Kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma

Karbonat angidrid muhitida payvandlash quyidagilardan iborat: 
Yoyning  yonish  hududiga  karbonat  angidrid  muhitida  payvandlash
uchun  Sv-0,  8GS,  Sv-10GS,  Sv-18GSA  payvandlash  simlari  qo‘llaniladi;
payvandlash  va  metall  eritib  qoplashda  esa  selen  tekislagichdan  (150  A,  17-
23V),  A-547  yarim  avtomat  va  gaz  payvandlash  apparaturasidan  foydalani-
ladi.  Yupqa  po‘lat  tunuka  detallarga  gaz  bilan  payvandlanadi.  Ammo  keyin-
gi  vaqtlarda  yupqa  po‘lat  tunukadan  tay yorlangan  detallar  20—50A  tok  ku-
chini  va  diametri  1,6—2,0  mm li  MI,  OMA-2  112V  rusumli  elektrodlarni
qo‘llanib  payvandlanmoqda.  Payvand lanadigan  detal  deyarli  vertikal  o‘rnati-
ladi,  payvand  choklar  yuqoridan  pastga  va  hokazo  tartibda  yetkaziladi.
Elektrolitik  usulda  metall  qoplash  yeyilgan  detallarni  tiklashda,  zanglash-
dan  saqlashda  va  pardozlash  maqsadida  qo‘llaniladi.  Ko‘pincha  xromlash  va
po‘latlash usullari qo‘llaniladi.
Ishqalanuvchi  sirtlari  yeyilishga  chidamli  qilinishi  zarur  bo‘lgan  xromlash
usulida  tiklanadi.  Xromlash  rejimiga  qarab  uch  xil  qoplama  olish  mumkin:
yaltiroq,  sut  rangli  va xira  rang.  Xira  rang  xrom  qoplamasi  juda  qattiq  (NV
1100—1200  kg/sm
2
),  yaltiroq  qoplamalar  esa  uncha  qattiq  bo‘lmaydi.  Ammo
xira  rang  va  yaltiroq  qoplamalar  juda  mo‘rt  bo‘ladi.  Sut  rang  qoplama  bir
muncha yumshoq (NV 500—600 kg/sm
2
), o‘ziga yarasha plastik bo‘lib, yaxshi
moylanadi  va  yeyilishga  ancha  chidamli  bo‘ladi.  Keyingi  vaqtlarda  g‘ovakli
xrom va o‘lchamli xromlash usuli keng qo‘llanila boshladi. G‘ovak xrom qop -
lama  silliq  xromning  barcha  xususiyatlariga  va    bir  qator  afzalliklarga  ega
(yaxshi moylanadi, tez ishlanib moslanadi va hokazo).

---