Касб ҳунар коллежларининг

Бизнес
 
концепцияси
 
Бизнеснинг
номи
: 
Маиший
 
хизмат
 
кўрсатиш
 
фирмаси
. 
Фаолият
 
тури
 (
тегишли
 
сатрни
 
тўлдиринг
) 
•
Маҳсулотларнинг
қуйидаги
турларини
ишлаб
чиқариш
_________________ 
•
Қуйидаги
хизмат
турларини
кўрсатиш
: 
маиший
 
хизмат
•
Қуйидаги
турдаги
дўконни
очиш
__________________________________
•
Улгуржи
савдонинг
қуйидаги
тури
___________________________________
Кўзда
тутилган
истеъмолчилар
: 
Наманган
 
шаҳрининг
 
аҳолиси
, 
корхоналар
.
Сотиш
усули
: 
истеъмолчилар
 
қўнғироқ
 
қилиб
 
усталар
 
ва
 
мутахассисларни
 
уйга
 
чақирадилар
 
ёки
 
фирманинг
 
офисига
 
келадилар
.
Қуйидаги
талаб
ва
эҳтиёжларни
қондириш
: 
Наманган
 
шаҳри
 
аҳолисининг
 
электрик
, 
сантехник
, 
фаррош
, 
маиший
 
техникани
 
таъмирлаш
 
устаси
, 
биноларни
 
таъмирлаш
 
устаси
 
ва
 
ҳоказолар
 
хизматига
 
бўлган
 
эҳтиёжлари
.
2-
мисол
.
 
Азиз
 
Фарғона
 
автомобилсозлик
 
касб
-
ҳунар
 
коллежида
 
ўқийди
. 
Ўқишини
 
якунлагач
, 
у
 
Фарғонада
 
ўз
 
ишини
 
очмоқчи
. 
Фарғонада
 
автосервислар
 
камлиги
 
туфайли
 
Азиз
 
шундай
 
устахонани
 
очмоқчи
. 
Ўқишни
 
якунлагач
, 
буни
 
амалга
 
ошириш
 
учун
 
унда
 
етарли
 
билим
 
ва
 
кўникма
 
ҳосил
 
бўлади
. 
Бундан
 
ташқари
, 
мана
 
иккинчи
 
йил
 
ўқишдан
 
ташқари
 
вақтда
 
у
 
авточилангар
 
бўлиб
 
ишлаб
 
келмоқда
.
 
Энг
аввало
, 
Азиз
ўз
бизнес
концепциясини
тузди
:
Бизнес
 
концепцияси
 
Бизнеснинг
номи
: 
Маиший
 
хизмат
 
кўрсатиш
 
фирмаси
. 
 
Фаолият
тури
(
тегишли
сатрни
тўлдиринг
) 
•
Маҳсулотларнинг
қуйидаги
турларини
ишлаб
чиқариш
_________________ 
•
Қуйидаги
хизмат
турларини
кўрсатиш
: 
автомобилларни
 
таъмирлаш
•
Қуйидаги
турдаги
дўконни
очиш
__________________________________
•
Улгуржи
савдонинг
қуйидаги
тури
___________________________________
Кўзда
тутилган
истеъмолчилар
: 
Фарғона
 
автоҳаваскорлари
.
Сотиш
усули
: 
истеъмолчилар
 
авто
 
устахонага
 
келадилар
. 
Қуйидаги
талаб
ва
эҳтиёжларни
қондириш
: 
Фарғона
 
автоҳаваскорларига
 
автомобилларни
 
таъмирлаш
 
бўйича
 
малакали
 
мутахассислар
 
ва
 
яхши
 
сервис
 
талаб
 
этилади
. 

---

Бизнес
 
ва
 
тадбиркорлик
 
асослари
 
Ўзбекистон
-
Швейцария
 “
Касбий
 
кўникмаларни
 
ривожлантириш
” 
лойиҳаси
 (II-
босқич
)
25
 
2.3. 
Бизнес
 
ғоянгиз
 – 
бизнесингизнинг
 
асоси
 
Яхши
бизнес
яхши
бизнес
ғоядан
бошланади
. 
Бизнес
ғоя
–
бу
режалаштирилган
бизнеснинг
қисқа
ва
аниқ
маъноси
. 
Ўз
бизнесингизни
бошлашдан
аввал
,
шуғулланмоқчи
бўлаётган
фаолият
тури
ҳақида
сизда
аниқ
тасаввур
борлигига
ишончингиз
комил
бўлиши
керак
. 
Шу
нарсага
эътиборни
қаратиш
керакки
, 
муваффақиятли
бизнес
мижозларни
эҳтиёжларини
қондиради
ва
бир
вақтнинг
ўзида
сизнинг
шахсий
имкониятларингиз
ва
ниятларингизни
амалга
ошириш
имкониятини
беради
. 
Бошқача
қилиб
айтганда
, 
сизнинг
бизнесингиз
одамларга
нима
керак
бўлса
ва
нимани
ҳоҳлашса
шуни
ола
билишлари
ва
тўлай
олишлари
мумкин
бўлган
баҳода
сотади
; 
бироқ
бу
бизнесингизга
етарли
даражада
даромад
ва
шахсий
қоникиш
келтириши
керак
.
Шунинг
учун
, 
сиз
ва
сизнинг
мижозларингиз
учун
етарли
даражада
яхши
бўлган
бизнес
ғояларни
аниқлашингиз
ва
ривожлантиришингиз
керак
. 
Бунинг
учун
сиз
уларни
яхшилаб
тавсифлашингиз
ва
босқичма
-
босқич
, 
қайда
-
қайдадан
текшириб
кўришингиз
жуда
муҳим
. 
Аниқ
ифодаланган
бизнес
ғоялар
–
яхши
бизнес
учун
муваффақиятлар
калитидир
. 
Керакли
бизнес
ғояларни
излаш
ва
уларни
танлаш
учун
сиз
қуйидаги
асосий
тўртта
саволга
жавоб
беришингиз
керак
бўлади
: 
•
Сизнинг
 
бизнесингиз
 
қандай
 
маҳсулотни
 
ишлаб
 
чиқаради
 
ёки
 
қандай
 
хизмат
 
кўрсатишни
 
амалга
 
оширади
? 
•
Бу
 
маҳсулотлар
 
кимга
 
сотилади
 
ёки
 
бу
 
хизматлар
 
кимга
 
кўрсатилади
? 
•
Бу
 
маҳсулотларни
 
мижозларга
 
қандай
 
етказиб
 
берасиз
 
ёки
 
уларга
 
қандай
 
хизмат
 
кўрсатасиз
? 
•
Бу
 
бизнес
 
мижозларнинг
 
қандай
 
эҳтиёжларини
 
қондиради
? 
Қандай
? 
 
Сиз
жавоб
беришингиз
керак
бўлган
биринчи
савол
: 
Сизнинг
бизнесингиз
нима
ишлаб
чиқаради
ва
сотади
? 
Қандай
маҳсулот
ёки
хизмат
кўрсатишни
сизнинг
бизнесингиз
сотади
? 
Сизнинг
бизнесингиз
сизга
таниш
бўлган
маҳсулотларга
алоқадор
бўлиши
ёки
сизнинг
қўлингиздан
келадиган
хизматларга
тегишли
бўлиши
керак
. 
Булар
реал
талабларни
ифодаловчи
ва
кишилар
унинг
учун
тўлашга
тайёр
бўлган
хизматлар
ёки
маҳсулотлар
бўлиши
зарур
. 
Маҳсулот
-
бу
сиз
ишлаб
чиқараётган
ёки
қайда
сотиш
мақсадида
сотиб
олинаётган
нарса
. 
Масалан
: 
кондитер
маҳсулотлари
, 
қурилиш
материаллари
, 
кийим
, 
мебел
, 
озуқа
ва
ҳоказо
. 
Хизмат
кўрсатиш
- 
одамлар
учун
сиз
қилаётган
ва
улар
бунинг
учун
тўлашга
тайёр
нарса
. 
Масалан
: 
хонани
тозалаш
бўйича
хизмат
кўрсатиш
, 
кийимларни
тозалаш
, 
товарларни
етказиб
бериш
, 
компьютер
ва
офис
техникасини
таъмирлаш
бўйича
хизмат
кўрсатиш
, 
интернет
кафе
, 
заргарлик
буюмларини
таъмирлаш
, 
ўсимлик
ва
дарахтларга
кимёвий
ишлов
бериш
, 
ҳайвонларни
даволаш
ва
ҳоказо
. 

---

Бизнес
 
ва
 
тадбиркорлик
 
асослари
 
Ўзбекистон
-
Швейцария
 “
Касбий
 
кўникмаларни
 
ривожлантириш
” 
лойиҳаси
 (II-
босқич
)
26
 
Кимга
?
 
Сиз
жавоб
беришингиз
керак
бўлган
иккинчи
савол
: 
сизнинг
мижозингиз
ким
бўлади
? 
Сизнинг
хизматингиз
ёки
маҳсулотларингиз
кимга
мўлжалланган
? 
Сизнинг
хизматларингиз
ёки
маҳсулотларингизга
қизиққан
мижозлар
сизга
пул
келтиришади
. 
Аввалдан
аниқлик
киритиб
олинг
, 
сиз
ўз
маҳсулот
/
хизматларингизни
маълум
бир
мижозлар
гуруҳига
сотасизми
ёки
сизнинг
бизнесингиз
очилган
худуд
аҳолисигами
? 
Сизнинг
маҳсулотларингиз
учун
пул
тўлашни
ҳоҳловчи
ва
бунга
тайёр
одамлар
етарлича
бўлиши
керак
. 
Бу
эса
сизнинг
бизнесингизни
етарли
даромад
келтира
олишини
таъминлайди
. 
Бирор
нарсани
ишлаб
чиқаришдан
аввал
, 
ўз
маҳсулотингизни
 
кимга
сотмоқчи
эканлигингизни
аниқ
белгилаб
олишингиз
керак
. 
Қандай
 
қилиб
? 
 
Сиз
жавоб
беришингиз
керак
бўлган
учинчи
савол
: 
сиз
ташкил
қилган
бизнесингизда
маҳсулот
/ 
хизматлар
қандай
 
қилиб
сотилади
?
Ўз
маҳсулот
/
хизматларингизни
қандай
 
қилиб
сотмоқчисиз
? 
Агар
сиз
дўкон
очмоқчи
бўлсангиз
, 
ҳаммаси
осон
ҳал
бўлади
, 
бироқ
товар
ишлаб
чиқарувчилар
сотишнинг
бошқа
турли
–
туман
усулларидан
фойдаланадилар
. 
Ишлаб
чиқарувчилар
, 
масалан
, 
мижознинг
ўзига
тўғридан
-
тўғри
ёки
майдалаб
сотувчи
(
чакана
савдо
) 
ёки
улгуржи
савдо
қилувчиларга
сотиши
мумкин
. 
Ўзининг
шахсий
дўкони
орқали
сотишнинг
афзаллиги
шундаки
, 
бунда
ўз
мижозларингизни
яхши
биласиз
, 
ўз
товарингизни
сотишга
қийналмайсиз
, 
чунки
уни
сиз
яхши
биласиз
, 
воситачи
орқали
реализация
қилиш
билан
боғлиқ
қўшимча
харажатлар
бўлмайди
. 
Бироқ
сиз
сотишни
ташкил
этиш
бўйича
етарли
тажриба
ва
кўникмаларга
эга
бўлмаслигингиз
мумкин
. 
Ўз
навбатида
воситачилар
орқали
реализация
қилиш
, 
сизни
ишлаб
чиқаришга
бўлган
диққат
эътиборингизни
кучайтириш
, 
ишлаб
чиқарилаётган
товар
ёки
кўрсатилаётган
хизмат
сифатини
яхшилаш
имконини
беради
ва
бунга
катта
вақт
ажратиш
мумкин
бўлади
.