalarning sifatiga sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Aloqida ta‟kidlash joizki, bizning fikrimizcha o„rik mevasiga bugungi kunda qo„llanilib
kelayotgan mazkur standart ayrim kamchiliklardan holi emas
B) .O„riklarning sifati va qiymati GOST 21832-76 nomerli standart talabiga javob berishi kerak.
C) Bu standart talabi bo„yicha gilos sifatiga qarab birinchi, ikkinchi tovar navlariga bo„linadi.
D) Olcha mevalarining birinchi tovar navida ko„ndalangn kesimining diametri 15 mmdan,
mevasi mayda bo„ladigan navlarida esa 12 mm dan kam bo„lmasligi me‟yoriy xujjatlarda qayd
etilgan.
117. Sitrus mevalari sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Sitrus mevalar 0S atrofidagi haroratda saqlanadi. Limon 2–3S haroratda, 85–90% nisbiy
namlikda, mandarin, apelsin esa 1–2S haroratda to„rt–olti oy saqlanishi mumkin.
B) O„rov qog„oziga 1 mg difenil eritmasi shimdirilsa, meva yaxshi saqlanadi.
C) Sitrus mevalar 20 kilogrammli yashiklarga shaxmat va diagonal usulda teriladi.
D) Sitrus mevalarning pishib etilishini tezlashtirish uchun etilendan foydalaniladi. Bunda 1 l
havoga 10 mg etilen gazi aralashtiriladi.
118. Yong„oqlarining sifatiga sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Bodom ta‟m ko„rsatkichi bo„yicha shirin, achchiq ta‟mli bodomlarga bo„linadi.
B) Yunon yongogi sifat ko„rsatkichlari bo„yicha GOST 16832-71 standarti talabiga javob berishi
kerak.
C) Oliy, birinchi navli yongoqlarning po„stlogi och-qo„ngirroq rangdan qo„ngir ranggacha,
yupqa, oson chaqiladigan magzi esa po„stlogidan butun yoki yarim xolda tozalanadigan bo„lishi
kerak
D) Yong„oqlar bu quruq mevalar bo„lib, boshqa mevalardan tuzilishi, tarkibi, sifatini baholash va
foydalanishi bo„yicha katta farq qiladi.
119. Tuganak mevali sabzavotlarning sifatiga sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Eng ko„p tarqalgan sabzavotlardan hisoblanadi va oziq-ovqat mahsulotlari balansida muhim
o„rinlarni eg„allaydi. SHu sababli ham kartoshkani ikkinchi non deyishadi.
B) Kartoshka tuganagi shakli o„zgargan poyadir. CHunki, u er osti poyaning yon ko„rtaklaridan
rivojlangan oqpoya (stolon) uchida oziq-moddalarning to„planishi natijasida kengayib hosil
bo„ladi.
C) Tuganakning po„sti tuganakni nam yo„qotishdan, mikroorganizmlar ta‟siridan, tashqi noqulay
sharoitlardan saqlaydi.
D) Tuganak pishganda, kartoshkani saqlash jarayonida S vitaminining miqdori kamayib boradi.
120. Ildizmevali sabzavotlarning sifatiga sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Lavlagi eng qadimgi ekinlardan biri sanaladi. Ildizmevali boshqa sabzavotlarga nisbatan
xo„raki lavlagi yuqori ovqatlik qiymatiga ega bo„lganligi bilan ajralib turadi.
B) Saralangan sabzi partiyalarida uzunligi 7 sm dan ortiq singan sabzilar bo„lmasligi kerak.
C) Ildiz mevasining shakli va uzunligiga qarab sabzilar yassi-dumaloq shaklli, uzunligi 3-5 sm -Parij mushak sabzisi; o„rtacha uzunlikdagi – 8-20 sm va ildiz mevasi urchuqsimon; uzun – 20-45
sm sabzilarga bo„linadi.
D) O„zbekistonda xo„raki lavlagining faqat bitta Bordo 237 navi rayonlashtirilgan. Bu nav
o„rtapishar, hosildor, ildizmevasi yumaloq shaklli, to„q-qizil rangda bo„ladi.
121. Karamsimon sabzavotlarning sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Bu xil karamlarning bargida antosianlar bo„lgani uchun, qizil karam boshlari binafsha-qizil
rangdan to„qqizil ranggacha bo„yalgan bo„ladi.
B) Oqbosh karam navlari unib etilish vaqtiga qarab ertapishar, o„rtapishar, kechpishar navlarga
bo„linadi.
C) O„rtapishar, kechpishar karamlar uchun muhim ko„rsatkichlardan yana biri karam boshining
massasi hisoblanadi.
D) Karam sabzavotlarga oqbosh karam, qizilbosh karam, savoy karami, Bryussel karami, gul
karam, kolrabi karamlari va boshqa karamlar kiradi.
122. Piyozsimon sabzavotlarning sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Piyozda mikroblar, zamburug„larga haloqatli ta‟sir ko„rsatadigan uchuvchan fitonsid moddasi
borligi uchun ham ko„p kasalliklarning oldini olishda dorivor vosita sifatida ishlatiladi.
B) Piyozsimon sabzavotlarga boshpiyoz, porey piyoz, batun piyoz, anzur va sarimsoqlar kiradi.
C) Piyozning navlari ko„p. Bular piyoz boshining mazasi, rangi, shakli jihatidan har xil bo„ladi.
D) O„zbekistonda ekiladigan asosiy piyoz navlariga Qoratol, Andijon oq, Kaba-132, Samarqand
qizil, Peshpazak kabi navlarini kiritish mumkin.
123. Qovoqsimon sabzavotlarning sensorlik baho berishning o„ziga xos xususiyatlari?
A) Iste‟molga mo„ljallangan barra bodringlar GOST 1726-85 standarti talabiga javob berishi
kerak
B) Bodringlar uchun muhim ko„rsatkichlardan yana biri ularning uzunligi, katta ko„ndalang
kesimining diametri hisoblanadi
C) Bu guruhga xos va kiruvchi sabzavotlarni poliz ekinlari deb ham atashadi.
D) Tarvuz navlari pishish muddatiga qarab ertapishar, o„rtapishar, kechpishar navlarga bo„linadi.
124. Quritilgan sabzavotlarni sensorlik baho berish?
A) Quritilgan sabzavotlar va mevalarning assortimenti xilma-xil bo„lib, ular qanday meva yoki
sabzavot turidan tayyorlanganligi, texnologik ishlov berish jarayonlari va quritish usullariga
qarab bir-biridan farq qiladi.
B) Quritilgan ildiz mevali sabzavotlar lavlagi, sabzi, oq ildizlardan tayyorlanadi.
C) Quritilgan ildizmevali sabzavotlar ham sifatiga qarab birinchi, ikkinchi navlarga bo„linadi.
D) Quritilgan karam oqboshli karamdan, rangli karamdan olinadi.
Quritilgan mevalar sensorlik baho berish?
A) Nokning asosan, yozgi va kuzgi navlari quritiladi.
B) Quritilgan o„rik mahsulotlarining sifatiga baho berishda ularning rangi, katta-kichikligi, ta‟mi,
hidi, shuningdek, zararlanganlik darajasi, meva bandlari bor.
C) Dudlangan mahsulotlar uchun esa asosiy ko„rsatkichlardan biri SO2
gazining qoldiq miqdori
hisoblanadi.
D) Olma qoqi olmaning barcha navlaridan tayyorlansada, qand moddasi, kislotasi ko„proq,
xushbo„y, eti oq yoki och-sariq olmadan yuqori sifatli mahsulot chiqadi.
125. Tuzlangan bodring konservalangan qishloq xo„jalik mahsulotlariga sensorlik baho berish?
A) Tuzlashga mo„ljallangan bodringlar sifatiga hamda o„lchamlariga qarab kornishon (9 sm
gacha), mayda (9-11 sm), o„rtacha (11-12 sm), yirik (12-14 sm) guruhlariga ajratiladi.
B) Tuzlash uchun yangi uzilgan, rangi to„q-yashil, konsistensiyasi zich va mayda yoki o„rtacha
kattalikdagi urug„i kam bodringlar tanlanadi.
C) Tuzlangan bodringlar GOST 7180-85 standarti talabi bo„yicha 1-chi hamda 2-chi tovar
navlariga bo„linadi.
D) Uzunligi 14 sm dan ortiq, sarg„aygan, so„ligan, burishib qolgan bodringlar tuzlash uchun
yaroqsiz hisoblanadi.
126. Tuzlangan pomidorlar konservalangan qishloq xo„jalik mahsulotlariga sensorlik baho
berish?
A) Tuzlangan pomidorlar sifat ko„rsatkichlari bo„yicha 1-chi hamda 2-chi tovar navlariga
bo„linadi. Tuzlangan ko„k pomidorlar esa faqat 2-chi nav qilib chiqariladi.
B) Tuzlash uchun yangi uzilgan, sog„lom, butun, mexaniq jarohatlanmagan, silliq yuzali va
sifatli pomidorlar ishlatiladi.
C) Birinchi nav pomidorlar pishganlik darajasi hamda katali bo„yicha bir xil, shakli qing„ir emas,
butun, burishmagan va ezilmagan bo„lishi kerak.
D) Ikkinchi navli mahsulotda esa pomidorlar salgina burishgan, ozroqqina yorilgan joylari
bo„lishi, sal ezilgan, lekin asl shaklini saqlab qolgan holatda bo„lishiga yo„l qo„yiladi.
127. Sut mahsulotlariga sensorlik baho berish?
A) Nafas olish koeffisienti orqali aniqlash mumkin.
B) Sut-sut emizuvchi hayvonlarning sut bezlarining faoliyati natijasida hosil bo„lib, o„ziga xos
hidga hamda sal shirinroq ta‟mga ega bo„lgan suyuqlikdir.
C) Sutning tarkibida inson organizmining normal rivojlanishi uchun zarur bo„ladigan oqsil, yog„,
sut shakari, mineral tuzlar, suv, organiq kislotalar, vitaminlar, fermentlar mavjuddir.
D) Sut-sut mahsulotlari aholining eng noyob ozuqaviy modda oqsilga bo„lgan talabini
qondirishda, iste‟mol qilinayotgan oziq-ovqat mahsulotlari strukturasini yaxshilashda muhim
ahamiyatga egadir.
128. Sutlarning sifatiga talablar?
A) Pasterizasiya qilingan sutlarning kafolatlangan saqlash muddati tayyorlangan vaqtidan
boshlab 36 soat, sterilizasiya qilingan sutlarniki esa 10 kun qilib belgilangan
B) Standart talabi bo„yicha sutlarning fizik-kimiyoviy ko„rsatkichlaridan yog„ miqdori, yog„siz
quruq modda miqdori, nordonligi, tozalik darajasi hamda harorati tekshiriladi.
C) .Pasterizasiya qilingan tabiiy sigir sutining va sut mahsulotlarining sifati GOST 13277-85
talabiga javob berishi kerak. Mazkur standart talabi bo„yicha sutning sifati organoleptik hamda
fizik-kimiyoviy ko„rsatkichlari asosida baholanadi.
D) Standart talabi bo„yicha sutlarning fizik-kimiyoviy ko„rsatkichlaridan yog„ miqdori
tekshiriladi.
129. Sutlarda uchraydigan nuqsonlar va ularni bartaraf etish usullar?
A) Sutda uchraydigan nuqsonlarni kelib chiqishiga qarab quyidagi guruhlarga ajratiladi
B) Chunki, bu nuqsonlar sutning sifatiga to„g„ridan-to„g„ri ta‟sir ko„rsatadi.
C) Sutning nuqsonlaridan uning ta‟mi va hidida bo„ladigan nuqsonlarni bilish eng muhim
hisoblanadi..
D) Sut kislotasi bakteriyalari keltirib chiqaradi.
130. Organoleptik ko„rsatkichlari bo„yicha sovutilgan go„shtlarning sifatiga sensorlik baho
berish?
A) Go„sht tarkibiga xayvon organizmining muskul, birlashtiruvchi , yog„ to„qimalari, qon hamda
hokazolar kiradi.
B) Go„sht bu so„yilgan mollarning so„yilgandan keyin tegishli ishlov berib terisi, bosh qismlari,
oyoqlar hamda ichki organlari ajratilgan butun tanasi, uning qismlaridir.
C) Go„sht va go„sht mahsulotlari kimyoviy tarkibi va ozuqaviy qiymati bo„yicha eng zarur oziqovqat mahsulotlaridan hisoblanadi.
D) To„liq qiymatga ega bo„lmagan oqsil kollagen, elastin asosan birlashtiruvchi to„qimalar
tarkibiga kiradi.
131. Go„shtlarning sifatini sensorlik baholashda fizik-kimyoviy ko„rsatkichlardan foydalanish?
A) Go„shtlarning kimyoviy tarkibi molning turiga, zotiga, jinsiga, semizligiga, qaysi sharoitda,
qanday emishlar bilan boqilishiga va boshqa omillarga qarab ma‟lum darajada o„zgarib turadi.
B) Har xil xayvon go„shtlari tarkibida oqsil miqdori 11,4 % dan 20,8% gacha oraliqda bo„ladi.
C) Uglevodlar go„shtlar tarkibida asosan hayvon kraxmali-glikogen holiga to„plngan bo„lib, ular
asosan go„shtning etilishida katta rol o„ynaydi.
D) Go„shtda suvda eruvchi, yog„da eruvchi vitaminlar ham bo„ladi. Go„shtning yog„ to„qimasida
asosan yog„da eruvchi A, D hamda E vitaminlari uchraydi.
132. Tuxumlarning I kategoriyasiga sensorlik baho berish?
A) Qishloq xo„jalik parrandalari (tovuq, o„rdak, g„oz, indyuk, bedana) tuxumi qimmatli ozuqaviy
va parxez oziq-ovqat mahsulotlari qatoriga kiradi.
B) Parranda tuxumlari uch asosiy qismdan tashkil topgan: po„choq (11-14%), sariq qism (28-32%), oq qism (54-60%).
C) Vaqt o„tishi bilan bu plenka o„z xususiyatini yo„qota boradi.
D) Tovuq tuxumi saqlash muddati, sifati hamda massasiga qarab parhez, oshxona tuxumlariga
bo„linadi.
Tuxumlarni joylashtirish, tamg„alash va saqlash?
A) Tuxumlarni 4-60 S havoning nisbiy namligi 65-70 % bo„lgan shroitda saqlash maqsada
muvofiqdir.
B) Mayda tuxumlar (massasi 43 g dan kam) ham alohida joylanadi, sotuvga chiqarilmasdan
qayta ishlashga jo„natiladi.
C) Har qaysi idishga yorliq qo„yiladi. Bu yorliqda xo„jalik nomi, saralovchining nomeri, saralash
kuni, tuxumning turi hamda kategoriyasi standart nomeri, boshqalar ko„rsatiladi.
D) Tuxumlarni toza yog„och yashiklarga va karton qutilarga ko„pincha 360 va 720 tadan qilib
joylandi.
Tuxum mahsulotlarining sifat ekspertizasi?
A) Qayta ishlangan tuxum mahsulotlariga muzlatilgan tuxum maќsulotlari va tuxum talqoni
kiradi.
B) Muzlatilgan melanj olish uchun ohaklangan hamda nuqsonlari bor tuxumlar ishlatilmaydi.
C) Qaysi xom ashyodan ishlab chiqarilishiga qarab tuxum talqoni (oqi bilan sariђining
aralashmasi), shuningdek, tuxum oqi, sariђi chiqariladi.
D) Tuxum talqoni 100, 200 g briket ќolida faner barabanlarga 50 kg gacha, germetik oq tunuka
bankalarga 10 kg gacha qilib joylanadi.
133. Sensorik baho berish tug„risida asosiy tushunchalar?
A) Bu holatda etishtirilgan barcha hosilni baholash imkonini beradigan sifat hamda me‟yor
ko„rsatkichlari belgilanishi lozim.
B) Qishloq xo„jaligi mahsuloti sifatining turliligi va xilligi tufayli snadartlarda sifatning bitta
darajasini ko„rsatish bilangina cheklanib bo„lmaydi.
C) Shuning uchun Qishloq xo„jaligi mahsuloti standartlarida mahsulot sifatiga talablar tovarlar
navlari, turlari hamda toifalariga ko„ra tabaqalab belginadi.
D) Qishloq xo„jaligi mahsulotlari sifatini belgilashda uning iste‟mol qiymatini belgilaydigan turli
tabiiy xossalari hisobga olinadi.
Qishloq xo„jaligi mahsulotlari sifatini nazorat qilishda qo„llaniladigan o„lchash vositalariga
qarab, nazorat turlarga bo„linadi?
A) Qayd usuli
B) Organaleptik usul
C) O„lchash usulidir
D) Hisoblash usuli
138. Mahsulot sifatini baholashda samarali effektiv sinov?
A) Mazalilik, hid, rang, shirinlilik hamda boshqa ko„rsatkichlar (indekC) eritmadagi qo„shilgan
miqdor yoki foiz ko„rsatkichi shaklida ifodalanadi.
B) Bunda suyuq mahsulotlar sifatini baholanadi. Ma‟lumki, suyuq mahsulotlarga turli
qo„shimcha, ziravorlar kutilgan ta‟m, maza, hid hamda ko„rinish hosil bo„lmagunga qadar
qo„shib boriladi.
C) Miqdoriy usulllari mahsulotning muyyan xususiyatini va jadalligini miqdoriy baholash
imkoniyatini beradi.
D) Degustatorga ikkita namuna taklif etiladi: birinchisi – o„rganilayotgan jihatlari maksimal
darajada seziladi, ikkinchisida esa bu jihatlar minimal darajada seziladi bo„ladi.
139. Mahsulot sifatini baholashda affektiv sinovni amalga oshirish?
A) Faol suvlar va oziq – ovqat mahsulotlari tarkibidagi “erkin” suvlar bo„lib, ularni namlik bilan
adashtirmaslik lozim.
B) Faol suvlar (aW) bu – kattalik hisoblanadi 0 (absolyut quruqlik) dan 1 (kondision namlik)
gacha bo„lgan diapazondagi ko„rsatkichlarda ifodalanadi.
C) Faol suvlarni aniqlash. Mahsulot tarkibidagi faol suvlarni aniqlash uchun olingan namunaning
ajralib chiqqan suv bug„i bosimini toza suvdan ajralib chiqqan suv bug„i bosimiga nisbatini
hisoblanadi.
D) Faol suvlarni aniqlash.
140. Don mahsulotlarini saqlashda zamonaviy resurs tejamkor texnologiyalardan foydalanish?
A) Ya‟ni, xom ashyo partiyasining pishish darajasi me‟yor to„g„ri kelmasligi, hamda iflosligi
ham ruxsat etilgan ko„rsatkichdan baland ekanligi aniqlandi.
B) Barcha hujjatlar to„g„ri rasmiylashtirildi. Oradan biroz vaqt o„tdi va qabul qilingan xom ashyo