“Kasb-hunar ta’limi” jurnaliga 2020 yil uchun obuna davom etmoqda

ПСИХОЛОГИЯ
диган омилга боғлиқ бўлмайди. Ҳақиқий 
низони қуйидаги кичик турларга ажратиш 
мумкин: конструктив – субъектлар ўртаси
­
да реал мавжуд бўлган зиддиятлар асосида 
юзага келган; тасодифий ёки шартли англа
­
шилмовчилик ёки воқеаларнинг тасодифий 
тўғри келиши сабабли юзага келган, аммо 
бу ҳол унинг иштирокчилари томонидан 
идрок этилмайди.
Низолар таснифига ўзгача ёндашувлар:
1) ташқи – субъектлар ўртасидаги кон
­
фронтация; 
2) ички – субъект мотивлари, мақсад ва 
вазифалари конфронтацияси; 
3) танлашга оид низо – икки бир-бирига 
тенг мақсадлардан бирини танлаш муаммоси; 
4) камроқ даражада мушкулликни тан
­
лаш низо – иккисидан ҳар бири ҳам бир хил 
даражада мақбул бўлмаган вариантлардан 
бирини танлаш муаммоси; 
5) гуруҳли низо – одамлар гуруҳлари 
ўртасидаги; 
6) коммуникатив низо – оғзаки (дахана
­
ки) қаршилик натижаси; 
7) мотивацион низо – эҳтиёжлар ва ис
­
таклар ўртасидаги; 
8) очиқ низо – рақибга зарар етказиш 
мақсадидаги кураш; 
9) яширин низо – очиқ-ойдин, яққол 
бўл маган қарама-қаршилик, зуриққан ўзаро 
муносабатлар; 
10) эҳтиёжлар низо – инсон зиддиятли, 
қарама-қарши мақсадларга эришишни ис
­
тайди; 
11) эҳтиёжлар ва ижтимоий меъёрлар 
ўртасида низо – интилувчан шахсий истак- 
мотивлар ҳамда тақиқловчи умумий импе
­
ративлар ўртасида; 
12) мақом, статусга доир низо – ишти
­
рокчиларнинг мақоми ва роли билан белги
­
ланадиган конфронтация; 
13) мақсадга доир низо – муайян мақ
­
садга эришиш юзасидан низо. Низолар ке
­
либ чиқишга кўра қуйидаги турларга бўли
­
нади: халқаро; жамоавий; оилавий; ҳудудий.
Низо иштирокчиларига кўра: миллатла
­
раро; шахслараро; ички шахсий; давлатлар-
аро; маълум гуруҳлар, тизимлар ўртасидаги 
низоларга бўлинади.
• 
миллатлараро – миллатлар ўртасидаги 
тўқнашувлар;
• 
шахслараро – ўз ҳаётий фаолиятида қа ра-
ма-қарши мақсадларни амалга ошириш
­
га интилувчи шахсларни ифода этади;
• 
ички шахсий – шахснинг кучи бўйича 
мо тивлари, қизиқишлари, ишқибозли
­
ги, манфаатларининг курашини акс эт
­
тирувчи;
• 
давлатлараро – давлатлар ўртасидаги 
тортушувлар;
• 
гуруҳлараро – бири-бирига мос келмай
­
диган мақсадларни кўзлаган ва улар
­
ни амалга ошириш йўлида бир-бирига 
тўсқинлик қилувчи ижтимоий гуруҳлар 
низо томонлари сифатида иштирок 
этиш лари билан ажралиб туради.