"Kasb ta'limi" bakalavriat ta'lim yo'nalishi talabalari uchun (46-13 guruhi) Materialshunoslik fanidan ma'ruzalar (1-8) Tuzuvchi: dots. Xabibullayev R. A. Mundaruja


Легирланган конструкцион пулатлар



Download 1,4 Mb.
bet15/63
Sana24.02.2022
Hajmi1,4 Mb.
#201025
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   63
Bog'liq
1-8-maruzalar

Легирланган конструкцион пулатлар. Легирланган конструкцион пўлатларда углерод миқдори 0,55% -гача легирловчи элементлар миқдори 5% - гача бўлади. Бу машинасозликда, самолётсозликда кўп ишлатилади.
Масалан: 20Х, 40X, ЗОХГС, 18ХНВ, 60 С
Легирланган асбобсозлик пўлатлар. Бу пўлатларда углерод миқдори 15% - гача легирловчи элементлар миқдори ортиқча бўлади. Масалан: тезкесар пўлатлар - юқори легирланган пўлатлар бунга мисол бўла олади. Р18, P9, PK10 бу пўлат 600-700°С гача қиздирилганда кескирлигини йўқотмайди.

2.5. Cho'yanlar.


Маълумки, чўян домна печидан олинган бўлиб, унинг таркибида 2% дан ортиқ углерод бўлган мўрт қотишмадир. Углероддан ташқари 0,5% дан 4,25% гача кремний, 0,2-3,5% гача, 0,1-1,3% фосфор, 0,02-0,2% олтингугурт бўлади. Чўянларнинг таркибидаги углероднинг холати ва шаклига кўра улар 4 группага бўлинади. Оқ чўян, кулранг чўян, пухталиги юқори чўян, болғаланувчан чўян.
1. Оқ чўян, (қайта ишланувчан чўян) - бу чўянда углерод, темир бўлган кимёвий бирикма хосил қилган холатда яъни цеминтит холатда бўлади. Шунинг учун у жуда қаттиқдир.
2. Кулранг чўян, (қуйиш чўяни) - бундай чўянларда углерод эркин холда, яъни графит тарзда бўлади. Кулранг чўян оқувчан, қотганда хажми ҳам кисқарувчан, суюқланиш температураси паст, кесиб ишлашуви қотишмалардир. Лекин бу чўян пўлатларга нисбатан анча мўрт кулранг чўян сикилишга тебранма кучларга анча яхши қаршилик кўрсатади. Кулранг чўянларни юзлари кулранг тусда бўлади. ГОСТга кўра уларнинг асосий маркалари куйидагилардан иборат.
Феррунтли чўян СЧ 00.
Феррунтли - перлитли чўян СЧ 12-28
Перлит - ферритли чўян СЧ 15-32
Перлитли чўян СЧ 18-36, СЧ 21/40, СЧ 24-44, СЧ 28-48, СЧ 32-52
3. Пухталиги юқори чўян. Бундай чўянларнинг структуралари перлит билан шарсимон майда графит доналаридан иборат бўлади. Бундай чўян олиш учун амалда сариқ чўянни қолипга ўуйиш олдидан унга озгина магний қўшилади. Натижада ажралиб чиққан графит шар шаклига киради. Бундай чўяннинг қуйидаги маркалари бор. ВЧ 45-0, ВЧ 50-2,5 ВЧ 50-2, ВЧ 45-5, ВЧ 40-10

Download 1,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish