Kasb – hunar kollejlari o`quvchilarida ekologik tarbiyani shakllantirishning innovatsion uslublari

1.2.Kasb-hunar kollejida ekologik tarbiyaning nazariy-metodologik

             

jihatlari. 

Ekologik  ta‘lim  tarbiyaning  eng  asosiy  vazifalaridan  biri-  ekologiya  fani 

sohasidagi bilimlarni yoshlarga tushuntirish va ma‘rifat ishlarini rivojlantirishdir. Bu 

atrof muhitni asrab avaylash, tabiat bilan jamiyat o‗rtasidagi o‗zaro munosabat, jonli 

va  jonsiz  tabiiy    muhit  o‗rtasidagi  bir  butun  yaxlitlikni  tushunishni  shakillantirishni 

taqozo etadi. Inson tabiat qo‗ynida yashar ekan, uning beminnat saxovati, in‘omi va 

marhamatidan  bahramand  bo‗ladi.  Shunday  ekan,    insonning  eng  yaqin  ―do‗sti‖ 

bo‗lmish  tabiatni  ardoqlash  va  e‘zozlash  har  bir  kishining  muqaddas  va  sharafli 

burchi  bo‗lishi  lozim.  Tabiatni  asrab-avaylash,  va  unga  bo‗lgan  muhabbat  inson 

qalbida yoshlikdan uyg‘onadi va davrlar o‗tishi bilan shakillanadi. 

   

Avvalo,  ekologik  ta‘lim-tarbiya  jarayonida  quyidagi  chora-tadbirlarni  amalga 

oshirish katta ahamiyat kasb etadi: 

 -tabiat  borasidagi  bilmlarni  kengaytirishga  imkoniyat  yaratish,  atrof-muhit 

muhofazasi bilan bog‘liq qonunchilikdan habardor etish; 

 -  yoshlar  o‗z  fuqarolik  burchlarini  anglab  yetishlari,  tabiat  muhofazasi  borasida 

o‗zlarining ma‘suliyatlarini his eta bilishlarini tushuntirish; 

  -tabiat muhofazasi borasidagi ishlarga yoshlarni jalb etish; 

  -tabiat boyliklarini himoya etuvchi davlat mutasaddi tashkilotlari bilan hamkorlikni 

yo‗lga qo‗yish. 

Aytish joizki, uzluksiz ta‘lim tizimi muassasalarida ekologik burchaklar tashkil 

etilib,  ularda  yurtimiz  tabiati,  boylikarini  namoyish  etadigan  va  hikoya  qiladigan 

tadbirlar  tashkil  etilishi  katta  ahamiyat  kasb  etadi.  Shuningdek,  tabiat  muhofazasi 

talqin  etiladigan  kechalar  tashkil  qilinib,  ularda  o‗quvchilar,  olimlar  bilan  yoshlar 

muloqotini o‗tkazish ham samarali tadbirlardan hisoblanadi. 

Ekologik ta‘lim-tarbiyadagi eng asosiy vazifalar quyidagilardan iborat: 

---

20

 

 

 

-―Ta‘lim  to‗g‘risida‖gi  Qonun  va  Kadrlar  tayyorlash  milliy  dasturi  talablari  asosida 

ekologik  ta‘lim  mazmunini  tanlash  va  uni  o‗qitish  metodikasini  yangidan  ishlab 

chiqish; 

 -o‗quvchilarni  umumbashariy  va  umummintaqaviy  ekologik  muammolar,  holatlar 

bilan tanishtirish va amliy faoliyatni takomillashtirish; 

-o‗quv  dasturlari  va  darsliklar  mazmunini  davlat  ta‘lim  standartlari  asosida 

muofiqlashtirish. Ortiqcha  vaqt  talab  etmasdan  ekologik  mazmundagi bilimlar  bilan 

boyitish; 

 -ajdodlarimiz  qoldirgan  tabiat  va  unung  boyliklaridan  oqilona  foydalanish  borasida 

yaratgan meroslardan, milliy an‘analardan samarali foydalanish; 

 -umuminsoniy ekologik qadriyatlardan ta‘lim tarbiya jarayonida foydalanish; 

 -sinf va maktabdan tashqari ta‘lim jarayonida foydalanish; 

 -sinf  va  maktabdan  tashqari  ta‘lim  jarayonida  ekologiyaga  oid  ishlarni  yo‗lga 

qo‗yish; 

  -atrof-muhitda  sodir  bo‗ladigan  xavfli  hodisalar,  ularning  turg‘unligi,  tabiat 

kompanentlarining o‗zaro bog‘liqligini qulaylashtirishga intilgan.